„Venus (reikistjarna)“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
mEkkert breytingarágrip
Lína 57:
* snefill [[vetnisflúoríð]]}}
}}
'''Venus''' er önnur [[reikistjarna]]n frá [[Sólin|sól]] og sú sjötta stærsta. [[Sporbraut]] Venusar er sú sem kemst næst því að vera hringlaga af öllum reikistjörnunum og nemur [[skekkja]]n frá hringlögun einungis einu prósenti. [[Þverganga|Þvergöngur]] Venusar eru tiltölulega sjaldgæfar og líður oft rúm [[öld]] á milli þeirra. Menn hafa þekkt Venus síðan á forsögulegum tíma. Hún er bjartasti hlutur á [[himinhvelfing]]unni fyrir utan sólina og [[tunglið]]. Eins og [[Merkúr (reikistjarna)|Merkúr]] var algengt að hún væri talin vera tveir aðskildir hlutir, þ.e. morgunstjarnan EosphorusEosfórus og kvöldstjarnan Hesperus. [[Grikkland|GrískuGrískir]] [[stjörnufræðingur|stjörnufræðingarnirstjörnufræðingar]] vissu þó betur.
 
Venus er [[jarðstjarna]] og er stundum kölluð systurpláneta jarðar enda eru þær á margan hátt mjög líkar: Venus er aðeins örlítið minni en [[jörðin]] (95% af [[þvermál]]i jarðar og 80% af [[massi|massa]] jarðar); fáir [[loftsteinagígur|lofsteinagígar]] eru á yfirborði hvorrar um sig, sem bendir til þess að yfirborð þeirra sé í yngra lagi; [[eðlisþyngd]] þeirra og [[efnafræði]]leg samsetning er svipuð. Vegna ofangreindra þátta var talið að neðan við þykka skýjahulu sína væri Venus mjög lík jörðinni og að þar væri jafnvel líf að finna. Frekari rannsóknir hafa þó leitt í ljós að í mörgum veigamiklum atriðum er Venus gjörólík jörðinni og jafnvel sú reikistjarna innan sólkerfis okkar sem er hvað fjandsamlegust öllu [[líf]]i. [[Þrýstingur]] [[lofthjúpur|lofthjúpsins]] við yfirborð Venusar er 90 [[loftþyngd]]ir. Þetta er nokkurn veginn sami þrýstingur og á 1 km dýpi í höfum jarðarinnar. Lofthjúpurinn er að mestu leyti úr [[koltvíoxíð|koltvísýring]]i (CO₂) og honum má skipta í nokkurra kílómetra þykk lög sem eru að mestu úr [[brennisteinssýra|brennisteinssýru]]. Það eru þessi skýjalög sem valda því að ókleift er að skoða yfirborð reikistjörnunnar með [[sjónauki|sjónaukum]]. Þéttur lofthjúpur Venusar hefur valdið þar svokölluðum [[gróðurhúsaáhrif]]um, sem hækkað hafa yfirborðshita upp í allt að 450 °C. [[Hitastigið]] er í raun tvisvar sinnum hærra en á Merkúri þrátt fyrir næstum tvöfalt meiri fjarlægð frá sólinni. Lengd dags á Venusi er fjandsamleg lífríki eins og það hefur þróast á jörðinni. Einn dagur á Venus (einn snúningur plánetunnar um sjálfa sig) er ígildi 243 daga á jörðu. [[Ár]]ið er styttra á Venusi en dagurinn, það tekur plánetuna aðeins 224 daga að snúast um sólu.