„Kristnitakan á Íslandi“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Cessator (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
999; doktor Ólafía Einarsdóttir
Lína 4:
[[Mynd:GothafossOverview.jpg|thumb|left|[[Goðafoss]]]]
 
Stuttu fyrir 1000 kom hingað [[Saxland|saxneskur]] biskup, sem hét Friðrekur á vegum [[Haraldur blátönn|Haraldar blátannar]] Danakonungs. Honum varð lítið ágengt í kristniboði sínu en vígði þó kirkju við [[Ás]] í [[Hjaltadalur|Hjaltadal]]. Sumar heimildir segja [[Ólafur Tryggvason|Ólaf Tryggvason]] konung Noregs hafa fyrst sent hingað Stefni Þorgilsson af Kjalarnesi í kristniboð. Í Íslendingabók segir [[Ari fróði]] að Ólafur konungur hafi sent hingað prestinn Þangbrand. Þar segir að Þangbrandur hafi verið á Íslandi í rúmt ár, skírt meðal annarra þá [[Hjalti Skeggjason|Hjalta Skeggjason]] úr [[Þjórsárdalur|Þjórsárdal]] og [[Gissur hvíti Teitsson|Gissur hvíta Teitsson]] frá [[Mosfell]]i og vegið tvo eða þrjá menn sem níddu hann. Segir sagan að Þangbrandur hafi snúið aftur til Ólafs og sagt honum að hann hefði litla trú á því að Íslendingar myndu taka kristni. Á Ólafur þá að hafa reiðst gífurlega.
 
Á Íslandi var engu að síður hópur manna sem tekið hafði kristni. Söfnuðust þeir nú saman þegar Alþingi var haldið og var Hjalti Skeggjason gerður landrækur fyrir goðgá eða [[guðlast]]. Sumarið 1000 sneri hann aftur ásamt Gissuri hvíta frá Noregi þar sem Ólafur hélt nokkrum höfðingjasonum í gíslingu og beið frétta. Segir sagan að [[hraun]] hafi runnið á [[Hellisheiði]], er Alþingi var haldið, skammt frá Þingvöllum og töldu heiðnir menn að að guðirnir reiddust. Á þá [[Snorri Þorgrímsson]] á [[Helgafell]]i að hafa mælt „''Um hvað reiddust goðin, þá er hér brann hraunið, er nú stöndum vér á?''“ og þótti sýna mikla skynsemi. [[Þorgeir Ljósvetningagoði Þorkelsson]] [[lögsögumaður]] var í málsvari fyrir heiðingja og tilnefndu kristnir [[Hallur Þorsteinsson|Hall Þorsteinsson]] á [[Þvottá]]. Hallur samdi við Þorgeir um að kveða upp dóm sem allir gætu fellt sig við. Við [[Lögberg]] hóf Þorgeir upp raust sína og kvað; „''En nú þykir mér það ráð, að vér látim og eigi þá ráða, er mest vilja í gegn gangast, og miðlum svo mál á milli þeirra, að hvorirtveggju hafi nokkuð síns máls, og höfum allir ein lög og einn sið. Það mun verða satt, er vér slítum í sundur lögin, að vér munum slíta og friðinn.''“ Þorgeir kvað það lög að menn skyldu taka kristni en áfram yrði leyft að [[blót]]a leynilega, bera út börn og eta hrossakjöt.
 
Margir telja að kristnitakan hafi verið ári fyrr en oftast er talið, eða sumarið [[999]]. Um það skrifaði doktor [[Ólafía Einarsdóttir]] í [[doktorsritgerð]] sinni, ''Studier i kronologisk metode i tidlig islandsk historieskrivning'', sem hún varði í [[Lundur í Svíþjóð|Lundi]] í [[Svíþjóð]] [[21. maí]] [[1964]]. Þar leiðir hún að því líkum að kristnitakan hafi farið fram árið 999 en ekki 1000, þó svo að síðarnefnda ártalið sé oftast notað vegna hefðar.
 
== Tengill ==