„Normandí“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
TXiKiBoT (spjall | framlög)
m robot Bæti við: ast:Normandía
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
[[Mynd:Flag of Normandy.jpg|thumb|right|Fáni Normandí]]
'''Normandí''' (eða '''Norðmandí''' <ref>[http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=2780925 Íslenzk tunga; grein í Þjóðviljanum 1958]</ref>) ([[franska]]: ''Normandie''; [[normanska]]: ''Normaundie'') er hérað í norðvesturhluta [[Frakkland]]s. Það skiptist í tvö stjórnsýsluleg [[héruð Frakklands|héruð]]: [[Efri Normandí]] (umdæmin [[Seine-Maritime]] og [[Eure]]) og [[Neðri Normandí]] (umdæmin [[Orne]], [[Calvados]] og [[Manche]]). Gamla [[sýsla]]n Normandí innihélt, auk núverandi héraða, landshluta sem nú tilheyra umdæmunum [[Eure-et-Loir]], [[Mayenne]] og [[Sarthe]]. Menn frá Normandí heita ''Norðmandingar'' eða ''[[Normannar]]'', en hið síðarnefnda er einnig haft um norræna menn sem þar tóku sér bólfestu u.þ.b. á 9. öld.
 
Áður var Normandí sjálfstætt [[hertogadæmið Normandí|hertogadæmi]] sem náði yfir ósa [[Signa (á)|Signu]] frá [[Pays de Caux]] að [[Cotentin]]-skaganum. [[Ermarsundseyjar]] voru hluti af hertogadæminu og fylgdu titlinum (sem [[Bretadrottning]] ber nú) þótt héraðið væri innlimað í Frakkland. Lénið var upphaflega sett á stofn af [[Karl einfaldi|Karli einfalda]] sem lausnargjald handa [[víkingar|víkingnum]] [[Göngu-Hrólfur|Göngu-Hrólfi]] sem herjaði á Frakka árið [[911]]. Nafnið er dregið af því að þar ríktu [[norðurlönd|norrænir]] greifar.
Lína 6:
Einn afkomenda Hrólfs, [[Vilhjálmur sigursæli]], lagði [[England]] undir sig árið [[1066]] í [[orrustan við Hastings|orrustunni við Hastings]] og gerðist þar konungur en hélt Normandí áfram sem lén. Í tíð [[Jóhann landlausi|Jóhanns landlausa]] lagði [[Filippus Ágústus]] Frakkakonungur meginlandshluta greifadæmisins undir sig og [[Hinrik 3. Englandskonungur]] viðurkenndi þau yfirráð í [[Parísarsáttmálinn (1259)|Parísarsáttmálanum]] [[1259]]. Englendingar gerðu síðar kröfu til héraðsins og lögðu það undir sig í [[Hundrað ára stríðið|Hundrað ára stríðinu]], fyrst [[1346]] til [[1360]] og síðan [[1415]] til [[1450]].
 
[[6. júní]] [[1944]] hófu [[bandamenn (síðari heimsstyrjöldinni)|bandamenn]] allsherjarinnrás á meginland [[Evrópa|Evrópu]] á strönd Normandí. [[Orrustan um Normandí]] er enn stærsta innrás sögunnar af hafi þar sem nær þrjár milljónir hermanna fóru yfir [[Ermarsund]].
 
== Tilvísanir ==
<references/>
 
== Tenglar ==