„Kosningaréttur kvenna“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip |
Bjarga 3 heimildum og merki 0 sem dauðar.) #IABot (v2.0.8 |
||
Lína 9:
Íslenskar konur fengu fyrst takmarkaðan kosningarétt til [[Sveitarstjórnarkosningar á Íslandi|sveitarstjórnakosninga]] árið [[1882]] sem var víkkaður út árið [[1908]] og varð kosningaréttur kynjanna til sveitastjórna þá jafn. Árið [[1895]] stóð [[Hið íslenska kvenfélag]] fyrir undirskriftasöfnun til stuðnings almenns kosningaréttar kvenna. Um 2.348 skrifuðu undir. Árið 1907 hóf Hið íslenska kvenfélag undirskrifasöfnun á ný og skrifuðu 11.381 kona undir, úr nær öllum hreppum landsins, þar af 1.956 úr Reykjavík. Árið 1907 töldust konur 15 ára og eldri vera 28.640 talsins þannig að ljóst er að víðtækur stuðningur fyrir kosningarétti hefur verið meðal kvenna.<ref>[http://hagstofan.is/?PageID=622&src=/temp/Dialog/varval.asp?ma=MAN00101%26ti=Mannfj%F6ldi+eftir+kyni+og+aldri+1841%2D2011+++++%26path=../Database/mannfjoldi/Yfirlit/%26lang=3%26units=Fjöldi Hagstofa Íslands - Mannfjöldi eftir kyni og aldri 1841-2011]</ref> Árið 1911 samþykkti Alþingi frumvarp sem gerði ráð fyrir jöfnum kosningarétti karla og kvenna til Alþingis en dönsk stjórnvöld vildu ekki samþykkja það fremur en önnur frumvörp um breytingar á stjórnskipun Íslands þetta ár.
Árið 1913 samþykkti Alþingi nýtt frumvarp um kosningarétt kvenna og vinnuhjúa en þá var sett inn ákvæði um 40 ára aldurstakmark sem átti svo að lækka smátt og smátt og mun það hafa verið vegna þess að þingmenn töldu að það yrði of mikil röskun að því að fjölga kjósendum í einu vetfangi um tvo þriðju og því væri betra að fjölgunin kæmi í smáskömmtum. Einnig kemur fram bæði í umræðum á Alþingi og í blaðagreinum að sumir óttuðust sérframboð kvenna. Slíkt aldursákvæði var ekki sett í lög í neinu öðru evrópsku landi nema Bretlandi 1918 en þar var miðað við 30 ára aldur.<ref>[http://kvennasogusafn.is/index.php?page=serstada-islands ''Sérstaða Íslands''.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111112152302/http://kvennasogusafn.is/index.php?page=serstada-islands |date=2011-11-12 }} Á vef Kvennasögusafns Íslands, www.kvennasogusafn.is, skoðað 19. júní 2011.</ref>
Ný stjórnarskrá með ákvæði um að konur og vinnuhjú eldri en 40 ára fengju kosningarétt og kjörgengi til [[Þingkosningar á Íslandi|þingkosninga]] árið [[1915]]<ref>http://skjalasafn.is/heimild/kosningarettur_kvenna_til_althingis_19_juni_1915</ref>. Átti að lækka aldurstakmarkið í skrefum um eitt ár á ári hverju þar til það væri komið niður í 25 ár til jafns við þann rétt sem karlmenn sem voru fjár síns ráðandi höfðu. Það takmark hefði náðst árið 1931 að óbreyttri stjórnarskrá. Frá þessu var fallið árið [[1920]] og kosningaréttur karla og kvenna gerður jafn.
Lína 36:
== Tenglar ==
* [http://kosningarettur100ara.is/ Vefur af tilefni 100 ára afmælis kosningaréttar kvenna á Íslandi] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150529043714/http://kosningarettur100ara.is/ |date=2015-05-29 }}
* [http://www.heimastjorn.is/heimastjornartiminn/kvenrettindi/ Heimastjórn í hundrað ár - 1904-2004 - Kvenréttindi] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160310062508/http://www.heimastjorn.is/heimastjornartiminn/kvenrettindi/ |date=2016-03-10 }}
* [http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=4297774 Vér eigum skyldum að gegna og störf að rækja], grein eftir Kristínu Ástgeirsdóttur um kosningarétt kvenna á Íslandi sem birtist í Samvinnunni 1. ágúst 1985
* [http://wayback.vefsafn.is/wayback/20100529025826/www.ruv.is/frett/fyrst-kvenna-til-ad-kjosa-a-islandi Fyrst kvenna til að kjósa á Íslandi], frétt af Rúv.is 28. maí 2010
| |||