„Ítalska“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
mEkkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 24:
== Útbreiðsla í heiminum ==
Ítalska er [[opinbert tungumál]] á Ítalíu og í [[San Marínó]], og er að auki töluð í [[sviss]]nesku [[kantóna|kantónunum]] [[Ticino]] og [[Graubünden]]. Hún er einnig annað opinbert mál í [[Vatíkanið|Vatíkaninu]] og á [[Króatía|króatíska]] skaganum [[Istría|Istríu]] sem tilheyrði Ítalíu á [[millistríðsárin|millistríðsárunum]]. Ítalska er einnig töluð af fjölmennum hópum innflytjenda í [[Lúxemborg]], [[Bandaríkin|Bandaríkjunum]], [[Venesúela]], [[Brasilía|Brasilíu]], [[Kanada]], [[Argentína|Argentínu]] og [[Ástralía|Ástralíu]]. Fjölmargir tala ítölsku í nærliggjandi löndum svo sem [[Albanía|Albaníu]] og [[Malta|Möltu]] (þar sem ítalska var lengi opinbert mál). Það má einnig nefna að nokkuð stórir hópar eru enn ítölskumælandi í þeim löndum [[Afríka|Afríku]] sem áður voru ítalskar [[nýlenda|nýlendur]], það er [[Sómalía|Sómalíu]], [[Líbýa|Líbýu]] og [[Erítrea|Erítreu]].
== Málfræðiágrip ==
Ítölsk nafnorð [[nafnorð]] eru annað hvort [[karlkyn]]s eða [[kvenkyn]]s. Nafnorð sem enda á ''-o'' eru oftast karlkyns og nafnorð sem enda á ''-a'' eru oftast kvenkyns. Nafnorð sem enda á ''-e'' geta verið annaðhvort karl- eða kvenkyns. Nafnorð sem enda á ''-o'' og ''-e'' í [[eintala|eintölu]] taka endinguna ''-i'' í [[fleirtala|fleirtölu]] og kvenkyns nafnorð sem enda á ''-a'' taka á sama hátt endinguna ''-e''.
===Óákveðinn greinir===
[[Óákveðinn greinir]] heitir ''un'' í karlkyni og í kvenkyni ''una''. Formið ''uno'' í karlkyni er notað í orðum sem byrja á ''s'' fyrir framan [[samhljóði|samhljóða]] eða ''gn'', ''ps'', ''x'' og einnig ''z''. Í kvenkyni styttist ''una'' í ''un''' fyrir framan orð sem byrja á [[sérhljóði|sérhljóða]].
===Ákveðinn greinir===
[[Óákveðinn greinir]] heitir ''il'' í karlkyni, og í kvenkyni ''la''. Fyrir framan orð sem byrja á sérhljóða er notað ''l<nowiki>'</nowiki>'' bæði í karl- og kvenkyni. Í karlkyni er ''lo'' notað fyrir framan orð sem byrja á ''s'' fyrir framan samhljóða eða á ''gn'', ''ps'', ''x'' og einnig ''z''. Í fleirtölu er ákveðinn karlkyns greinir ''i<nowiki>'</nowiki>'', kvenkyns ''le''. Í karlkyni er ''gli'' notað fyrir framan orð sem byrja á sérhljóði, á ''s'' ásamt samhljóði, á ''gn'', ''ps'', ''x'' og einnig ''z''.
===Tengt efni===
| |||