„Arngrímur Gíslason“: Munur á milli breytinga

'''Arngrímur Gíslason málari''' (f. [[8. janúar]] [[1829]] að [[Skörð|Skörðum í Reykjahverfi]], d. [[21. febrúar]] [[1887]] í [[Gullbringa|Gullbringu]] í [[Svarfaðardalur|Svarfaðardal]]) var íslenskur málari og tónlistarmaður. Foreldrar hans voru [[Gísli Gíslason (Skarða-Gísli)]] og fyrri kona hans Guðrún Guðmundsdóttir húsráðendur á Skörðum. Arngrímur ólst upp á Skörðum. Giftist 13. maí [[1853]] [[Margrét Magnúsdóttir saumakona|Margréti Magnúsdóttur]] saumakonu á [[Akureyri]] (f. 25. maí [[1813]], d. 9. maí [[1868]]). Þau hjón bjuggu síðan í húsmennsku á ýmsum stöðum í [[Suður Þingeyjarsýsla|S-Þingeyjarsýslu]].

 

 

== Málari ==

Þótt [[málaralist]]in muni lengst halda nafni Arngríms Gíslasonar á lofti fór hann ekki að fást við hana fyrr en hann var orðin vel fulltíða maður eða um [[1860]]. Ekki er vitað til þess að hann hafi hlotið neina kennslu og er hann talinn nánast sjálfmenntaður í greininni. Í því skyni aflaði hann sér bóka og greina og þýddi einnig leiðbeiningar um teikningu og málverk sjálfum sér og öðrum til gagns. Hann stóð einnig í bréfasambandi við [[Sigurður Guðmundsson málari|Sigurð málara Guðmundsson]] sem bæði veitti honum tilsögn og útvegaði honum efni til myndgerðar. Allmikið er til af myndum eftir Arngrím mest eru það mannamyndir og altaristöflur en einnig nokkrar myndir af bæjum og landslagi. Á seinni hluta æfi sinnar reyndi hann að lifa af málaralistinni en aldrei dugði hún honum og fjölskyldunni til viðurværis ein og sér þótt hann yrði alleftirsóttur sem málari um Norðurland. Arngrímur var góður myndlistarmaður og um hann segir [[Björn Th. Björnsson]] í riti sínu um íslenska myndlist:

„Af alþýðumálurum á síðari helmingi 19. aldar er í raun og veru aðeins einn maður sem verðskuldar listamannsnafn, en það er Arngrímur Gíslason frá Skörðum í Reykjahverfi.“ (Björn Th. Björnsson 1964: Íslenzk myndlist á 19. og 20. öld, 1. bindi, bls. 51-54).

 

* Einarsstaðir, Reykjadal (1871 eða 1872)

* Lundarbrekka, Bárðardal (fyrir 1875) - Glötuð, kirkjan brann

Þórunn Hjörleifsdóttir f. [[15. sept. 1844]] á [[Galtastaðir|Galtastöðum]] í [[Hróarstunga|Hróarstungu]], d. [[8. nóv. 1918]] á [[Dalvík]]. Flutti með foreldrum sínum [[sr. Hjörleifur Guttormsson|sr. Hjörleifi Guttormssyni]] og [[Guðlaug Björnsdóttir|Guðlaugu Björnsdóttur]] konu hans að Skinnastað og ólst þar upp að mestu. Kynntist ung Arngrími Gíslasyni er hann vann við að mála og fegra kirkjuna á Skinnastað sumarið [[1863]] og eignaðist dóttur með honum í lausaleik. Giftist 3. júlí [[1869]] Þórarni snikkara Stefánssyni á [[Skjöldólfsstaðir|Skjöldólfsstöðum]] í [[Jökuldalur|Jökuldal]] en hann lést réttu ári síðar, 2. júlí [[1870]]. Börn þeirra voru Sigurbjörn sem dó í æsku og Guðlaug Þórunn sem upp komst. Þórunn fluttist frá Skjöldólfsstöðum 1871 til föður síns sem þá var kominn að Tjörn í Svarfaðardal. Þar giftist hún síðan æskuást sinni, Arngrími málara, sem fyrr segir.

Þórunni er lýst svo: „ ...hún var sterk og hugdjörf kona, gædd lífsgleði og trúartrausti og góðvild og kærleika til alls og allra. Hún hafði líknarhendur eins og móðir hennar, lærði ljósmóðurfræði og gerðist yfirsetukona eins og hún og gegndi því starfi í Svarfaðardal við mikla tiltrú og vinsældir.“ (Kristján Eldjárn 1983. Arngrímur málari. bls. 27).

== Börn Arngríms ==

* Andvana fæddur drengur (1853) með Margréti Magnúsdóttur