„Jarðfræði Íslands“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Hornstrandir1 (spjall | framlög)
Hornstrandir1 (spjall | framlög)
mEkkert breytingarágrip
Lína 50:
Gosmyndanir frá nútíma eru fjölbreytilegar en margar finnast ekki utan gosbeltanna þar sem ísaldarjökullinn hefur skafið burt slíkar myndanir frá fyrri hlýskeiðum. Dyngjur og [[eldborg]]ir myndast í hreinum [[Flæðigos|flæðibasaltgosum]] umhverfis eitt aðalgosop. Dyngjugos geta staðið í ár eða áratugi með litlum hléum en eldborgir myndast í styttri gosum. Sprungugos eiga sér stað á sprungureinum utan [[megineldstöð]]vanna og hafa stærstu hraungos jarðar á nútíma runnið frá slíkum eldstöðvum á Íslandi. Má þar meðal annars nefna [[Þjórsárhraunið mikla]], sem er stærsta hraun sem komið hefur upp í einu gosi á [[jörðin]]ni á nútíma, og [[Eldhraun]], sem rann úr [[Lakagígar|Lakagígum]] og er annað af tveimur stærstu hraunum, sem runnið hafa á jörðinni á [[Sögulegur tími|sögulegum tíma]]. Aðeins hraunrennslið úr [[Eldgjá]]rgosinu 934 er talið vera sambærilegt að magni.
 
È==Lesefni==
*Ari Trausti Guðmundsson, Ragnar Th. Sigurðsson: Íslenskur jarðfræðilykill. Reykjavík 2004
*Snæbjörn Guðmundsson: Vegavísir um jarðfræði Íslands. Reykjavík 2015