„Eugen von Böhm-Bawerk“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 22:
Sem fjármálaráðherra barðist hann stöðugt fyrir ströngu og miklu viðhaldi á lögfestum gullstaðli og jafnvægi í fjárhagsáætlunum. Árið 1902 aflétti hann sykurstyrknum, sem hafði verið einkenni í austurríska hagkerfinu í nær tvær aldir. Hann hætti sem fjármálaráðherra árið 1904, þegar auknar fjármálakröfur hersins hótuðu að koma fjárhag í ójafnvægi. Alexander Gerschenkron sem sagnfræðingur í hagfræði gagnrýndi Böhm-Bawerk mikið og kennir honum um afturhaldssemi Austurríkis í fjármálum þar sem Böhm-Bawerk vildi ekki leggja mikið fjármagn í opinberar framkvæmdir.
 
Eugen kenndi [[hagfræði]] við [[Vínarháskóli|Háskólanum í Vínarborg]] þangað til hann lést árið 1914.<ref>{{Cite web|url=https://www.econlib.org/library/Enc/bios/BohmBawerk.html|title=Eugen von Böhm-Bawerk|website=Econlib|language=en-US|access-date=2021-10-08}}</ref>
Böhm-Bawerk var myndin sem var á [[Austurrískur skildingur|austurríska hundrað skildningnum]] á milli áranna 1984 og 2002, þegar [[Evra|Evran]] var kynnt.
 
Mynd af Böhm-Bawerk var myndin sem var á [[Austurrískur skildingur|austurríska hundrað skildningnumskildninga seðlinum]] á milli áranna 1984 og 2002, þegar [[Evra|Evran]] var kynnttekin upp.
 
== Gagnrýni á Karl Marx ==
Eugen Böhm von Bawerk skrifaði bókina ''Zum Abschluss des Marxschen Systems'' sem kom út árið 1896 og er sú bók talinn vera eitt af bestum gagnrýnum á hagfræði kenningum [[Karl Marx|Karls Marx]]. Eugen Von Böhm-Bawerk hefur sjálfsagt lagt mikla vinnu í að lesa þar sem bækur Marx geta verið mjög langar, sem dæmi þá eru ''[[Auðmagnið|Das Kapital]]''-bækurnar í heild sinni 2910 blaðsíður. Það sem Eugen Von Böhm-Bawerk skrifaði um í bókinni sinni ''Zum Abschluss des Marxschen Systems'' var það að gildislögmál Karls Marx sem var skrifað um í fyrsta bindi ''Das Kapital''væri í mótsögn á móti kenningu hans sjálfs í þriðja bindinu um hagnað og verð á framleiðslu. Eugen Von Böhm-Bawerk fannst líka að Karl Marx væri að gera lítið úr áhrifum [[Framboð og eftirspurn|framboðs og eftirspurnar]].
 
Vegna þessarar bókar hefur Eugen Von Böhm-Bawerk verið talinn einn sá fyrsti til að skjóta niður vinnukenningu Karls Marx. Margir sósíalistar voru ósammála Eugen Von Böhm-Bawerk og meiri að segja skrifaði þýski jafnaðarmaðurinn [[Rudolf Hilferding]] ritgerðina „Böhm-Bawerks Marx-Kritik“ árið 1920 til varnar kenningum Marx gegn Böhm-Bawerk. Hilferding taldi að Eugen Von Böhm-Bawerk væri aðeins að sjá trén í staðinn fyrir skóginn og væri aðeins að líta á ómikilvæg smáatriði. Böhm-Bawerk gagnrýndi líka hugmynd Marx um [[arðrán verkalýðsins]] sem gengur út á að þeir sem eiga fyrirtæki séu að nota starfsfólkið heldur en að hjálpa þeim með því að vinna hjá þeim, því fyrirtæki greiða út laun áður en varan sem framleidd sé seld.<ref>{{Cite web|url=https://theconservative.online/article/refuted-marxism-eugen-von-boehm-bawerk|title=Refuted Marxism: Eugen von Böhm-Bawerk|website=The Conservative|access-date=2021-10-08}}</ref><ref>{{Bókaheimild|titill=Marxist Ideology in the Contemporary World: Its Appeals and Paradoxes|ár=1973|útgefandi=Drachkovithc,M.M}}</ref>
 
