„Tjörn í Svarfaðardal“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Tjarnarbændur |
Bætti við mynd o.fl. |
||
Lína 1:
[[Mynd:Tjörn í Svarfaðardal.jpg|right|thumb|Tjörn í Svarfaðardal. (ÁH 2008)]]
'''Tjörn''' er [[kirkjustaður]] í [[Svarfaðardalur|Svarfaðardal]]. Bærinn stendur að vestanverðu í dalnum um 5 km innan við [[Dalvík]]. [[Þórarinn Kr. Eldjárn]] lét reisa núverandi íbúðarhús [[1931]]. [[Tjarnartjörn]] er lítið og grunnt stöðuvatn á flatlendinu neðan við bæinn. Tjörnin er innan [[Friðland Svarfdæla|Friðlands Svarfdæla]] sem teygir sig allt til strandar. Þar er mikið fuglalíf. Tjörn er með stærri jörðum í Svarfaðardal og að líkindum landnámsjörð þótt bæjarins sé ekki getið í Landnámu. [[Kristján Eldjárn]] forseti fæddist á Tjörn [[1916]] og ólst þar upp.
Lína 8:
: [[Kristján Eldjárn Hjartarson]] og [[Kristjana Arngrímsdóttir]]
== [[Tjarnarkirkja (Svarfaðardal)|Tjarnarkirkja (ÁH 2008)]] ==
[[Mynd:Tjarnarkirkja í Svarfaðardal.jpg|left|thumb|Tjarnarkirkja í Svarfaðardal, reist 1892.]]
Kirkja hefur líklega verið reist á Tjörn fljótlega eftir að kristni var lögleidd í landinu. Hennar er þó ekki getið með beinum hætti í heimilum fyrr en í [[Auðunnarmáldagi|Auðunnarmáldaga]] frá [[1318]]. Þar segir að kirkjan sé helguð Maríu guðsmóður, Mikjáli erkiengli, Jóhannesi skírara og Andrési postula. Kirkjan átti þá hálft heimalandið, Ingvarastaðaland og hólminn Örgumleiða. Á 16. öld er Tjörn orðin beneficium, þ.e. öll komin í eign kirkjunnar og þannig hélst þar til sr. Kristján Eldjárn Þórarinsson (1843-1917) keypti jörðina árið 1915. Sr. Kristján var síðasti prestur á Tjörn. Í Svarfaðardal voru lengi fjórar sóknir en þrír prestar því [[Urðakirkja]] var annexía frá Tjörn. [[Upsasókn]] var síðan lögð undir Tjarnarprest 1859 en 1917 var Tjarnarprestakall með sínum þremur sóknum sameinað Vallaprestakalli. Eftir að prestssetrið var flutt frá [[Vellir|Völlum]] [[1969]] hefur Tjarnarkirkju verið þjónað af frá [[Dalvík]]. Tjarnarsókn nær frá [[Steindyr]]um að [[Ytraholt]]i.
Lína 15:
== Gullbringa ==
[[Mynd:Gullbringa.jpg|right|thumb|Gullbringa í Svarfaðardal, Arngrímsstofa til vinstri(ÁH mars 2008).]]
[[Mynd:Gullbringa2.jpg|right|thumb|Gullbringa (ÁH, apríl 2009).]][[Gullbringa]] var hjáleiga frá Tjörn og stendur upp undir fjallshlíðinni ofan við bæinn. Þar bjó [[Arngrímur Gíslason málari]] um hríð og um [[1885]] reisti hann sér vinnustofu sunnan við húsið. [[Arngrímsstofa]] nýtur húsfriðunar og er í umsjá [[Þjóðminjasafn Íslands|Þjóðminjasafnsins]]. Gullbringa var sumarbústaður Kristjáns Eldjárns og er nú í eigu afkomenda hans. Í hlíðinni ofan við Tjörn og Gullbringu eru volgrur og í framhaldi af þeim er jarðhitinn í [[Laugahlíð]] þar sem [[Sundskáli Svarfdæla]] fær vatn sitt.
|