„Torstensonófriðurinn“: Munur á milli breytinga

Afskipti [[Kristján_IV|Kristjáns IV]] af þýskumálefnum borgunumÞýskalands, þar sem hann reyndi að skapa þriðja bandalagið, Eyrarsundstollurinn, sem hefti útflutning Svía á hergögnum, auk þeirrar slæmu hernaðarlegu stöðu sem Svíar voru í eftir ósigur í [[HamborgKalmarófriðurinn|Kalmarófriðnum]] og ([[Glückstadt1611]]–[[1613]]), leidduleiddi til þess að Lennartsænska Torstensonstjórnin varákvað skipaðinnrás afí sænskuDanmörku stjórninnií aðmaí geraárið innrás í [[Jótland]]1643. HannLennart Torstenson var þá staddur í [[Olmütz]] með sænska herinn í(sem Þýskalandi, semþá var að mestu skipaður málaliðum,) vegnaog afskiptavar Svíaskipað af [[Þrjátíu_ára_stríðið|Þrjátíusænsku árastjórninni stríðinuað gera innrás í [[Jótland]]. Torstenson réðist svo snögglega inn í Danmörku að engum vörnum varvarð við komið og herinn lagði undir sig allt Jótland í janúar [[1644]].

Í febrúar réðist [[Gustav Horn]] inn í Skán. og sænskiSænski flotinn átti svo að flytja hermenn til eyjanna og taka þannig Danmörku alla. [[Holland|Hollendingar]], sem voru mjög óánægðir vegna hækkana á [[Eyrarsundstollurinn|Eyrarsundstollinum]], gerðu bandalag við Svía og sendu flota til aðstoðar. Þessi fyrirætlan mistókst vegna dirfskulegrar mótstöðu Danakonungs sem hafði nauman sigur í sjóorrustum við [[Lister Dyb]] ([[16. maí|16.]] og [[21. maí]]) og [[Kolberger Heide]] ([[1. júlí]]).

[[Ferdinand III]] keisari sendi Dönum liðsauka undir stjórn hershöfðingjans [[Matthias Gallas]], en sænski herinn rakhrakti þá frá Jótlandi.

Sameinuðum flota Svía og Hollendinga tókst að lokum að sigra Dani í sjóorrustu við [[Láland]] þar sem [[hirðstjóri]]nn á [[Ísland]]i, [[Pros Mund]], stýrði flotanum samkvæmt skipunum stjórnarinnar, en gegn betri vitund. Hann féll þar á skipi sínu ''Patientia'' sem var fyrsta skipið sem Svíar náðu.

Stríðinu lauk með friðarsamningum í Brömsebro sem voru Dönum mjög óhagstæðir. Þeir þurftu meðal annars að láta Svíum eftir eyjurnar [[Gotland]] og [[Saaremaa]] í [[Eystrasalt]]i og héruðin [[Jämtland]], [[Härjedalen]] og [[Halland]] á Skáni í þrjátíu ár. Eyrarsundstollurinn, helsta tekjulind konungs, var lagður niður. Vegna þess hve skilyrði samningsins voru Dönum óhagstæð reyndu þeir að hnekkja honum, sem leiddi óbeint til [[Svíastríðið|Svíastríðsins]] [[1657]].