„Viskí“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip |
|||
Lína 1:
[[Mynd:glass of whisky.jpg|thumb|Viskíglas.]]
'''Viskí''' eða '''viský''' ([[skosk gelíska|gelíska]]: ''uisge beatha'') er [[brennsla áfengra drykkja|brenndur]] [[áfengi|áfengur]] drykkur gerður úr [[korn]]i. Algengast er að [[malt]]að [[bygg]] myndi megin uppistöðu kornblöndunnar, en ómaltað bygg, maltaður eða ómaltaður [[rúgur]], [[hveiti]] og [[maís]] eru einnig notuð í sum viskí.
==Uppruni orðsins==▼
Heitið ''viskí'' er alþjóðlegt og hefur borist í flest mál úr [[enska|ensku]], þar sem skosk og kanadísk viskí eru jafnan stafsett ''whisky'', en írsk og bandarísk viskí stafast ''whiskey''. Upphaflega kemur heitið þó úr [[gelíska|gelísku]], en þar nefnist það ''uisge beatha'' (''uisce beatha'' með [[írska|írskri]] stafsetningu), sem þýðir bókstaflega ''vatn lífsins''. Gelíska heitið er því bein þýðing á [[latína|latneska]] heitinu ''aqua vitae'', en svo nefndust brenndir drykkir í Evrópu allt frá [[miðaldir|miðöldum]]. Þess má geta að viskí var um tíma nefnt ''bretaveig'' á íslensku <ref>Orðanefnd verkfræðingafélagsins (1926) [http://www.timarit.is/view_page_init.jsp?issId=239401&pageId=3267935&lang=is&q=bretaveig Orð úr viðskiftamáli]. ''Lesbók Morgunblaðsins'' 3. október 1926, bls. 2-6.</ref>▼
==Helstu gerðir==
Viskí, eða svipaðir drykkir, er framleitt í flestum kornræktarlöndum, en algengast er að viskí sé flokkað eftir annars vegar upprunalandi og hins vegar kornsamsetningu.
Lína 21 ⟶ 25:
===[[Þroskun matvæla|Þroskun]]===
Að brennslu lokinni er vökvanum dælt í ámur þar sem hann þroskast í nokkurn tíma. Lögum samkvæmt skal skoskt viskí þroskast í að minnsta kosti þrjú ár. Þroskunin felst meðal annars í því að vínandinn gufar upp að hluta og vökvinn sem eftir situr drekkur í sig litar-, ilm- og bragðefni úr viðnum. Best þykir að tunnurnar séu úr eik og hafi áður innihaldið [[púrtvín]] eða [[vín|rauðvín]].
▲==Uppruni orðsins==
▲Heitið ''viskí'' er alþjóðlegt og hefur borist í flest mál úr [[enska|ensku]], þar sem skosk og kanadísk viskí eru jafnan stafsett ''whisky'', en írsk og bandarísk viskí stafast ''whiskey''. Upphaflega kemur heitið þó úr [[gelíska|gelísku]], en þar nefnist það ''uisge beatha'' (''uisce beatha'' með [[írska|írskri]] stafsetningu), sem þýðir bókstaflega ''vatn lífsins''. Gelíska heitið er því bein þýðing á [[latína|latneska]] heitinu ''aqua vitae'', en svo nefndust brenndir drykkir í Evrópu allt frá [[miðaldir|miðöldum]]. Þess má geta að viskí var um tíma nefnt ''bretaveig'' á íslensku <ref>Orðanefnd verkfræðingafélagsins (1926) [http://www.timarit.is/view_page_init.jsp?issId=239401&pageId=3267935&lang=is&q=bretaveig Orð úr viðskiftamáli]. ''Lesbók Morgunblaðsins'' 3. október 1926, bls. 2-6.</ref>
==Heimildir==
| |||