„Trójustríðið“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Cessator (spjall | framlög)
m Tók aftur breytingar 216.120.143.35 (spjall), breytt til síðustu útgáfu Thijs!bot
Skipti út innihaldi með „ ''' == Feitletraður texti == Mynd:Sýnishorn.jpg'''Eg ELSKA TIG! & EG ELSK HEIMINN :DDDDD <includeonly></includeonly>“
Lína 1:
[[Mynd:J G Trautmann Das brennende Troja.jpg||thumb|right|250px|Fall Tróju eftir [[Johann Georg Trautmann]] ([[1713]]–[[1769]])]]
'''
'''Trójustríðið''' var goðsagnakennt stríð sem sagan segir að Akkear ([[Grikkland hið forna|Grikkir]]) hafi háð gegn [[Trója|Tróju]] í [[Litla Asía|Litlu Asíu]] (í dag í [[Tyrkland]]i) eftir að [[París (goðafræði)|París]] prins í Tróju stal [[Helena fagra|Helenu fögru]] frá eiginmanni hennar, [[Menelás]]i, konungi í [[Sparta|Spörtu]].<ref>Um Trójustríðið, sjá Geir Þ. Þórarinsson, [http://visindavefur.hi.is/?id=5323 „Hvernig og hvers vegna var Trójustríðið háð?“]. ''Vísindavefurinn'' 12.10.2005. (Skoðað 11.12.2006).</ref> Trójustríðið var einn mikilvægasti atburðurinn í [[Grísk goðafræði|grískri goðafræði]] og var umfjöllunarefni margra bókmenntaverka. Frægustu bókmenntirnar um Trójustríðið eru [[Hómerskviður]], ''[[Ilíonskviða]]'' og ''[[Ódysseifskviða]]'' [[Hómer]]s. ''Ilíonskviða'' greinir frá atburðum á tíunda og síðasta ári umsátursins um Tróju en ''Ódysseifskviða'' lýsir heimferð [[Ódysseifur|Ódysseifs]], einnar aðalhetju gríska hersins. Aðrir hlutar sögunnar voru umfjöllunarefni annarra söguljóða (t.d. ''[[Litla Ilíonskviða|Litlu Ilíonskviðu]]'' og ''[[Fall Tróju]]''), sem eru einingis varðveitt í brotum og endursögnum annarra höfunda. Harmleikjaskáldin gerðu sér mat úr efni kvæðanna og [[Latneskar bókmenntir|rómversk]] skáld eins og [[Virgill]] og [[Óvidíus]] gerðu það einnig.
== Feitletraður texti ==
 
[[Mynd:Sýnishorn.jpg]]'''Eg ELSKA TIG! & EG ELSK HEIMINN :DDDDD
Stríðið hófst í kjölfar deilna gyðjanna [[Aþena (gyðja)|Aþenu]], [[Hera (gyðja)|Heru]] og [[Afródíta|Afródítu]] um hver þeirra væri fegurst eftir að gyðjan [[Eris]] („Þrátt“) gaf þeim gyllt epli sem á var letrað „handa þeirri fegurstu“ (þekkt sem [[þrætuepli]]). Gyðjurnar báðu París um að dæma hver þeirra væri fegurst en hann dæmdi Afródítu sigur. Að launum lét Afródíta Helenu, sem var fegurst allra kvenna, verða ástfangna af Parísi, sem hafði hana á brott með sér til Tróju. [[Agamemnon]], konungur í [[Mýkena|Mýkenu]] og bróðir Menelásar, eiginmanns Helenar, fór fyrir her Akkea til Tróju þar sem þeir sátu um borgina í tíu ár. Borgin féll að lokum. Akkear brenndu borgina og vanhelguðu hof og unnu sér þannig óvild guðanna. Fáir Akkea náðu heim aftur. [[Rómaveldi|Rómverjar]] röktu uppruna sinn aftur til [[Eneas]]ar, Tróverja sem var sagður hafa flúið borgina í rústum og haldið til [[Ítalía|Ítalíu]] þar sem hann stofnaði nýja borg.
<includeonly></includeonly>
 
