„Tylftakerfi“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip |
samlagningar- og margföldunartöflur í tylftakerfi (vonandi réttar :-)) |
||
Lína 1:
'''Tylftakerfi''' er [[talnakerfi]] með [[grunntala|grunntöluna]] [[tylft|12]]. Tylftarkerfið lifir enn góðu lífi, t.d. er töluleg uppbygging [[Klukka|klukkunnar]] og [[tímatal]] byggt á því, en 24 (2*12) [[klukkustund]]ir eru í [[sólarhringur|sólarhring]] og 12 [[mánuður|mánuðir]] í [[ár]]i. Í íslensku til forna gat [[hundrað]] táknað tólf [[tugur|tugi]] (''120''), en einnig var talað um ''stórt hundrað'' eða ''tólfrætt hundrað''. Tylft ([[enska]] ''dozen'') er enn algeng magneining í enskumælandi löndum. Til þess að reikna í tylftakerfi þarf að nota tólf „[[tölustafur|tölustafi]]“, sem eru 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, t, e. Hér eru t og e tölutákn fyrir tugakerfistölurnar 10 og 11. Samlagningartafla og margföldunartafla í tylftakerfi fara hér á eftir.
+ 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 t e og x 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 t e
0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 t e 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 t e 10 1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 t e
2 2 3 4 5 6 7 8 9 t e 10 11 2 0 2 4 6 8 t 10 12 14 16 18 1t
3 3 4 5 6 7 8 9 t e 10 11 12 3 0 3 6 9 10 13 16 19 20 23 26 29
4 4 5 6 7 8 9 t e 10 11 12 13 4 0 4 8 10 14 18 20 24 28 30 34 38
5 5 6 7 8 9 t e 10 11 12 13 14 5 0 5 t 13 18 21 26 2e 34 39 42 47
6 6 7 8 9 t e 10 11 12 13 14 15 6 0 6 10 16 20 26 30 36 40 46 50 56
7 7 8 9 t e 10 11 12 13 14 15 16 7 0 7 12 19 24 2e 36 41 48 53 5t 65
8 8 9 t e 10 11 12 13 14 15 16 17 8 0 8 14 20 28 34 40 48 54 60 68 74
9 9 t e 10 11 12 13 14 15 16 17 18 9 0 9 16 23 30 39 46 53 60 69 76 83
t t e 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 t 0 t 18 26 34 42 50 5t 68 76 84 92
e e 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 1t e 0 e 1t 29 38 47 56 65 74 83 92 t1
{{stubbur}}
|