„Jón skalli Eiríksson“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
ártöl og forveri; tenglar |
Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 1:
'''Jón skalli Eiríksson''' var
Jón skalli var Norðmaður eins og fyrirrennari hans. Hann hefur líklega verið fæddur á árabilinu 1310–1320. Ekki er vitað um ætt hans eða uppruna, en hann virðist hafa verið af áhrifamönnum kominn, því að Gottskálk Einarsson, bróðir hans, var forfaðir Hólabiskupanna [[Gottskálk Keniksson | Gottskálks Kenikssonar]], [[Ólafur Rögnvaldsson|Ólafs Rögnvaldssonar]] og [[Gottskálk grimmi Nikulásson|Gottskálks Nikulássonar]].
Jón skalli hlaut biskupsvígslu til [[Grænland]]s árið 1343, en fór aldrei þangað. Um 1356 fór hann til [[Avignon]] til þess að fá páfaleyfi fyrir biskupsembætti á Hólum, og hlaut viðhlítandi skilríki með fulltingi Ólafs erkibiskups í [[Niðarós]]i. Hlaut hann síðan staðfestingu erkibiskups, og var því lýst í kór [[Niðarósdómkirkja | Niðarósdómkirkju]]. Hann kom út til Íslands árið 1358 og tók við Hólastað. Varð hann brátt fyrir andstöðu ýmissa presta, og 1361 afsögðu prestar í Eyjafirði og Suður-Þingeyjarsýslu hlýðni við hann og báru því við að hann hefði ekki bréf upp á embætti sitt. Jón biskup [[bannfæring|bannfærði]] þessa presta, en þeir sungu messur sem áður. Jón biskup fór utan 1362, sat í Niðarósi um veturinn og kom aftur heim til Hóla sumarið 1363. Andstæðingar Jóns biskups héldu áfram þverúð sinni, þó að þeir hefðu misst foringja sinn, Þorstein Hallsson á [[Hrafnagil]]i. Jón Skalli fór þá til Rómar 1369 og kom aftur sumarið 1370 með staðfestingu Úrbanusar 5. páfa á embættinu. Tóku prestar norðanlands hann þá í sátt.
Skiptar skoðanir hafa verið á því af hverju þessi andstaða prestanna stafaði. Sumir telja að þeir hafi verið á móti Jóni biskupi af því að hann var útlendingur, og var auk þess Grænlandsbiskup án fullra skilríkja fyrir embætti á Hólum. Aðrir telja að Jón skalli hafi skipt sér meira af fjármálum og stjórn kirkjustaða en menn sættu sig við.
Óheil máldagabók Jóns skalla yfir kirkjur í Hólabiskupsdæmi er til í uppskrift frá 17. öld. Einnig eru elstu varðveittu ráðsmannsreikningar Hólastóls frá dögum hans, og bendir það til að hann hafi tekið fjármál biskupsstólsins föstum tökum.
==Heimildir==
*Sigurður Líndal (ritstj.): ''Saga Íslands'' V.
{{Töflubyrjun}}
{{Erfðatafla |
fyrir=[[Ormur Ásláksson]] |
titill=[[Hólabiskupar|Hólabiskup]] |
frá=[[1358]] |
til=[[1390]] |
eftir=[[Pétur Nikulásson]]
}}
{{Töfluendir}}
[[Flokkur:Hólabiskupar]]
{{d|1390}}
| |||