„G.E.M. Anscombe“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
m robot Bæti við: cs:Elizabeth Anscombe |
skipti út f. wpheimild using AWB |
||
Lína 16:
hafði_áhrif_á = [[Philippa Foot]], [[Donald Davidson]], [[Rosalind Hursthouse]] |
}}
'''Gertrude Elizabeth Margaret Anscombe''' ([[18. mars]] [[1919]] – [[5. janúar]] [[2001]]) (þekkt sem '''Elizabeth Anscombe''', skrifaði undir nafninu '''G. E. M. Anscombe''') var [[England|enskur]] [[rökgreiningarheimspeki
== Æviágrip ==
Gertrude Elizabeth Margaret Anscombe [[fæðing|fæddist]] [[hjón]]unum [[Gertrude Elizabeth Anscombe]] og [[Alan Wells Anscombe]] [[18. mars]] [[1919]], í [[Limerick]] á [[Írland
Þegar Anscombe hafði útskrifast frá Oxford hlaut hún rannsóknarstyrk til námsvistar við [[Newnham College, Cambridge]] frá [[1942]] til [[1945]]. Við Cambridge hóf hún að sækja fyrirlestra [[Ludwig Wittgenstein|Ludwigs Wittgenstein]]. Hún varð áhugasamur nemandi, og fannst „læknandi“ aðferðir Wittgensteins hjálpa henni að losna undan heimspekilegum flækjum á þann hátt sem þjálfun hennar í hefðbundinni heimspeki gat ekki gert.
Lína 25:
Að lokinni námsvist hennar í Cambridge hlaut hún rannsóknarstyrk til veru í [[Sommerville College, Oxford]], en hún hélt áfram að ferðast til Cambridge einu sinni í viku allt skólaárið [[1946]]-[[1947]], ásamt samnemanda sínum [[W. A. Hijab]], til þess að geta sótt kennslustundir hjá Wittgenstein um [[trúarheimspeki]]. Hún varð einn af eftirlætisnemendum Wittgensteins og einn af hans nánustu vinum (Monk [1990] 497-498). Anscombe heimsótti Wittgenstein oft eftir að hann yfirgaf Cambridge árið [[1947]], og ferðaðist til Cambridge í apríl árið [[1951]] til að heimsækja hann á dánarbeðinu. Wittgenstein útnefndi hana, auk [[Rush Rhees]] og [[Georg Henrik von Wright]], sem umsjónarmenn ritverka sinna, og eftir að hann lést árið [[1951]] bar hún ábyrgð á ritstjórn, þýðingum, og útgáfu margra handrita og minnisbóka Wittgensteins.
Anscombe var um kyrrt í Sommerville College frá [[1946]] til [[1970]]. Sem ungur heimspekiprófessor öðlaðist hún fljótt orðstír sem skæður rökræðumaður. Vinir [[C. S. Lewis]], svo sem [[George Sayer]] og [[Derek Brewer]], sögðu að rökræða hennar við Lewis árið [[1948]] (um rökin fyrir tilvist Guðs í þriðja kafla bókar hans ''Miracles'') hefði verið svo niðurlægjandi fyrir Lewis að hann hafi alfarið látið af [[
Hún var einnig þekkt fyrir að vera viljug til þess að mæta rammri opinberri deilu í nafni kaþólskrar trúar sinnar. Árið [[1956]], meðan hún var rannsóknarfélagi við [[Oxford University]], andmælti hún ákvörðun Oxford um að veita [[Harry S. Truman]] heiðursdoktorsnafnbót, en hún fordæmdi hann sem fjöldamorðingja vegna ákvörðunar hans um að beita [[kjarnorkuvopn
Anscombe var kjörin [[prófessor]] í [[heimspeki]] við [[Cambridge University]] árið [[1970]] en þeirri stöðu gegndi hún til starfsloka árið [[1986]]. Á síðari árum átti Anscombe við hjartasjúkdóm að stríða og var næstum því öll í bílslysi árið [[1996]]. Síðustu árum sínum varði hún í [[Cambridge]] í umsjá fjölskyldu sinnar. Hún lést 81 árs að aldri þann 5. janúar 2001, í viðurvist eiginmanns síns og fjögurra barna þeirra.
Lína 36:
Ritgerð hennar „Modern Moral Philosophy“ („Siðfræði nútímans“), sem birtist árið 1958, olli straumhvörfum í siðfræði. Þar hélt Anscombe fram [[Aristóteles|aristótelískri]] [[dygðasiðfræði]] gegn tveimur ríkjandi straumum í siðfræði, skyldusiðfræði annars vegar (þar sem meginkenningin var siðfræðikenning [[Immanuel Kant|Immanuels Kant]], og leikslokasiðfræði hins vegar (þar sem meginkenningin var [[nytjastefna]] [[John Stuart Mill|Johns Stuarts Mill]]. Síðan þá hefur dygðasiðfræðin rutt sér til rúms í nútímasiðfræði og nýtur aukinna vinsælda.
Anscombe bjó einnig til orðatiltækið ''brute facts'' (blákaldar staðreyndir), til aðgreiningar frá stofnunum. Hugtakið gegndi mikilvægu hlutverki hjá bandaríska heimspekingnum [[John Searle]] og í [[málgjörð
== Heimild ==
*{{
== Tengill ==
* [http://www.princeton.edu/~anscombe The Anscombe Society]
{{fde|1919|2001|Anscombe, Elizabeth}}▼
[[Flokkur:Athafnafræðingar|Anscombe, Elizabeth]]
Lína 51 ⟶ 53:
[[Flokkur:Málspekingar|Anscombe, Elizabeth]]
[[Flokkur:Rökgreiningarheimspekingar|Anscombe, Elizabeth]]
▲{{fde|1919|2001|Anscombe, Elizabeth}}
[[cs:Elizabeth Anscombe]]
|