„5. nóvember“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
m clean up, replaced: {{NóvemberDagatal}} → {{Dagatal|nóvember}} using AWB |
mEkkert breytingarágrip |
||
Lína 4:
== Helstu atburðir ==
* [[333 f.Kr.]] - [[Orrustan við Issos]]: Her Alexanders mikla vann sigur á her Dareiosar 3. Persakonungs.
* [[1219]] - Borgin [[Damietta]] í [[Egyptaland]]i féll í hendur krossfara eftir umsátur.
* [[1605]] - [[Púðursamsærið]] í [[Bretland]]i mistókst þegar [[Guy Fawkes]] var handtekinn í kjallara [[Westminsterhöll|Westminster]].▼
* [[
▲* [[1605]] - [[Púðursamsærið]] í
* [[1848]] - Fyrsta [[fréttablað]] á [[Ísland]]i, [[Þjóðólfur (blað)|Þjóðólfur]], hóf göngu sína. Það kom út tvisvar til fjórum sinnum í [[mánuður|mánuði]] til [[1911]].▼
* [[1618]] - [[Svíþjóð]] og [[Pólland]] gerðu með sér vopnahlé.
* [[1872]] - [[Seglskip]]ið [[Mary Celeste]] lagði úr höfn í [[New York]] og átti að sigla til [[Ítalía|Ítalíu]]. Farmur þess var iðnaðar[[alkóhól]]. Þann [[4. desember]] fannst skipið á reki, vel sjófært, en allir, sem um borð voru, voru horfnir. Aldrei hefur gátan um hvarf 8 manna áhafnar og 2 farþega verið ráðin.▼
* [[1688]] - [[Dýrlega byltingin]] hófst á því að [[Vilhjálmur 3. Englandskonungur|Vilhjálmur af Óraníu]] lenti við [[Brixham]].
▲* [[1848]] - Fyrsta
▲* [[1872]] -
* [[1894]] - [[Ísfélagið við Faxaflóa]] var stofnað og kom það á fót fyrsta alvöru íshúsi Íslendinga.
* [[1912]] - Forsetakosningar í Bandaríkjunum. Demókratinn [[Woodrow Wilson]] vann stórsigur á William Howard Taft forseta, sem hafnaði í þriðja sæti á eftir Theodore Roosevelt, fyrrum forseta, sem bauð sig fram vegna óánægju margra repúblikana með Taft.
* [[1914]] - Bretar tóku [[Kýpur]] af Tyrkjum.
* [[1960]] - [[Ásgrímssafn]] var opnað í húsi
* [[1968]] - Vélbáturinn ''[[Þráinn NK 70]]'' fórst austan við Vestmannaeyjar og með honum 9 menn.
▲* [[1960]] - [[Ásgrímssafn]] var opnað í húsi [[Ásgrímur Jónsson|Ásgríms Jónssonar]] listmálara við [[Bergstaðastræti]] í [[Reykjavík]]. Í safninu er mikill fjöldi [[listaverk]]a hans geymdur.
* [[1985]] - [[Fjalakötturinn]] í Aðalstræti var rifinn.
* [[1990]] - Rabbí [[Meir Kahane]], stofnandi hinnar hægrisinnuðu [[Kach-hreyfingin|Kach-hreyfingar]] í Ísrael var skotinn til bana í New York-borg.
* [[1992]] - Á [[Alþingi]] var felld tillaga um þjóðaratkvæðagreiðslu um inngöngu [[Ísland]]s í [[Evrópska efnahagssvæðið]]. Tugir þúsunda kjósenda höfðu sent Alþingi áskorun um þjóðaratkvæðagreiðslu.▼
* [[1991]] - Lík fjölmiðlakóngsins [[Robert Maxwell]] fannst á floti við [[Kanaríeyjar]].
▲* [[1992]] - Á [[Alþingi]] var felld tillaga um þjóðaratkvæðagreiðslu um inngöngu
* [[1993]] - Fjöldi fólks beið án árangurs eftir því að [[geimverur]] myndu lenda við [[Snæfellsjökull|Snæfellsjökul]] klukkan 21:07, en þeim þóknaðist ekki að láta sjá sig.
* [[1994]] - Bréf [[Ronald Reagan]] þar sem hann sagði frá því að hann væri með [[Alzheimer]] kom fyrir sjónir almennings.
* [[1994]] - [[George Foreman]] varð þungavigtarmeistari í hnefaleikum í annað sinn og elsti meistari sögunnar, 42 ára gamall.
* [[1996]] - [[Jökulhlaup]] hófst úr [[Grímsvötn]]um og stóð í tvo daga.▼
* [[1994]] - Suðurafríski guðfræðingurinn [[Johan Heyns]] var myrtur.
* [[1996]] - Forseti Pakistan, [[Farooq Leghari]], leysti ríkisstjórn [[Benazir Bhutto]] frá völdum vegna ásakana um spillingu.
* [[1996]] - [[Bill Clinton]] sigraði forsetakosningar í Bandaríkjunum gegn frambjóðanda Repúblikana, [[Bob Dole]].
* [[1999]] - Vísindamenn uppgötvuðu plánetuna [[HD 209458b]] á braut um sólina [[HD 209458]].
* [[2002]] - Samgönguráðherra skipaði starfshóp um innleiðingu [[Stafrænt sjónvarp á Íslandi|stafræns sjónvarps á Íslandi]].
