„Fáveldi“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Cessator (spjall | framlög)
klárlega nmgr. en ekki aðalatriði
Lína 1:
{{Stjórnarfar ríkja}}
'''Fáveldi''',<ref>[http://www.lexis.hi.is/cgi-bin/ritmal/leitord.cgi?adg=daemi&n=138386&s=124064&l=f%E1veldi Orðabók Háskólans]</ref> '''fáveldisstjórn''' eða '''fámennisstjórn''' (stundum nefnt '''fámennisræði''' eða '''oligarkí'''<ref>Sumir hafa viljað þýða olígarkí sem „fáræði“, þó orðið hafi hingað til oftast verið haft um annað í íslensku, t.d. fásinni eða heimsku. Í bók [[Halldór Laxness|Halldórs Laxness]], ''[[Barn náttúrunnar|Barni náttúrunnar]],'' segir t.d.: „Í einhverju óskiljanlegu fáræði tók hann upp á því að lesa í Biblíunni, raunar aðeins fletta blöðunum í henni og láta hana liggja opna í knjám sínum, því þó hann væri með hana fyrir framan sig allan daginn, gat hann ekki fest hugann við neitt sem hann las.“ </ref>) er [[stjórnarfar]] sem vísar til þess þegar stjórn (oftast ríkis) er í höndum fárra í krafti erfða, auðmagns, hernaðarlegra ítaka eða trúarlegra yfirráða. Hið alþjóðlega orð ''oligarkí'' ([[gríska]]: Ὀλιγαρχία: Oligarkía) er myndað úr tveimur orðum ὀλίγος, sem merkir fáir og ἀρχή sem merkir ræði (ráð, forræði) eða veldi. Óformlega getur hugtakið fáveldi vísað til fámenns hóps sem vegna einhverskonar sérréttinda hefur komist til valda. Hið nýja [[Rússland]] sem varð til eftir fall [[Sovétríkin|Sovétríkjanna]] hefur t.d. stundum verið tengt við fáveldisstjórn sökum ítaka stórfyrirtækja og margmiljarðamæringa við stjórn landsins. Sumir hafa viljað þýða olígarkí sem '''fáræði''', þó orðið hafi hingað til oftast verið haft um annað í íslensku, t.d. fásinni eða heimsku. Í bók [[Halldór Laxness|Halldórs Laxness]], ''[[Barn náttúrunnar|Barni náttúrunnar]],'' segir t.d.:
:''Í einhverju óskiljanlegu fáræði tók hann upp á því að lesa í Biblíunni, raunar aðeins fletta blöðunum í henni og láta hana liggja opna í knjám sínum, því þó hann væri með hana fyrir framan sig allan daginn, gat hann ekki fest hugann við neitt sem hann las.''
 
== Tilvísanir ==
<div class="references-small"><references/></div>
 
== Tengt efni ==