„Óscar Arias Sánchez“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Bjarga 0 heimildum og merki 1 sem dauðar.) #IABot (v2.0.8
Bjarga 1 heimildum og merki 0 sem dauðar.) #IABot (v2.0.8
Lína 36:
Á stjórnartíð Arias var mikill efnahagsuppvöxtur og atvinnuleysi lækkaði í Kosta Ríka. Forsetatíð Arias einkenndist þó fyrst og fremst af friðarumleitunum hans og harðri andstöðu hans gegn stuðningi [[Bandaríkin|Bandaríkjanna]] við [[Kontraskæruliðar|kontraskæruliða]] í borgarastyrjöldinni í [[Níkaragva]]. Þar sem Arias viðhélt formlegu hlutleysi Kosta Ríka var hann í aðstöðu til að gerast óhlutdrægur milligöngumaður og sem slíkur gerðist hann helsti hönnuður friðaráætlunar sem fulltrúar [[El Salvador]], [[Gvatemala]], [[Hondúras]] og Níkaragva undirrituðu þann 7. ágúst árið 1987. Andstaða Bandaríkjamanna við samninginn gerði hann erfiðan í framkvæmd en Arias var engu að síður sæmdur [[Friðarverðlaun Nóbels|friðarverðlaunum Nóbels]] hið sama ár fyrir að standa að gerð hans.
 
Eftir að kjörtímabili Arias lauk árið 1990 reyndi hann mörgum sinnum að koma á stjórnarskrárbreytingum til að nema úr gildi bann gegn því að fyrrum forsetar byðu sig fram til endurkjörs. Árið 2003 lögðu stuðningsmenn Arias fram kæru til hæstaréttar Kosta Ríka þar sem dregið var í efa að bannið við endurframboði fyrrum forseta stæðist stjórnarskrá landsins. Í apríl sama ár féllst hæstirétturinn á rök þeirra og dæmdi bannákvæðið ógilt.<ref>[http://impreso.elnuevodiario.com.ni/2007/07/18/nacionales/54109 "Reeleccion seduce a los presidentes de America"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130913040137/http://impreso.elnuevodiario.com.ni/2007/07/18/nacionales/54109 |date=13. september 2013 }}, El Nuevo Diario, Managua, 18. júlí 2007, geymt í júlí 2009; [http://wvw.nacion.com/ln_ee/2003/abril/05/pais1.html "Reelecion presidencial: Arias sin prohobicion para postularse"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201002165307/http://wvw.nacion.com/ln_ee/2003/abril/05/pais1.html |date=2020-10-02 }}, La Nacion, Kosta Ríka, 5. apríl 2003.</ref>
 
Arias bauð sig í kjölfarið fram til endurkjörs í forsetakosningum árið 2006.<ref>{{Vefheimild|tungumál=spænska|útgefandi=''Nacionales''|titill=Reelección presidencial: Arias sin prohibición para postularse|url=http://wvw.nacion.com/ln_ee/2003/abril/05/pais1.html|ár=2003|mánuður=5. apríl|árskoðað=2020|mánuðurskoðað=13. febrúar|höfundur=Rónald Matute}}</ref> Fyrrum forsetinn [[Luis Alberto Monge]] lýsti fyrirhuguðu endurframboði Arias sem „valdaráni“.<ref>{{Vefheimild|tungumál=spænska|útgefandi=''Nacionales''|titill=Reelección: desafío a la Constitución|url=http://wvw.nacion.com/ln_ee/2004/marzo/20/opinion8.html|ár=2003|mánuður=20. mars|árskoðað=2020|mánuðurskoðað=13. febrúar|höfundur=Luis Alberto Monge}}</ref> Arias var kjörinn forseti á ný með 40,5 % atkvæða þann 8. maí. Árið 2007 viðurkenndi hann formlega [[Kína|Alþýðulýðveldið Kína]], 58 árum eftir stofnun þess.<ref>{{Vefheimild|tungumál=fr|höfundur=Guillaume Beaulande|titill=L’Amérique centrale lâche Taipei|útgefandi=''Le Monde diplomatique''|ár=2016|mánuður=1. maí|url=https://www.monde-diplomatique.fr/2016/05/BEAULANDE/55450|árskoðað=2020|mánuðurskoðað=13. febrúar}}</ref> Arias var milligöngumaður í stjórnarkreppunni sem fylgdi í kjölfar [[Valdaránið í Hondúras|valdaránsins í Hondúras]] árið 2009.<ref>{{Vefheimild|titill=Hondúras á barmi borgarastyrjaldar?|url=https://timarit.is/page/5259319|útgefandi=''[[Morgunblaðið]]''|höfundur=Baldur Arnarson|ár=2009|mánuður=21. júlí|árskoðað=2020|mánuðurskoðað=13. febrúar}}</ref><ref>Jean-Michel Caroit, [https://www.lemonde.fr/ameriques/article/2009/07/10/au-costa-rica-la-mediation-d-oscar-arias-sur-le-honduras-s-annonce-laborieuse_1217462_3222.html Au Costa Rica, la médiation d'Oscar Arias sur le Honduras s'annonce laborieuse], ''[[Le Monde]]'', 10. júlí 2009.</ref> Hann reyndi að hvetja til þess að hinum brottrekna forseta Hondúras, [[Manuel Zelaya]], yrði hleypt aftur til landsins og leyft að ljúka kjörtímabili sínu. Arias stóð fyrir samningu samkomulags þess efnis<ref>{{Vefheimild|titill=Brottrekinn forseti sest í valdastól á nýjan leik|url=https://timarit.is/page/5265593|útgefandi=''[[Morgunblaðið]]''|höfundur=Karl Blöndal|ár=2009|mánuður=31. október|árskoðað=2020|mánuðurskoðað=13. febrúar}}</ref> en að endingu fór samningurinn út um þúfur.<ref>{{Vefheimild|titill=Segir samkomulagið farið út um þúfur|url=https://timarit.is/page/5265968|útgefandi=''[[Morgunblaðið]]''|ár=2009|mánuður=7. nóvember|árskoðað=2020|mánuðurskoðað=13. febrúar}}</ref>