„Lýsingarháttur“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
m Tilvísun á Hættir sagna#Lýsingarháttur þátíðar |
mEkkert breytingarágrip |
||
Lína 1:
'''Lýsingarháttur þátíðar''' lýsir oft einhverju sem er lokið. Hann gegnir líku hlutverki og [[lýsingarorð]] og er stundum nefndur '''lýsingarorð þolandans''' vegna þess að oftast á hann við eitthvað sem einhver verður fyrir.
Lýsingarháttur þátíðar gegnir einnig líku hlutverki og lýsingarorð og er stundum nefndur lýsingarorð þolandans vegna þess að oftast á hann við eitthvað sem einhver verður fyrir; t.d. hann var skammaður, hún var lamin o.s.frv. Lh. þt. endar á -ð, -d, -t eða -inn/-in, -ður, -dur, -tur og fær endingar eftir kynjum og tölum eins og lýsingarorð, einn fallhátta; t.d. brennt barn forðast eldinn, engin verður óbarinn biskup, hann er kominn. Lýsingarháttur þátíðar er notaður með sögnunum hafa, vera, verða; t.d. hún hafði sofið, hann er valinn, hann verður sóttur. Lh. þt. kemur einnig oft fyrir með sögnunum geta, eiga og fá; t.d. ég get farið, hann fær engu ráðið, þú átt það skilið. Stundum er orði, orðstofni eða forskeytið aukið framan við lh. þt.; t.d. útsofinn, alfarnir, ókomnir, og ætti þá að greina hann sem lo.
Hjálparsagnirnar vera, verða, hafa, geta eru algengar með lýsingarhætti þátíðar og sögn í lh.þt endar á –ð, -d, -t eða –in(n).
Lýsingarháttur þátíðar er eini fallhátturinn sem getur fengið ólíkar endingar eftir kynjum (ekki persónum).
Hann hefur komið.
Ég hef komið.
Húsið var málað í fyrra.
Veggurinn var málaður tvisvar.
Hún er komin.
Þeir eru komnir.
| |||