„Varaforseti Bandaríkjanna“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Árni Helgi (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
[[Mynd:Vice_presidential_seal.jpg|thumb|right|Skjaldarmerki embættis varaforseta Bandaríkjanna.]]
'''Varaforseti Bandaríkjanna''' (e. US Vice President) er efstur á lista embættismanna, sem tekur við forsetaembættinu, ef [[forseti Bandaríkjanna]] deyr, segir af sér eða er á einhvern annan hátt leystur frá störfum. [[Stjórnarskrá Bandaríkjanna]] kveður á um, að varaforsetinn sé einnig forseti í [[Öldungadeild Bandaríkjaþings|öldungardeildar Bandaríkjaþings]] og megi greiða [[oddaatkvæði]] ef atkvæðagreiðsla fellur á jöfnu. Núverandi varaforseti Bandaríkjanna er [[Richard Cheney]].
 
==Kjörgengi==
[[Tólfta stjórnarskrárbreyting bandarísku stjórnarskrárinnar]] segir, að varaforseti verði að uppfylla sömu skilyrði og forseti, þ.e. að vera 35 ára, að vera fæddur bandarískur ríkisborgari og að hafa búið síðustu 14 árin innaní BandaríkjannaBandaríkjunum, til að vera kjörgengur. [[Kjörtímabil]] varaforsetans er hið sama og forsetans. Þeir sverja embættiseið sama dag, varaforsetinn fyrst og síðan forsetinn. Samkvæmt Forsetastjórnarskránni forsetanum er samkvæmt stjórnarskrá óheimilt að sitja meiralengur en tvö kjörtímabil. Engar slíkar reglur gilda um varaforsetann; hann má sitja eins lengi og hann kýs, eða hefur fylgi til.
 
==Hlutverk og skyldur==
Formleg völd og hlutverk varaforseta Bandaríkjanna eru ekki mikil. Um þau segir í [[stjórnarskrá]], að auk þess að taka við forsetaembætti við fráfall eða afsögn forsetans, þá sé hann forseti Öldungardeildaröldungardeildar þingsins.
 
Sem forseti Öldungardeildarinnaröldungardeildarinnar hefur varaforsetinn einkum tvö [[hlutverk]]: Annars vegar að greiða oddaatkvæði, ef [[demókratar]] og [[repúblikanar]] greiða akvæði að jöfnu (50-50) og hinsvegar að hafa umsjón með og staðfesta talningu atkvæða sem [[kjörmenn]] hafa greitt í forsetakosningum. Auk þessa, er varaforsetinn yfirmaður [[NASA]] og situr í stjórn [[Smithsonian]] stofnunarinnar.
Auk þessa, er varaforsetinn yfirmaður [[NASA]] og situr í stjórn [[Smithsonian]] stofnunarinnar.
 
Óformegt vald varaforsetans er erræðst fyrst mikluog leytifremst undiraf honumsambandi sjálfumhans komið,við uppbygginguforsetann. stjórnar,Hann svoer náinn ráðgjafi forsetans og sambandigetur hansþví viðhaft töluverð áhrif forsetann.á gang mála. Hann er oft talsmaður út á við og talar þá fyrir [[ríkisstjórn]] landsins. Hann er einnig oft náinn ráðgjafi forsetans og getur því haft töluverð áhrif á gang mála.
 
Dick Cheney er t.d. einn af nánustu ráðgjöfum [[George Bush]] forseta og [[Al Gore]] var mikilvægur ráðgjafi [[Bill Clinton]] þegar sá síðarnefndi var fosetiforseti, [[1993]] – [[2001]], og voru það einkum [[utanríkismál]] og [[umhverfismál]], þar sem Clinton reiddi sig á ráðgjöf hans.
 
Þar sem bandaríski forsetinn er bæði [[þjóðhöfðingi]] og æðsti maður ríkisstjórnar,ríkisstjórnarinnar lenda oft viðhafnarverk tengd því fyrrnefnda, á varaforsetanum. Hann mætir gjarnan í jarðarfarir annarra þjóðhöfðingja fyrir hönd forsetans, hittir háttsetta erlenda [[embættismenn]], þjóðhöfðingja o.fl.
 
Á seinni tímum hefur í auknum mæli verið farið að líta á embættið sem stökkpall til framboðs í forsetaembættið. Í 13 [[forsetakosningum]] á milli [[1956]] og [[2004]], var í níu tilfellum annar frambjóðandinn sitjandi forseti, en í fjórum sitjandi varaforseti ([[1960]], [[1968]], [[1988]] og [[2000]]). Fyrrum varaforsetar voru tvisvar á þessum tíma í [[framboð]]i, [[Walter Mondale]] [[1984]] og árið 1968, þegar [[Richard Nixon]] keppti við sitjandi varaforseta, [[Hubert Humphrey]].
 
Síðan [[1974]] hefur varaforsetinn ásamt fjölskyldu sinni haft eigin [[embættisbústað]] til umráða, er nefnist á ensku [[Number One Observatory Circle]] í [[Washington DCD.C.]].
 
[[Flokkur:Varaforsetar Bandaríkjanna| ]]