„Hvalir“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Stonepstan (spjall | framlög)
mEkkert breytingarágrip
Merki: Farsímabreyting Breyting frá farsímavef
Lína 30:
Skrokkur hvala
er snældu- eða spólulaga, en straumlínulöguð líkamsbyggingin er eitt helsta einkenni
þeirra. Hálsliðir þeirra eru nánast samvaxnir og hafa hvalir því afar litla hreyfigetu í hálsi. Annað einkenni hvala eru óvenju stórir kjálkar sem teygjast langt fram á við á höfðinu, og eitt eða tvö blástursop ofan á höfðinu. af  Framlimirnir hafa ummyndast í bægsli. Afturlimirnir eru líffæraleifar sem ekki tengjast hryggnum og liggja alveg inni í skrokknum. Hvalir hafa kröftuga
þeirra. Hálsliðir þeirra eru nánast samvaxnir og hafa hvalir því afar litla
sporðblöðku sem er aðalsundfæri þeirra. Sporðblaðkan er alltaf lárétt, ekki lóðrétt eins og hjá fiskum, og geta stærstu skíðishvalirnir og háhyrningar náð allt að 50 km hraða á klukkustund. Flestir hvalir hafa einnig bakugga en engin bein eru í sporðblöðku né bakugga, heldur eingöngu trefjar, fita og brjósk.
hreyfigetu í hálsi. Annað einkenni hvala eru óvenju stórir kjálkar sem teygjast
langt fram á við á höfðinu, og eitt eða tvö blástursop ofan á höfðinu. af  Framlimirnir hafa ummyndast í bægsli. Afturlimirnir eru líffæraleifar sem ekki tengjast hryggnum og liggja alveg inni í skrokknum. Hvalir hafa kröftuga
sporðblöðku sem er aðalsundfæri þeirra. Sporðblaðkan er alltaf lárétt
, ekki lóðrétt eins og hjá fiskunum, og geta stærstu skíðishvalirnir og háhyrningar náð allt
að 50 km hraða á klukkustund. Flestir
hvalir hafa einnig bakugga en engin bein eru í sporðblöðku né bakugga,
heldur eingöngu trefjar, fita og brjósk.
 
Hvalir geta verið frá 2,6
metrumm og 135 kg (dvergbúrhvalir) að 34 m og 190 tonn að þyngd líkt og
steypireyður sem er stærsta dýr jarðarinnar. Hjá sumum tegundum er stærðarmunur á kynjunum, hjá mörgum skíðishvölum ereru kvendýrin stærri en karldýrin, en því er öfugt farið hjá tannhvölum.<ref name=":0" /> 
öfugt farið hjá tannhvölum.<ref name=":0" /> 
 
Í löngum köfunarferðum hvala þurfa þeir að tryggja sér nægilegt súrefni og til þess hafa þeir sérstakt líffæri sem kalla má "undranetið". Undranetið er fíngerður háræðavefur umhverfis mikilvægustu líffæri hvalsins sem geymir í sér súrefnisríkt blóð. Hvalir geta sem sagt verið svona lengi í kafi vegna þess að þeir nýta allt súrefnið og geyma í vöðvum og undranetinu. Undranetið þjónar einnig öðrum tilgangi sem er að jafna hitastig og þrýsting líkamans.  
 
Við köfun á mikið dýpi verður mikill þrýstingsmunur og þar stuðlar fituhjúpurinn að þrýstingsjöfnun, en auk hans eru sumar hvalategundir með fljótandi fitu í höfðinu sem kölluð er hvalsauki. Hvalsaukinn gerir þeim kleift að kafa niður á 2.000 metram dýpi. Beinin eru sveigjanleg og gefa eftir þeim gríðarlega þrýstingi sem verður á svo miklu dýpi og lífsnauðsynlegar æðar eins og heilaslagæðar liggja inni í mænugöngum sem kemur í veg fyrir að þær leggist saman. <ref name=":0" /> 
 
=== Fjölgun og lífsferill ===