* [[2004]] - Bandaríska teiknimyndin ''[[Hin ótrúlegu]]'' var frumsýnd.
* [[2006]] - [[Saddam Hussein]], fyrrverandi
* [[2006]] - [[Demókrataflokkurinn (Bandaríkin)|Demókrataflokkurinn]] náði meirihluta í bæði [[öldungadeild Bandaríkjanna|öldungadeild]] og [[fulltrúadeild Bandaríkjanna]]. [[Donald Rumsfeld]] sagði af sér embætti varnarmálaráðherra í kjölfarið.
<onlyinclude>
* [[2009]] - Stjórnir Svíþjóðar og Finnlands samþykktu lagningu gasleiðslu [[Nord Stream]] í gegnum Eystrasalt.
▲* [[2006]] - [[Saddam Hussein]], fyrrverandi [[forseti]] [[Írak]]s, og tveir af helstu [[samstarfsmenn|samstarfsmönnum]] hans voru dæmdir til dauða fyrir [[glæpur gegn mannkyninu|glæpi gegn mannkyninu]].</onlyinclude>
* [[2010]] - Bandaríska kvikmyndin ''[[127 klukkustundir]]'' var frumsýnd.
* [[2012]] - Smástirnið [[(214869) 2007 PA8]] fór framhjá jörðu í 6,5 milljón km fjarlægð.
* [[2013]] - Indverska geimfarinu ''[[Mars Orbiter Mission]]'' var skotið á loft.
* [[2017]] - Þýska tímaritið ''[[Süddeutsche Zeitung]]'' gaf út 13,4 milljónir skjala sem lekið höfðu frá aflandslögfræðistofunni [[Appleby]].
* [[2017]] - [[Árásin í Sutherland Springs 2017]]: 26 ára gamall maður skaut 26 til bana í kirkju í [[Sutherland Springs]] í Texas.
* [[2018]] - Tvö bandarísk könnunarför náðu innstu og ystu mörkum sólkerfisins nánast samtímis. ''[[Voyager 2]]'' náði [[sólvindsmörk]]um þar sem áhrif aðdráttarafls sólar verða engin og ''[[Parker Solar Probe]]'' náði mestu [[sólnánd]] á braut sinni.</onlyinclude>
== Fædd ==
* [[1615]] - [[Íbrahim 1.]] Tyrkjasoldán (d. [[1648]]).
* [[1822]] - [[Jón Þorkelsson (f. 1822)|Jón Þorkelsson]], rektor Lærða skólans (d. [[1904]]).
* [[1885]] - [[Will Durant]], bandarískur sagnfræðingur (d. [[1981]]).
* [[1892]] - [[Arreboe Clausen]], íslenskur knattspyrnumaður (d. [[1956]]).
* [[1913]] - [[Vivien Leigh]], ensk leikkona (d. [[1967]]).
* [[1921]] - [[Hlynur Sigtryggsson]], íslenskur veðurfræðingur (d. [[2005]]).
* [[1931]] - [[Charles Taylor]], kanadískur heimspekingur.
* [[1931]] - [[Ike Turner]], bandarískur tónlistarmaður (d. [[2007]]).
* [[1941]] - [[Art Garfunkel]], bandarískur tónlistarmaður.
* [[
* [[1943]] - [[Þorgerður Ingólfsdóttir]], íslenskur kórstjóri.
* [[1947]] - [[Franco Trappoli]], ítalskur stjórnmálamaður.
* [[1958]] - [[Robert Patrick]], bandarískur leikari.
* [[1959]] - [[Bryan Adams]], kanadískur tónlistamaður.
* [[1960]] - [[Tilda Swinton]], bresk leikkona.
* [[1960]] - [[Ríkharður H. Friðriksson]], íslenskur tónlistarmaður.
* [[1963]] - [[Hans Gillhaus]], hollenskur knattspyrnumaður.
* [[1964]] - [[Helga Braga Jónsdóttir]], íslensk leikkona.
* [[1967]] - [[Judy Reyes]], bandarísk leikkona.
* [[1974]] - [[Ryan Adams]], bandarískur söngvari og lagahöfundur.
* [[1986]] - [[Kasper Schmeichel]], danskur markvörður, sonur Peter Schmeichel.
Lína 35 ⟶ 67:
== Dáin ==
* [[1370]] - [[Kasimír 3.]] Póllandskonungur (f. 1310).
* [[1758]] - [[Hans Egede]], danskur trúboði (f. [[1686]]).
* [[1853]] - [[Arnór Jónsson (prestur)|Arnór Jónsson]], íslenskur prestur (f. [[1772]]).
* [[1879]] - [[James Clerk Maxwell]], skoskur stærðfræðingur (f. [[1831]]).
* [[1906]] - [[Frits Thaulow]], norskur listmálari (f. [[1847]]).
* [[1973]] - [[Elínborg Lárusdóttir]], íslenskur rithöfundur (f. [[1891]]).
* [[1977]] - [[René Goscinny]], belgískur myndasöguhöfundur (f. [[1926]]).
* [[1997]] - [[Isaiah Berlin]], breskur heimspekingur (f. [[1909]]).
* [[2009]] - [[Stefán Aðalsteinsson]], íslenskur búfræðingur (f. [[1928]]).
== Hátíðisdagar ==
| |||