„Stjórnarráðshúsið“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip |
|||
Lína 1:
[[Mynd:Iceland-Reykjavik-Stjornarrad-1.jpg|thumb|Stjórnarráðshúsið]]
'''Stjórnarráðshúsið''' er veglegt hús sem stendur við [[Lækjargata|Lækjargötu]] í [[Reykjavík]]. Í því er [[Forsætisráðuneyti Íslands|forsætisráðuneytið]] til húsa
Fyrsta þekkta heimild þar sem birtast vangaveltur um að reisa hegningarhús á Íslandi er í bréfi Henriks Ocksen stiftamtmanns til amtmannsins Joachim Henriksen Lafrenz, frá árinu 1733. Katrín Ingjaldsdóttir nokkur hafði þá verið dæmd til dauða á Íslandi en náðuð af konungi, sem mildaði dóm hennar í ævilanga hegningarhúsvinnu. Slík náðun var ekki óalgeng. Þar sem engin aðstaða var á landinu til að halda mönnum föngnum um aldur og ævi voru fangar sendir til refsivistar í Danmörku.<ref>Björn Þórðarson, Refsivist á Íslandi 1761–1925, Prentsmiðjan Gutenberg 1926.</ref>
Þann 20. mars 1759 gaf [[Danakonungur]] loks út úrskurð um að byggja þyrfti tugthús á Íslandi. Var það að undirlagi Skúla Magnússonar „fógeta“, meðal annars í leit að lausn á „flakkaraplágunni“ sem svo var nefnd, þ.e. að því fólki fór fjölgandi á landinu sem ekki var í fastri vist á bæjum. Árið 1753 leitaði hann eftir styrk frá konungi til að reisa betrunarhús, „sem tekið geti við ungum og hraustum umrenningum og beiningamönnum, sem renni um landið í hópum“.<ref>Björn Þórðarson, 1926.</ref> Bygging hússins hófst árið 1761 og tóku dæmdir menn þá út refsingu sína með vinnu að byggingu þess. Húsið var tilbúið til notkunar áratug síðar, veturinn 1770–71. Hegningarhúsið, sem alvanalegt var að nefna ''Múrinn'', varð við það fyrsta og um langa hríð eina tukthús Íslands. Fanga í hegningarhúsinu nýtti Skúli Magnússon sem vinnuafl fyrir [[Innréttingarnar]]. Í sömu mund var lagður skattur á fasteignir og [[kúgildi]] til fangahalds ([[Tukthústollurinn]]), og var óvinsæll meðal alþýðunnar. Tugthúsið var lagt niður árið 1816.
Árið 1904 tók fyrsta íslenska ráðuneytið til starfa í húsinu, og síðar stjórnarráðið, sem húsið heitir eftir, 1918. Við Stjórnarráðshúsið var íslenskur [[þjóðfáni]] dreginn fyrst að hún.
| |||