|
|
|
'''Möttulstrókur''' er fyrirbæri sem myndast í iðrum [[Jörðin|jarðar]]. Þessi fyrirbæri eru öflugir, staðbundnir uppstreymisstaðir sem ná djúpt niður í [[Möttull|möttulinn]]. [[Hiti|Heitt]] [[efni]] (fast efni sem er um 200° [[Celsíus|C]] heitara en umhverfið) myndar möttulstrókinn, en vegna hitans er strókurinn [[eðlismassi|eðlisléttari]] og því rís [[jarðskorpa]]n yfir stróknum ofar en jarðskorpan í kring (um 5-40 [[km]]). Þegar jarðskorpan rís losnar þrýstingur og efsti hluti möttulstróksins bráðnar og myndar oftast [[basalt]] [[kvika|kviku]]. Kvikan sem berst upp með möttulstróknum ber þess merki að hafa verið í iðrum jarðar í allt að 2000 [[milljón]] [[ár]], án þess að hafa komið upp á yfirborðið. [[Efnasamsetning]] kvikunnar er frábrugðin venjulegri kviku, hvað varðar magn [[léttmálmur|léttmálma]] í henni. Svæði yfir möttulstrókum kallast [[heitur reitur|heitir reitir]]. Möttulstrókar eru hringrásarstraumar sem myndast þegarvegna jörðinvarmamyndunar losarog sig[[Varmaburður|varmaburðar]] viðí iðrum [[Jörðin|jarðar]] og kólnunar á yfirborði hennar. [[Varmaburður|Varmaburðurinn]] lýsir sér þannig að heitara og [[eðlismassi|eðlisléttara]] efni rís og kaldara, þéttara efni varmasekkur.
==Tengt efni==
|
