„Hráolía“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
m robot Breyti: nah:Chapopohtli |
Jóna Þórunn (spjall | framlög) m sameina úr Hráolíu |
||
Lína 1:
'''Hráolía''', stundum óformlega kölluð ''svartagull'', er þykkur dökk[[Brúnn|brún]]- eða [[Grænn|grænleitur]] [[vökvi]] sem finnst víða í efri [[jarðlög]]um [[Jarðskorpa|jarðskorpunnar]]. Hún inniheldur flókna blöndu [[Kolvetni|kolvetna]], oft [[alkan]]a, [[alken]]a, [[Hringalkani|hringalkana]] eða [[arómatísk efnasambönd]], en útlit, samsetning og hreinleiki er mjög misjafn. Almennt er litið svo á að hráolía myndist við það að rotnaðar [[planta|plöntu]]- og [[dýr]]aleifar grafist undir jarðlögum þar sem að þær verða fyrir miklum hita og þrýstingi í milljónir ára. Efnasamsetning hráolíu er mjög mismunandi eftir því hvar hún finnst.<ref>Moore, Stanitski, Jurs. (2008). Chemistry: The Moleculer Science (3rd ed.). Ástralía: Thomson, Brooks/Cole.</ref>
Hráolía er fyrst og fremst notuð sem [[eldsneyti]] og er sem slík ein mikilvægasta [[orkuuppspretta]] heimsins og gríðarlega mikilvæg í [[efnahagur|efnahagslegu]] tilliti. Hráolía er þó ekki notuð sem eldsneyti beint, heldur þarf að vinna hana frekar í [[olíuhreinsunarstöð]]vum en við það verða til mismunandi afurðir (eftir mismunandi suðupunktum) eins og [[gas]] ([[própan]], [[etan]], [[bútan]]), [[bensín]], [[steinolía]] ([[þotueldsneyti]]), [[dísilolía]], [[brennsluolía]], [[vax]] og [[asfalt]].
Hráolía er einnig notuð sem [[hráefni]] í efnaiðnaði í framleiðslu á [[Leysiefni|leysiefnum]], [[Áburður|áburði]], [[Skordýraeitur|skordýraeitri]] og [[plast]]i.
== Tilvísanir ==
<references/>
== Tenglar ==
* [http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=3296166 ''Jafnvel Nói notaði olíu''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1974]
[[Flokkur:Olíur]]▼
[[Flokkur:Jarðefnaeldsneyti]]▼
{{Tengill ÚG|cs}}
{{Tengill ÚG|ru}}
{{Tengill ÚG|sv}}
{{Tengill ÚG|ar}}
▲[[Flokkur:Olíur]]
▲[[Flokkur:Jarðefnaeldsneyti]]
{{Tengill GG|de}}
{{Tengill GG|sv}}
| |||