„Hólavallagarður“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Thvj (spjall | framlög)
Suðurgötukirkjugarður
Lína 1:
[[Mynd:Reykjavik-Holavallakg.jpg|thumb|right|Hólavallakirkjugarður á sólríkum degi í ágúst 2007.]]
'''Hólavallakirkjugarður''' (oft kallaður ''Suðurgötukirkjugarður'') er stór [[kirkjugarður]] í vesturbæ [[Reykjavík]]ur. Fyrst var grafið í hann árið [[1838]] og er hann stærsti íslenski kirkjugarðurinn frá [[19. öld]]. Að honum liggja [[Suðurgata]] í austri, [[Hringbraut]] í suðri, [[Ljósvallagata]] í vestri og [[Hólatorg]] og [[Kirkjugarðsstígur]] í norðri. Elsti hlutinn er sá sem er næstur miðbænum, norðausturhornið. Nærri garðinum miðjum er klukknaport. Þegar búið var að úthluta öllum gröfum í garðinum árið [[1932]] tók [[Fossvogskirkjugarður]] við sem aðalkirkjugarður borgarinnar. Enn er þó stundum grafið í honum, í gamla fjölskyldugrafreiti sem hafa verið fráteknir lengi. Árið [[2003]] voru 28 grafnir þar, ýmist í kistum eða duftkerjum. [[Kirkjugarðar Reykjavíkurprófastsdæma]] sjá um garðinn. Hann þjónar einnig sem [[grenndarskógur]] fyrir [[Melaskóli|Melaskóla]].
 
Legsteinar og krossar í garðinum eru eins fjölbreyttir og við má búast eftir tæpra tveggja alda notkun. Sumir steinarnir eru mjög stórir og veglegir, og bera menningarsögu Íslendinga vitni. Gróðurfar í garðinum er einnig fjölbreytt; þar er að finna á annað hundrað tegunda af jurtum og trjám, sem sýna m.a. hvað fólki hefur þótt við hæfi að gróðursetja á leiði fyrr á tíð. Má þar meðal annars finna mikið af [[greni]], [[hlynur (tré)|hlyn]], [[birki|björk]] og [[reynitré|reyni]], það elsta síðan á millistríðsárunum. Samkvæmt deiliskipulagi Reykjavíkurborgar frá 2003 fellur garðurinn undir hverfisvernd. Hún telst ekki vera formleg friðlýsing, en skoðast sem viljayfirlýsing borgaryfirvalda um að varðveita garðinn og að fara varlega við breytingar á honum. Fyrir utan tvær stækkanir á 19. og 20. öld, hefur garðinum lítið verið breytt. Um aldamótin [[2000]] voru megingangstígar hellulagðir og ljósker sett upp til viðbótar við nokkra ljósastaura sem þar voru fyrir. Krossar og grindverk úr járni setja svip sinn á garðinn, en hann mun vera einn fárra kirkjugarða í Evrópu þar sem slíkt var ekki tekið niður og brætt upp til hergagnaframleiðslu í stríðum 20. aldar. Múrinn sem umlykur Hólavallakirkjugarð þykir einnig merkur; hann er að hluta til hlaðinn en að hluta til steyptur. Lítið hefur verið hróflað við elsta hluta garðsins, og telst það ólíkt því sem gerist í öðrum gömlum norrænum kirkjugörðum, þar sem elstu hlutarnir eru gjarnan sléttaðir.