„Vilhjálmur Þór“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Dverghamar (spjall | framlög) |
Dverghamar (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 1:
'''Vilhjálmur Þór''' (f. á Æsustöðum í [[Eyjafjörður|Eyjafirði]] [[1. september]] [[1899]], d. [[12. júlí]] [[1972]]) var [[Utanríkisráðherra Íslands|utanríkisráðherra Íslands]] 1942-44. Hann var forstjóri [[Samband íslenskra samvinnufélaga|Sambands íslenskra samvinnufélaga]] (SÍS) og bankastjóri [[Seðlabanki Íslands|Seðlabanka Íslands]]. Hann sat í stjórn [[Alþjóðabankinn|Alþjóðabankans]] [[1962]]-[[1964|64]] sem fulltrúi ríkisstjórna Norðurlandanna.
Vilhjálmur fluttist til Akureyrar með foreldrum sínum 1904 og stundaði nám í Barnaskóla Akureyrar fjóra vetur. Hann var 12 ára þegar hann hóf að starfa sem sendisveinn hjá
Vilhjálmur sat í stjórn Sambands íslenskra samvinnufélaga (SÍS) 1936-1945 og var ráðinn framkvæmdastjóri fyrir þátttöku Íslands á heimssýningunni í New York 1939. Hann var skipaður ræðismaður Íslands í [[New York]] í [[Bandaríkin|Bandaríkjunum]] [[23. apríl]] [[1940]] þegar aðalræðisskrifstofa Íslands var stofnuð þar.<ref>[http://www.utanrikisraduneyti.is/raduneytid/sogulegt-yfirlit/ Sögulegt yfirlit um utanríkisþjónustuna]</ref> Hann hvatti bandarísk stjórnvöld til að telja Ísland til Vesturheims og veita landinu hervernd í samræmi við Monroe-kenninguna.<ref name=":0" /> Vilhjálmur varð bankastjóri [[Landsbanki Íslands|Landsbanka Íslands]] [[1. október]] [[1940]], banka í eigu ríkisins og stærsta viðskiptabanka SÍS. Í ágúst 1941 fór hann til Bandaríkjanna sem formaður í samninganefnd Íslands við Bandaríkin. Vilhjálmur Þór var í framboði fyrir Framsóknarflokkinn á Akureyri í Alþingiskosningunum 1942 en náði ekki kjöri.
=== Utanríkisráðherra í utanþingstjórn ===
Vilhjálmur var utanríkisráðherra í [[utanþingsstjórn]] [[Björn Þórðarson|Björns Þórðarsonar]] [[1942]]-[[1944|44]] sem Sveinn Björnsson skipaði, en Vilhjálmur Þór og Sveinn voru góðir vinir.<ref name=":0">{{Vefheimild|url=https://timarit.is/page/5364359?iabr=on|titill=Ný saga|höfundur=Svanur Kristjánsson|útgefandi=|mánuður=1. janúar|ár=2001|mánuðurskoðað=|árskoðað=|safnár=}}</ref> Vilhjálmur hvatti til þess að Sveini
Vilhjálmur Þór var bankastjóra Landsbankans til loka ársins 1945 en þá tók hann við starfi forstjóra SÍS og sinnti því til ársins 1954. Í forstjóratíð Vilhjálms var ráðist í margar nýjungar hjá SÍS, m.a. var hafinn skiparekstur Sambandsins, Samvinnutryggingar stofnaðar auk Olíufélagsins. Þá var Samvinnusparisjóðurinn stofnaður sem síðar breyttist í Samvinnubanka Íslands. Erlendur Einarsson tók við forstjórastöðu SÍS af Vilhjálmi 1954 þegar Vilhjálmur varð bankastjóra Landsbankans í þriðja sinn. Erlendur segir í æviminningum sínum að Vilhjálmur Þór hafi þá látið þau orð falla að ekki væri verra fyrir Sambandið að hann væri í Landsbankanum,
=== Olíumálið ===
|