„Ríkisstjórnir Sjálfstæðis- og Framsóknarflokks 1995 – 2007“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Jóna Þórunn (spjall | framlög)
mEkkert breytingarágrip
SpillingBot (spjall | framlög)
m bot: Retter lenke til peker: Baugur - Endret lenke(r) til Baugur Group
Lína 2:
[[Alþýðuflokkurinn]] hafði klofnað 1994, þegar [[Jóhanna Sigurðardóttir]] gekk úr honum og stofnaði [[Þjóðvaki|Þjóðvaka]]. Ríkisstjórnin hélt þó meiri hluta sínum í kosningunum [[1995]], en aðeins með einu atkvæði. [[Davíð Oddsson|Davíð]] myndaði því ríkisstjórn [[Sjálfstæðisflokkurinn|Sjálfstæðisflokks]] og [[Framsóknarflokkurinn|Framsóknarflokks]], og varð [[Halldór Ásgrímsson]], formaður Framsóknarflokksins, utanríkisráðherra. Davíð sagði á blaðamannafundi sumarið 1995, að [[kreppa|kreppu]] síðustu ára væri lokið og [[góðæri]] tekið við. Við tók mikill vöxtur í atvinnulífinu næstu ár. Einnig voru tveir ríkisbankar seldir, [[Búnaðarbankinn]] og [[Landsbankinn]], og mörg önnur [[Listi yfir opinber fyrirtæki|opinber fyrirtæki]]. Sala bankanna sætti nokkurri gagnrýni, aðallega vegna þess að kaupendur Búnaðarbankans voru taldir tengjast Framsóknarflokknum, en ríkisendurskoðandi komst að þeirri niðurstöðu í sérstakri skýrslu, að ekkert hefði verið athugavert við hana. Davíð Oddsson gaf út smásagnasafnið ''[[Nokkrir góðir dagar án Guðnýjar]]'' [[1997]], en þegar hann varð fimmtugur 1998, kom út mikið afmælisrit eftir fjölda manns, helgað honum. Sjálfstæðisflokkurinn bætti við sig fylgi í [[Alþingiskosningar 1999|þingkosningunum 1999]], þótt hann hefði haft stjórnarforystu í átta ár. Davíð gaf út annað smásagnasafn [[2002]], ''[[Stolið frá höfundi stafrófsins]]''.
 
Samskipti [[Davíð Oddsson|Davíðs]] og ýmissa frammámanna úr viðskiptalífinu hafa oft verið stirð. Þar má nefna [[Jón Ólafsson (athafnamaður)|Jón Ólafsson]], sem oft er kenndur við Skífuna, og [[Jón Ásgeir Jóhannesson]] og aðra stjórnendur [[Baugur Group|Baugs]], en Jónarnir hafa báðir sakað Sjálfstæðisflokkinn um óeðlileg afskipti af fyrirtækjum sínum. Davíð hefur á móti látið í ljós áhyggjur af [[fákeppni]] á matvörumarkaði, þar sem Baugur hefur stóra hlutdeild, og einnig vegna eignarhalds sama fyrirtækis í stærsta fjölmiðlafyrirtæki landsins (sem nú heitir [[Dagsbrún hf.]]). Í kosningunum vorið [[2003]] tapaði Sjálfstæðisflokkurinn talsverðu fylgi. Þrátt fyrir það hélt ríkisstjórnin þingmeirihluta sínum, og sömdu stjórnarflokkarnir um að halda samstarfi sínu áfram, og tæki [[Halldór Ásgrímsson]] við stöðu forsætisráðherra eftir eitt og hálft ár. Var ákveðið að ráðast í frekari skattalækkanir, og er [[tekjuskattur]] fyrirtækja nú 18%, [[eignarskattur]] hefur verið felldur niður og [[erfðaskattur]] stórlega lækkaður. Tekjuskattur einstaklinga hefur einnig verið lækkaður, en á móti hefur komið, að [[útsvar]], sem rennur til sveitarfélaga, hefur hækkað. Vegna bættra kjara greiða einnig fleiri tekjuskatt nú en áður.
 
Davíð beitti sér vorið 2004 fyrir [[frumvarp]]i, sem setti hömlur við eignarhaldi stórfyrirtækja á fjölmiðlum og samþjöppun eignarhalds. [[Fjölmiðlafrumvarpið]] svonefnda var mjög umdeilt, enda blasti við að það myndi aðallega bitna á Norðurljósum hf. (nú Dagsbrún hf.), fjölmiðlafyrirtæki sem var að stórum hluta í eigu Baugsfeðga. Frumvarpið var samþykkt eftir talsverðar breytingar sumarið 2004. En [[forseti Íslands]], [[Ólafur Ragnar Grímsson]], [[neitunarvald forseta|synjaði]] frumvarpinu staðfestingar og var það í fyrsta skipti í sögu lýðveldisins að forseti synjaði frumvarpi frá [[Alþingi]] staðfestingar. Davíð gagnrýndi þá ákvörðun bæði vegna persónulegra tengsla forsetans við Baug og einnig vegna þess að [[stjórnarskrárákvæði]]ð sem hann beitti væri í raun óvirkt þar sem lög hafa aldrei verið sett um hvernig framkvæma eigi þá þjóðaratkvæðagreiðslu sem mælt er fyrir um í því. Eftir nokkurt þóf samþykkti Alþingi að taka frumvarpið aftur, og varð því ekki úr [[þjóðaratkvæðagreiðsla|þjóðaratkvæðagreiðslu]] um frumvarpið. Skömmu eftir þessar málalyktir greindist Davíð með [[krabbamein]] í nýrum og hálsi, en hann náði fullum bata og tók við stöðu [[utanríkisráðherra]] haustið 2004.