Títanar

Títanar (grísku: Τιτάν, ft. Τιτάνες) voru tólf tröllvaxin afkvæmi Gaiu og Úranosar í grískri goðafræði og sem í eina tíð voru æðri öðrum guðum. Títanar réðu alheiminum á Gullöldinni. Ef litið er til Hesiod kemur fram í bók hans Goðakyn (um uppruna heimsins og ættir guðanna) að títanar voru tólf, en aðrir höfundar hafa talið þá allt frá 6 til 24.

Mest títana voru þau: Ókeanos, hinn mikli Útsær er umflýtur jörðina, og kona hans Teþys, hin endurnærandi Rekja, foreldrar allra linda og fljóta; Hyperíon og Þeia, tvær ljósverur, gátu Helíos (sól), Selenu (Mána) og Eos (Morgunroða); Þemis (réttlætisgyðja) og Mnemosyna (minnið), voldug goðmögn í skipun heimsins; Kronos og Rhea, er tóku stjórn heimsins af Úranosi og Gaiu. Í upphafi var Úranos voldugastur guð. En er synir hans, Kýklópar, ætluðu að verða honum ofjarlar, byrgði hann þá niðri í Tartarosi, þar sem þeir máttu ekki líta ljós sólarinnar. Gaiu líkaði það stórilla, og hvatti hún Títani til að freista þess að frelsa bræður sína.

Sá yngsti, Kronos, þorði einn að hætta á það stórræði. Í iðrum sínum lét jörðin spretta hið fyrsta járn og smíðaði úr því sigð. Með því vopni limlesti Kronos, föður sinn og hratt honum af veldisstóli. Upp af blóði Úranosar spruttu Erinýjur, nornir blóðhefndanna og Gígantar, vopnaðir og herskáir jötnar svipaðir títönum. En fyrir glæp sinn hófst Kronos til valda.

Sjá Títanastríð.

Skipið Titanic (Títaník) var skýrt í höfuðið á títönum.

Hinir tólf Títanar í stafrófsröð

• Föba
• Hyperíon
• Íapetus
• Koeus
• Kríos
• Kronos
• Mnemosyna
• Ókeanos
• Rhea
• Teþys
• Þeia
• Þemis

Heimildir

• Jón Gíslason, Goðafræði Grikkja og Rómverja