===Gagnrýni á aðránskenninguna===
Kenning Marx um [[arðrán verkalýðsins]] snýr að því þegar aðilar hagnast á verkum eða frammistöðu annara. Í kenningunni er því gerð greinaskil að starfsmenn sem vinna að framleiðslu vöru fái ekki allan þann ágóða sem til verður af sölu hennar., heldur að fjármagnseigendur sitji á ákveðnum hluta ágóðans. Vildi Marx halda því fram að með slíku athæfi væri verið að hlunnfara starfsmenn framleiðslu af sínum ágóða.
 
Böhm-Bawerk vildi meina að kenning þessi stæðist ekki skoðun, jafnvel þótt dæmi væru tekin um vörur sem einungis kröfðust vinnuafls til framleiðslu.
 
Sú ástæða í kenningu Marx sem notuð var til réttlætingar á hlutfalli fjármagnseigenda í söluverðinu var að starfsmenn framleiðslu fengju í hendur launagreiðslu áður en vara væri seld, jafnvel burt séð frá því hvort vara sejist í náinni framtíð eða ekki. Þessu samhliða væru fjármagneigendur að taka á sig ákveðna áhættu og binda í verkefninu fé sem átti þá að réttlæta að þeir fengju í sinn hlut hluta hagnaðar.
 
Að þessu sögðu vildi Böhm-Bawerk því meina að fjármagnseigendur væru ekki að hlunnfara verkafólkið heldur styðja við það og veita þeim vettvang til athafna sinna án óþarfa óstöðugleika.
 
Þessi sjónarmið sjáum við fólk takast á dagsdaglega einn þann dag í dag, hversu mikilvægur og útskýranlegur þáttur fjármagnseigenda er í hagkerfinu. Einhverjir eru fylgjandi og aðrir á móti. Gaman getur verið að benda fólki á kenningar Marx´s og Böhm-Bawerk í slíkum umræðum.<ref>{{Cite journal|last=Zwolinski|first=Matt|last2=Wertheimer|first2=Alan|date=2001-12-20|title=Exploitation|url=https://plato.stanford.edu/archives/sum2017/entries/exploitation/}}</ref>
 
== Notagildi vaxta ==
Eugen Ritter von Böhm-Bawerk gaf út þrjár meginástæður fyrir því að [[vextir]] væru jákvæðir. Meðal annars að jaðarlaun myndu lækka til lengri tíma þar sem það er búist við að framtíðarlaun munu hækka. Seinni ástæðan var sú að við metum núvirði af gæðum meira heldur enn framtíðarvirði. Því vilji fólk frekar neyta vörur strax heldur enn að bíða. Neytandinn myndi einungis neyta vörunnar seinna ef greiddir væru vextir.
 
Síðasta kenningin tengd vöxtum er að ef breytingar eru gerðar á framleiðsluni eins og bætur þá er hægt að auka framleðslu út frá sömu auðlindum. Ef við tökum dæmi þá getur hópi fólks veitt nægilega mikinn fisk til að búa til mat fyrir alla í einn dag. Enn fólkið gæti hópað sér saman í einn dag og búið til tæki og tól til að auka framleiðslugetu.
 
Síðasta kenningin er þó ekki viðtæk því margir eru ósammála henni. Fyrstu tvær eru kenningarnar eru víða samþykktar enda hægt að tengja mikið við nútíman.<ref>{{Cite web|url=https://www.econlib.org/library/Enc/bios/BohmBawerk.html|title=Eugen von Böhm-Bawerk|website=Econlib|language=en-US|access-date=2021-10-08}}</ref>
 
== Tenglar ==
Lína 29 ⟶ 54:
[https://dbpedia.org/page/Eugen_von_B%C3%B6hm-Bawerk Grein úr DBpedia]
[https://en-academic.com/dic.nsf/enwiki/140753 Grein úr Academic]
 
==Tilvísanir==
<references/>
 
{{DEFAULTSORT:Böhm von Bawerk, Eugen}}