„Fiskeldi“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Cessator (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Lína 4:
Mikil aukning hefur átt sér stað í fiskeldi í heiminum og eru eldisafurðir nú algengar og áberandi á alþjóðlegum mörkuðum. Eldisafurðir eru í beinni samkeppni við afurðir frá hefðbundnum fiskveiðum.
 
== Stríðeldi og strjáleldi ==
 
==Stríðeldi og strjáleldi==
Hægt er að skipta fiskeldisframleiðslu gróflega í þrjá hluta; strjáleldi, hálf-stríðeldi og stríðeldi.
 
 
Strjáleldi (e. extensive) fer yfirleitt fram í meira eða minna tilbúnum jarðtjörnum eða lónum af ýmsum stærðum. Það er algengasta eldisformið í heiminum, einkum í heitari löndum. Strjáleldi byggir á að skapa eldistegund rétt umhverfisskilyrði, en lífveran er síðan látin sjálfala að miklu eða öllu leyti, þar til sláturstærð er náð. Fiskinum er ætlað að éta dýrasvif og plöntur sem vaxa í tjörninni. Mikilvægt að hlutfall stofnstærðar lífveru (upphafsfjöldi) og fæðuframboðs í vatninu sé rétt.
Lína 15 ⟶ 13:
Í stríðeldi (e. intensive) er fjölda lífvera er haldið þétt saman á tiltölulega afmörkuðu svæði (kerum/kvíum o.s.frv.). Þar er reynt að aðlaga umhverfið að þörfum tegundarinnar og nýta það sem best. Reynt er að örva vöxt með fóðurgjöf og öðrum aðgerðum til að keyra framleiðsluna áfram. Þessi leið er gríðarlega kostnaðarsöm og orkuþörfin er mikil, öfugt við strjáleldi<ref>Jennings, S., Kaiser, M. og Reynolds, J. (2008). Marine Fisheries Ecology (7. útgáfa). United Kingdom: Blackwell Science Ltd.</ref>.
 
== Eineldi og fjöleldi ==
 
==Eineldi og fjöleldi==
Eineldi (e. monoculture) er þegar eingöngu ein tegund lífveru er alin í sömu eldiseiningu. Þetta er algengasti mátinn á Íslandi og í öðrum þróuðum löndum, og er yfirleitt notaður í stríðeldi. Þessi leið er kostnaðarsöm og gríðarlega tímafrek þar sem stjórnunin er mikil. Helsta ógnin eru sýkingar þar sem lífverurnar lifa oft mjög þétt og umhverfið veldur stressi.
 
Lína 23 ⟶ 20:
==Fleiri form eldis==
Enn er hægt að skipta fiskeldi niður í mismunandi form. Þau helstu eru eftirfarandi:
* Kvíaeldi: Fiskeldi í netkvíum (netbúrum) í fersku vatni eða söltu.
 
Strandeldi* Landeldi: Eldi fiska til slátrunar í tönkum eða kerumkerjum á landi með afrennsli í sjóferskvatn.
 
Kvíaeldi* Sjókvíaeldi: FiskeldiEldi íá netkvíumfiski í (netbúrum) ísem ferskukomið vatnier fyrir í sjó eða söltu vatni.
* Heilsárseldi: Hefðbundið eldi í sjókvíum frá 50 gramma göngustærð upp í markaðsstærð.
 
Landeldi* Strandeldi: Eldi fiska til slátrunar í tönkum eða kerjumkerum á landi með afrennsli í ferskvatnsjó.
* Skiptieldi: Eldi á fiski í strandeldi upp í 250–1.000 grömm og framhaldseldi í sjókvíum upp í markaðsstærð.
 
* Hafbeit: Slepping gönguseiða til sjógöngu og föngun þeirra sem fullvaxta fiska á sleppistað þegar þeir ganga úr sjó í ferskt vatn, annaðhvort til slátrunar eða flutnings í annað veiðivatn til endurveiða.<ref> Alþingi. (2008). Lög um fiskeldi nr. 71/2008. Sótt 8. apríl 2009 af [http://www.althingi.is/altext/135/s/1198.html].</ref>
Sjókvíaeldi: Eldi á fiski í netbúrum sem komið er fyrir í sjó eða söltu vatni.
 
Heilsárseldi: Hefðbundið eldi í sjókvíum frá 50 gramma göngustærð upp í markaðsstærð.
 
Strandeldi: Eldi fiska til slátrunar í tönkum eða kerum á landi með afrennsli í sjó.
 
Skiptieldi: Eldi á fiski í strandeldi upp í 250–1.000 grömm og framhaldseldi í sjókvíum upp í markaðsstærð.
 
Hafbeit: Slepping gönguseiða til sjógöngu og föngun þeirra sem fullvaxta fiska á sleppistað þegar þeir ganga úr sjó í ferskt vatn, annaðhvort til slátrunar eða flutnings í annað veiðivatn til endurveiða.<ref> Alþingi. (2008). Lög um fiskeldi nr. 71/2008. Sótt 8. apríl 2009 af [http://www.althingi.is/altext/135/s/1198.html].</ref>
 
 
[[Flokkur:Fiskeldi| ]]