„Viskí“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Oddurv (spjall | framlög)
Oddurv (spjall | framlög)
mEkkert breytingarágrip
Lína 4:
Viskí, eða svipaðir drykkir, er framleitt í flestum kornræktarlöndum, en algengast er að viskí sé flokkað eftir annars vegar upprunalandi og hins vegar kornsamsetningu.
*'''Maltviskí''' (e. ''malt'') er eingöngu gert úr [[malt]]i og er brennt í lauklaga koparkatli. Þau geta ýmist verið '''blönduð maltviskí''' (e. ''vatted malt''), þar sem afurðum nokkurra viskíbrennslna er blandað saman fyrir átöppun, eða óblönduð (svokallaður '''einmöltungur''', e. ''single malt whisky''), það er afurð einnar viskíbrennslu. Einmöltungar geta þó verið settir saman úr nokkrum lögunum og jafnvel árgöngum nema þeir séu merktir sem ''eináma'' (e. ''single cask''), en þá er um að ræða átöppun úr einni og sömu viskíámunni.
*'''Kornviskí''' (e. ''grain whisky'') er gert úr blöndu maltaðs og ómaltaðs byggs, gjarnan ásamt öðru korni, svo sem rúgi eða hveiti. Viskíið er oftast soðið í súlulaga eimi og er mest notað í viskíblöndur. '''Írskt ketilviskí''' (e. ''pot still whiskey'') er einnig gert úr blöndu byggs og malts, en er, brennt í lauklaga koparkatli líkt og skosku maltviskíin.
*'''Blönduð viskí''' (e. ''blended whisky'') eru blöndur maltviskís og kornviskís. Flest viskí á markaðnum sem ekki eru merkt ákveðinni viskíbrennslu, heldur einöngu merkt sem ''scotch whisky'' eða ''irish whiskey'', eru blöndur.
*'''Óþynnt viskí''' (e. ''cask strength whisky'') eru sjaldséð, en sumar viskíbrennslur setja á markað nokkrar óþynntar flöskur úr sínum allra bestu ámum.
Lína 12:
Kornið er fyrst malað í heppilega kornastærð og því blandað saman við volgt vatn í svokallaðri meskitunnu. Blandan er hituð með hægri hræringu upp að 64°C, en við það hitastig hafa [[amýlasi|amýlasar]] kornsins mesta virkni og brjóta nú niður [[sterkja|sterkju]] kornsins í [[tvísykra|tvísykrur]] og aðrar smærri einingar. Þegar seigfljótandi vökvinn hefur verið við 64°C í hér um bil hálfa klukkustund er hann þynntur og hitastigið hækkað til að draga sem mest af sykrunum úr hratinu og í vökvann. Algengt er að vökvinn nái um 85°C og sé látinn standa við það hitastig í um 15 mínútur.<ref name=Bruce-Gardyne> T. Bruce-Gardyne (2002) ''The Scotch whisky book''. Lomond Books. Edinburgh.</ref> Hratið er nú skilið frá og vökvinn, sem nú nefnist ''[[meski]]'', er kældur.
===[[Gerjun]]===
Meskið fer nú í [[gerjunartankurgerjunarílát|gerjunartank]] og [[ger]]i sáð út í. Gersveppurinn, sem venjulega er af tegundinni ''Saccharomyces cerevisiae'' gerjar sykrurnar úr korninu og myndar [[etanól|alkohól]] ásamt bragðefnum og [[koldíoxíð]]i. Við gerjunina myndast einnig varmi og helst hitastigið í gerjunartankinum við um 35°C á meðan á gerjun stendur, en hún tekur venjulega um þrjá sólarhringa. Afurðin, sem inniheldur um 5 til 10% alkohól, nefnist ''[[gambri]]'' og minnir um margt á bjór.
 
===[[Brennsla áfengra drykkja|Brennsla]]===