„Kristján 4.“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
SpillingBot (spjall | framlög)
m robot Bæti við: it:Cristiano IV di Danimarca
mEkkert breytingarágrip
Lína 46:
}}
 
'''Kristján IV4.''' ([[12. apríl]] [[1577]] – [[28. febrúar]] [[1648]]) var kjörinn konungur [[Danmörk|Danmerkur]], [[Noregur|Noregs]] og [[Ísland]]s af [[Danska ríkisráðið|Ríkisráðinu]] eftir lát föður síns [[Friðrik_IIFriðrik 2.|Friðriks II2.]] árið [[1588]], þá aðeins ellefu ára gamall, en var fyrst krýndur þegar hann varð fullveðja [[1596]]. Stjórnartíð hans einkenndist til að byrja með af friði og efnahagslegum uppgangi. Efnahagsstefna hans var í anda [[Kaupauðgisstefna|kaupauðgisstefnunnar]] og hann kom á [[verslunareinokun]] innan ríkis síns, þótt því væri ekki fylgt hart eftir. Á tímabilinu voru mikil átök við [[Svíþjóð|Svía]] vegna tilrauna þeirra til að koma undir sig [[Skánn|Skáni]] og komast undan [[Eyrarsundstollurinn|Eyrarsundstollinum]], helstu tekjulind Danakonunga. Síðustu tvo áratugina fengu Danir svo að kynnast slæmum ósigrum, bæði á orrustuvöllunum í [[Þýskaland]]i í [[Þrjátíu_ára_stríðið|Þrjátíu ára stríðinu]] og í sjóorrustum á [[Eystrasalt]]i. Kristján var mágur [[Jakob_VI_SkotakonungurJakob 6. Skotakonungur|Jakobs VI6. Skotakonungs]] og átti töluverð samskipti bæði við hann og fyrirrennara hans, [[Elísabet_IElísabet 1.|Elísabetu I1.]], meðal annars um veiðar [[England|enskra]] [[Duggari|duggara]] á [[Íslandsmið]]um, sem voru mjög umfangsmiklar, bæði á [[16._öldin|16. öld]] og fyrri hluta [[17._öldin|17. aldar]]. Kristján hafði gríðarlegan áhuga á sjóferðum og sjóhernaði og í stjórnartíð hans eignuðust Danir fyrstu nýlendu sína í [[Austur-Indíur|Austur-Indíum]], [[Trankebar]].
 
==Fjölskylda==
Kristján var þriðja barn og elsti sonur [[Friðrik_II|Friðriks II]]2. Danakonungs af [[Aldinborgarætt]], og konu hans [[Soffía af Mecklenburg|Soffíu af Mecklenburg]]. Hann giftist árið [[1597]] [[Anna Katrín af Brandenburg|Önnu Katrínu af Brandenburg]] og átti með henni sex börn, þar á meðal ríkisarfann. Fyrir lát hennar [[1612]] átti hann einn son með Karen Madsdatter. Eftir lát drottningar giftist hann Karen Andersdatter sem ól honum tvö börn, og að síðustu átti hann tólf börn með [[Kirsten Munk]], þar á meðal [[Leonora_Christina_UlfeldtLeonora Christina Ulfeldt|Leonóru Kristínu]] sem eyddi síðar tólf árum í [[Bláturn]]i fyrir drottinsvik í stjórnartíð hálfbróður síns. Konungur skildi síðan við Kirsten Munk, sem var ákærð fyrir framhjáhald og bjó eftir [[1629]] með [[Vibeke Kruse]] sem ól honum tvö börn.
 
{{Töflubyrjun}}
{{Erfðatafla |
fyrir=[[Friðrik II2. Danakonungur]] |
titill=[[Danakonungar|Danakonungur]] |
frá=[[1588]] |
til=[[1648]] |
eftir=[[Friðrik III3. Danakonungur]]
}}
{{Töfluendir}}