„Lúcretíus“: Munur á milli breytinga

'''Títus Lúcretíus Carus''' (uppi um 9998-55 f.Kr.) var [[Rómarveldi|rómverskt]] skáld and [[heimspekingar|heimspekingur]]. Meginverk hans er ''De Rerum Natura'' eða ''Um eðli hlutanna'', sem er af flestum talið vera meðal mestu meistaraverka [[Latneskur kveðskapur|latnesks kveðskapar]] - dýpra verk en kvæði annarra skálda og hugmyndaríkara en verk nokkurs heimspekings. Flestir fræðimenn myndu þó segja að stílfræðilega hefði latneskur [[Hetjulag|hetjulags]] kveðskapur náð hámarki sínu með [[Virgill|Virgli]]. ''De Rerum Natura'' er hins vegar gríðarlega mikilvægt vegna áhrifa sinna á Virgil og önnur rómversk skáld. Megintilgangur verksins er að frelsa hugi manna frá [[Hindurvitni|hindurvitnum]] og ótta við dauðann. Markmiðinu er náð með hjálp [[Epikúrismi|epikúrisma]], en kvæði Lúcretíusar er ein besta og fyllsta varðveitta heimildin um heimspeki [[Epikúros|Epikúrosar]]. Í verkinu er víða vísað til stjórnmálaástandsins í [[Róm|Róm]] á tímum Lúcretíusar og [[Borgarastríðið í Róm|borgarastríðsins]]. Lúcretíus fer varlega í kennslunni til þess að styggja ekki hefðakæra Rómverja, og setur rólega fram umdeildari og byltingarkenndari atriði kenningarinnar. ''De Rerum Natura'' leggur minni áherslu á siðfræði en fyrri epikúringar höfðu gert í ritum sínum, en miðlar [[náttúruspeki]] þeirra og [[sálfræði]] af kostgæfni. Lúcretíus var fyrsti epikúringuinn sem ritaði á latínu og e.t.v. sá fyrsti sem ritaði í bundnu máli.

Lítið er vitað um ævi Lúcretíusar. Ein heimildin er heilagurþýðing heilags [[Hýerónýmus|Hýerónýmusar]], semá nefnirverki Lúcretíus í verkinu[[Evsebíosar]] ''[[Chronica EusebiaChronicon]]'',. Hýerónýmus bætir við vitnisburði frá [[Súetóníus|Súetóníusi]] en hannumfjöllun Hýerónýmusar telst raunar ekki vera mjög örugg heimild. Samkvæmt Hýerónýmusi, fæddist Lúcretíus árið 94 f.Kr. og lést 4443 ára að aldri. Hann segir að Lúcretíus hafi orðið vitstola af ást og að verkið hafi verið ritað er líð Lúcretíusar var betri inn á milli, og að seinna hafi Lúcretíus fyrirfarið sér. Þessar staðhæfingar um ævi Lúcretíusar hafa verið dregnar í efa af tveimur ástæðum: Í fyrsta lagi leggur epikúrisminn sem Lúcretíus útlistar í kvæði sínu mikla áherslu á skynsemi og rétta dómgreind og hvetur menn til að halda sig frá allri rómantík; í öðru lagi viðist líklegt að Hýerónýmus, sem var einn af [[Kirkjufeðurnir|kirkjufeðrunum]], hefði viljað grafa undan heimspeki Lúcretíusar, sem felur í sér vantrú á hvers kyns handanlíf eftir dauðann og á [[guð|guði]] sem láta sig mál manna varða.

[[Cicero]] gefur í skyn í einu bréfa sinna til bróður síns að þeir hefðu einu sinni lesið kvæði Lúcretíusar. Eftir þetta er ekki minnst á Lúcretíus í heimildum fyrr en Aelius [[Donatus]] gerir það í ævisögu Virgils þar sem hann segir að Virgill hafi hlotið ''[[toga virilis]]'' þann 15. október, 55 f.Kr. og bætr við að það hafi gerst "sama dag og skáldið Lúcretíus lést." Hafi Hýerónýmus á réttu að standa um aldur Lúcretíusar þegar hann dó (4443 ára), þá getum við ályktað út frá öðrum vitnisburði sem segir að Lúcretíus hafi andast 55 f.Kr. að hann hafi fæðst árið 9998 f.Kr.