„Fornaldarsögur“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 5:
Sögusvið fornaldarsagna er oftast á [[Norðurlönd]]um, en stundum berst frásögnin til fjarlægra og furðulegra staða. Oft blandast goðsöguleg eða yfirnáttúruleg öfl inn í frásögnina, svo sem [[dvergur (goðsögur)|dvergar]], [[álfur|álfar]], [[risi (goðsögur)|risar]] og [[galdur|galdrar]]. Á 17. og 18. öld voru fornaldarsögur taldar nothæfar sagnfræðilegar heimildir meðal norrænna fræðimanna, en á 19. öld komust menn á þá skoðun að lítið væri á þeim byggjandi fyrir sagnfræðinga. Nú er almennt litið svo á, að þó að sumar sögurnar hafi að geyma dálítinn sögulegan kjarna og að sumar persónurnar hafi verið til, þá hafi meginhlutverk fornaldarsagna verið að skemmta fólki, en ekki að segja sanna sögu frá fyrri tíð. Nýlega hefur þó verið lögð áhersla á að sögurnar geti varpað ljósi á íslenska þjóðmenningu á 13. og 14. öld, þegar þær voru samdar.
 
Sumar sögurnar fjalla um sögulegar persónur, eins og sjá má þar sem til eru heimildir til samanburðar, svo sem um ''Ragnar loðbrók'', ''Yngvar víðförla'' og sumar af persónum ''Völsunga sögu''. Í ''Hervarar sögu'' koma fram trúverðug staðanöfn í [[Úkraína|Úkraínu]] frá árabilinu 150–450, og síðasti hluti sögunnar er notaður sem heimild um sögu Svíþjóðar.
 
Löngum hafa fornaldarsögur notið heldur lítillar virðingar og taldar hafa mun minna bókmenntagildi en [[Íslendingasögur]]. Efnið er ekki eins trúverðugt, persónulýsingar skortir dýpt, og efnið er oft keimlíkt, fengið að láni úr öðrum sögum eða þjóðsögum.
Lína 11:
Fornaldarsögur hafa mikið gildi fyrir þjóðsagnarannsóknir, því að í þeim er fjöldi [[sagnaminni|sagnaminna]] ([[mótíf (í frásögn)|mótífa]]) úr margskonar þjóðsögum, sem annars eru engar heimildir um á Norðurlöndum fyrr en um miðja 19. öld. Þær eru einnig áhugaverðar fyrir þá sem rannsaka norræn [[fornkvæði]], sem oft fjalla um sama eða svipað efni. Loks eru þær mikilvægar við rannsóknir á norrænum og þýskum hetjukvæðum, og einnig á [[Danasaga Saxa|Danasögu Saxa]], sem var byggð á sömu fornaldarsögum og hetjukvæðum.
 
Fornaldarsögur hafa haft áhrif á rithöfunda og listamenn á síðari öldum, einkum á tímum rómantísku stefnunnar. T.d. samdi sænska skáldið [[Esaias Tegnér]], söguljóðið ''Friðþjófs sögu'', sem byggt er á ''Friðþjófs sögu hins frœkna''. Matthías Jochumsson þýddi það á íslensku.
 
== Fornaldarsögur í stafrófsröð ==