„Bankahrunið á Íslandi“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip Merki: Farsímabreyting Breyting frá farsímavef |
m Tók aftur breytingar 46.182.186.148 (spjall), breytt til síðustu útgáfu TKSnaevarr Merki: Afturköllun |
||
Lína 1:
[[Mynd:OMXI15.jpg|300px|thumb|[[Úrvalsvísitala kauphallarinnar]] á árunum 1998-2009.]]
'''Bankahrunið á Íslandi''' eða '''Hrunið''' eins og það er oftast kallað í daglegu tali er heiti á [[gjaldþrot]]i þriggja stærstu íslensku [[banki|viðskiptabankanna]] haustið [[2008]] í kjölfar [[efnahagskreppan á Íslandi 2008–2011|efnahagskreppunnar á Íslandi 2008–2011]]. [[Glitnir banki hf.|Glitnir]] (í dag [[Íslandsbanki]]) var tekinn yfir af íslenska ríkinu þann [[29. september]], þann [[6. október]] voru hin svonefndu [[neyðarlögin|neyðarlög]] sett, degi seinna, þann [[7. október]] tók [[Fjármálaeftirlitið]] (FME) yfir rekstur [[Landsbanki Íslands|Landsbanka Íslands]] og tveimur dögum seinna tók FME yfir Kaupþing banka (í dag [[Arion banki]]).
Gjaldþrot bandaríska bankans [[Lehman Brothers]] í [[september]] [[2008]] setti Glitni í erfiða stöðu þar sem Glitnir reiddi sig á lán frá Lehman Brothers. Í lok september var því lýst yfir að Glitnir yrði [[þjóðnýting|þjóðnýttur]] að meirihluta. Þá fór af stað flókin atburðarrás sem leiddi til hruns hinna tveggja stóru íslensku viðskiptabankanna, [[Landsbanki Íslands|Landsbankans]] og [[Kaupþing]]s á aðeins rétt rúmlega viku. Afleiðingar Hrunsins urðu tilefni að [[Milliríkjadeilur Íslendinga vegna skuldbindinga íslenskra einkabanka erlendis|milliríkjadeilum Íslands við Bretland og Holland]] vegna [[Icesave]]reikninga Landsbankans í þeim löndum.
[[Alþingi]] Íslands skipaði sérstaka [[rannsóknarnefnd Alþingis|rannsóknarnefnd]] sem hafði það hlutverk að komast að því hverjar orsakir hrunsins voru. Rannsóknarnefndin skilaði af sér skýrslu [[12. apríl]] [[2010]] og í kjölfarið var [[Geir Haarde]] kærður til [[landsdómur|landsdóms]] að ákvörðun Alþingis. Landsdómur sakfelldi Geir fyrir vanrækslu í starfi sínu sem forsætisráðherra, en gerði honum þó enga refsingu. Fram hafa komið kenningar á skjön við niðurstöðu rannsóknarnefndar Alþingis um að of mikil ríkisafskipti hafi orsakað hrun bankanna.<ref>{{vefheimild|url=http://www.dv.is/menning/2012/6/12/abyrgi-frjalshyggjumadurinn/|titill=Ábyrgi frjálshyggjumaðurinn|ár=2012|mánuður=12. júní|höfundur=Ingi Freyr Vilhjálmsson}}</ref>
== Þjóðnýting Glitnis (29. september) ==
| |||