[[Grikkland hið forna|Forngríkkir]] töldu að Trójustríðið hefði raunverulega átt sér stað. Þeir töldu að stríðið hefði verið háð á [[13. öld f.Kr.|13.]] eða [[12. öld f.Kr.]] og að Trója hefði staðið nálægt [[Hellusund]]i, nú í norðvesturhluta Tyrklands. Árið [[1870]] gróf [[Þýskaland|þýski]] [[fornleifafræði]]ngurinn [[Heinrich Schliemann]] upp borgarstæði á þessum stað sem nú er talin hafa verið Trója. Borgarstæðin voru raunar mörg og frá ólíkum tímum en borgarstæðið Trója VIIa er talin hafa verið sú Trója sem Hómer kvað um. Enda þótt fræðimenn séu flestir á einu máli um að atburðir þeir sem Hómer lýsir hafi ekki átt sér stað telja þó margir að í kviðum Hómers sé sannleikskorn. Trója VIIa fórst í eldi og stríði og svo virðist sem Grikkir hafi setið um borg á þessu svæði á [[bronsöld]]. Þeir sem telja að sögurnar um Trójustríðið megi rekja til tiltekins atburðar telja gjarnan að stríðið hafi átt sér stað um 1200 f.Kr. (Hefðbundna ártalið sem [[Eratosþenes]] reiknaði út er 1194 f.Kr.–1184 f.Kr.)
 
==Tilvísanir==
{{reflist}}
 
==Heimildir og ítarefni==
<div class="references-small">
*{{enwikiheimild|Trojan War|10. desember|2006}}</div>
 
==Tenglar==
*{{Vísindavefurinn|3860|Hvað var Trója?}}
*{{Vísindavefurinn|5323|Hvernig og hvers vegna var Trójustríðið háð?}}
*{{Vísindavefurinn|6663|Hvar er talað um trójuhestinn og fall Tróju ef ekkert er fjallað um þetta í Ilíonskviðu?}}
 
{{Tengill ÚG|ro}}
 
[[Flokkur:Stríð]]
 
[[ar:حصار طروادة]]
[[bg:Троянска война]]
[[br:Brezel Troia]]
[[bs:Trojanski rat]]
[[ca:Guerra de Troia]]
[[cs:Trojská válka]]
[[cy:Rhyfel Caerdroea]]
[[da:Den trojanske krig]]
[[de:Trojanischer Krieg]]
[[el:Τρωικός πόλεμος]]
[[en:Trojan War]]
[[eo:Troja milito]]
[[es:Guerra de Troya]]
[[eu:Troiako gerra]]
[[fa:جنگ تروآ]]
[[fi:Troijan sota]]
[[fr:Guerre de Troie]]
[[fur:Vuere di Troie]]
[[gl:Guerra de Troia]]
[[he:מלחמת טרויה]]
[[hi:ट्रॉय का युद्ध]]
[[hr:Trojanski rat]]
[[hu:Trójai háború]]
[[id:Perang Troya]]
[[it:Guerra di Troia]]
[[ja:トロイア戦争]]
[[ka:ტროას ომი]]
[[ko:트로이아 전쟁]]
[[la:Bellum Troianum]]
[[lt:Trojos karas]]
[[mk:Тројанска војна]]
[[mt:Gwerra ta' Trojja]]
[[nl:Trojaanse Oorlog]]
[[no:Den trojanske krig]]
[[pl:Wojna trojańska]]
[[pt:Guerra de Tróia]]
[[ro:Războiul troian]]
[[ru:Троянская война]]
[[scn:Guerra di Troia]]
[[sh:Trojanski rat]]
[[simple:Trojan War]]
[[sk:Trójska vojna]]
[[sl:Trojanska vojna]]
[[sr:Тројански рат]]
[[sv:Trojanska kriget]]
[[ta:றோய்யன் போர்]]
[[th:สงครามเมืองทรอย]]
[[tr:Truva Savaşı]]
[[uk:Троянська війна]]
[[ur:ٹرائے کی جنگ]]
[[vi:Chiến tranh thành Troia]]
[[yi:טרויאנישער קריג]]
[[zh:特洛伊战争]]