„Látur“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Vesteinn (spjall | framlög)
Vesteinn (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
'''Látur''' eða '''sellátur''' er svæði nærri sjó, þar sem selir kæpa (eignast kópa). Sellátur er að finna víðast hvar þar sem selir halda sig, og eru meðal annars allvíða við strendur Íslands. Látur eru yfirleitt nærri flæðarmálinu, og selirnir liggja þar á fjöru en svamla í sjónum á flóði. Í einumeinu látrumlátri geturgeta verið allt frá fáeinum dýrum upp í mörg hundruð. Það hefur löngum verið talið til hlunninda, ef látur voru í námunda við bæi, enda hafa selir verið veiddir frá fornu fari, fyrst vegna kjöts og skinna, en í seinni tíð einkum vegna skinna (þá aðallega kópar) og til að halda [[hringormur|hringormi]] í skefjum.
 
BjarniHvallátur Einarssoneru einnig til, og setti framBjarni Einarsson þá tilgátu framhvalláturþau væru kennd við rosmhvali, það er að segja [[rostungur|rostunga]],. og þykir sú tilgáta þykir mjög sennileg, en er erfitt að sannreyna þar sem rostungar eru orðnir sárasjaldgæfir við Ísland.
 
==Útbreiðsla==
Lína 18 ⟶ 20:
Þar sem látur eru koma þau gjarnan fyrir í örnefnum. Þannig eru til Sellátur í [[Tálknafjörður|Tálknafirði]] og Sellátranes í [[Rauðasandshreppur|Rauðasandshreppi]],
[[Hvallátur]] og [[Látrabjarg]] í [[Vestur-Barðastrandarsýsla|Vestur-Barðastrandarsýslu]]. [[Látrar (S-Þingeyjarsýslu)|Látrar]] eru til (og hafa bæði þekkst sem Sellátur og Hvallátur að fornu) og [[Látraströnd]] í [[Suður-Þingeyjarsýsla|Suður-Þingeyjarsýslu]] og Sellátur er bæði til í [[Breiðuvíkurhreppur|Breiðuvíkurhreppi]] í [[Snæfellsnessýsla|Snæfellsnessýslu]] og í [[Helgustaðahreppur|Helgustaðahreppi]] í [[Suður-Múlasýsla|Suður-Múlasýslu]]. Hvallátur heitir eyjaklasi á [[Breiðabjörður|Breiðafirði]], og Hvallátradalur er í Lambadalshlíð í [[Dýrafjörður|Dýrafirði]].
 
Bjarni Einarsson setti fram þá tilgátu að hvallátur væru kennd við rosmhvali, það er að segja [[rostungur|rostunga]], og þykir sú tilgáta mjög sennileg.
 
==Heimildir og ítarefni==