„Þjóðaratkvæðagreiðsla“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
AlleborgoBot (spjall | framlög)
m robot Breyti: ko:국민투표제
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
[[Mynd:Oui_Non_Non_Bourgogne_2005.jpg|thumb|right|Áróðursveggspjöld fyrir þjóðaratkvæðagreiðsluna um [[Stjórnarskrá Evrópu]] í [[Frakkland]]i 2005.]]
'''Þjóðaratkvæðagreiðsla''' kallast það þegar allt kosningabært fólk kýs um ákveðið mál enhvort mismunandi er hvortsem atkvæðagreiðslan er ákvarðandi eða leiðbeinandi fyrir [[ríkisvald]]ið. Í mörgum [[stjórnarskrá]]m er kveðið á um að almenningur eigi að kjósa um ákveðin mál í staðinn fyrir að kjörnir [[fulltrúalýðveldi|fulltrúar]] þeirra sjáileiði beintþað umtil máliðlykta. Tilgangurinn með þjóðaratkvæðagreiðslum er oft sá, að sjá hvaða möguleika almenningur vill velja í ákveðnu máli og helst koma í veg fyrir að ákvarðanir í viðkvæmum málum séu á mótigegn vilja meirihluta landsbúa.
 
Það land þar sem þjóðaratkvæðagreiðslur eru hvað mest í notkun er [[Sviss]] þar sem þær eru haldnar reglulega um margs kyns málefni. Varlega má áætla að ríflegur meirihluti þjóðaratkvæðagreiðslna sem átt hafa sér stað í sögunni hafi verið haldnar í Sviss.
==Í íslensku stjórnarskránni==
 
[[Stjórnarskráin|Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands]] kveður á um við hvaða aðstæður þjóðatkvæðagreiðslur skulu haldnar. Í 11 gr. segir að hún skuli haldin ef Alþingi leysir forseta frá störfum, í 26. gr. segir að hún skuli haldin ef foseti synjar lagafrumvarpi staðfestingar og í 79. gr. segir að hún skuli haldin ef Alþingi samþykkir breytingar á kirkjuskipan ríkisins.
==Á Íslandi==
[[Stjórnarskráin|Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands]] kveður á um við hvaða aðstæður þjóðatkvæðagreiðslurþjóðartkvæðagreiðslur skulu haldnar. Í 11 gr. segir að hún skuli haldin ef Alþingi leysir forseta frá störfum, í 26. gr. segir að hún skuli haldin ef fosetiforseti synjar lagafrumvarpi staðfestingar og í 79. gr. segir að hún skuli haldin ef Alþingi samþykkir breytingar á kirkjuskipan ríkisins.
 
Engin ákvæði eru um nánari útfærslur á þjóðaratkvæðagreiðslum, s.s. lágmarksþáttöku eða hversu stóran meirihluta þurfi til að niðurstaðan sé gild.
 
Fimm sinnum hafa þjóðarkvæðagreiðslur farið fram hér á landiÍslandi.
 
{| class="wikitable"