„Helíos“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
+ iw
Ekkert breytingarágrip
Lína 2:
'''Helíos''' var í [[Grísk goðafræði|grískri goðafræði]] sólargoð sem er talið líklegt að borist hafi frá [[Asía|Asíu]] til [[Grikkland hið forna|Grikklands]]. Hann hélt þar ólíkt mörgum öðrum goðum náttúruþýðingu sinni óbreyttri.
 
Dýrkun Helíosar var ávallt bundin við fáeina staði, einkum eyna [[RhódosRódos]]. Þar var goðinu haldin vegleg hátíð árlega. Skáldin lýsa Helíosi sem fögrum sveini í æskublóma með leiftrandi augu. Undan gylltum [[hjálmur|hjálmi]] hans hrynja gullnir lokkar.
 
Á hverjum degi flytur hann goðum og mönnum dagsljósið. Ekur hann á gullnum vagni afmarkaða braut um himinhvolfið. Fjórum eldfnæsandi gæðingum beitir hann fyrir vagn sinn. Hefur hann ferð sína í austurátt frá [[Eþíópía|Eþíópíu]] og lýkur henni í vesturátt á eynni ''Þrinakíu'' ([[Sikiley]]), eins og segir í ''[[Ódysseifskviða|Ódysseifskviðu]]''. Sú eyja var það land, sem Grikkir þekktu þá vestast. Um næturskeiðið siglir Helíos á gullnökkva yfir Ókeansstraum til austursins, þar sem hann á sér veglega höll.
Lína 13:
Með [[Klymene]], dóttur [[Ókeanos]]ar, átti Helíos son, er [[Faeþón]] (= sá skínandi) hét. Er hann var frumvaxta, gekk hann fyrir föður sinn í sólarhöllinni og beiddist þess að fá leyfi til að aka sólarvagninum einn dag. En sveininn skorti afl til að stjórna hinum flugólmu gæðingum. Svifu þeir of nærri jörðinni, og lá við sjálft, að hún brynni upp í loga sólar. Til að afstýra frekari ófarnaði laust [[Seifur]] Faeþón reiðarslagi, og steyptist hann niður í fljótið [[Eridanos]]. Systur hans grétu hann, uns þær urðu að öspum, en tár þeirra að rafi. [[Ovidius]] segir snilldarvel frá þessu í ''Myndbreytingunum'' (''Metamorphoses'').
 
== Risinn á RhódosRódos ==
[[Mynd:Colossus_of_Rhodes.jpg|right|thumb|250px|'''Risinn á RhódosRódos''', eins og [[Martin Heemskerck]] ímyndaði sér hann; hluti af [[Sjö undur veraldar|Sjö undrum veraldar]].]]
Stærsta stytta fornaldar er sögð hafa verið líkneskja Helíosar við hafnarmynni RhódoseyjarRódoseyjar. Var styttan reist í minningu um sigur í sjóorrustu árið [[304 f.Kr.]], en hrundi 60 árum seinna í jarðskjálftum. Hún var 31 metri á hæð, talin eitt af sjö furðuverkum heimsins. Stóð risinn sínum fæti á hvorum hafnarhaus við innsiglinguna. Sigldu skip þöndum seglum hindrunarlaust milli fóta honum.
 
==Heimildir==