„Amfetamín“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 3:
Amfetamín er einnig vinsælt [[Fíkniefni|fíkniefni]] og þekkt sem „spítt“ eða „súlfi“ (með vísan í amfetamín-súlfat). Í slíkum tilfellum eru skammtarnir umtalsvert hærri en notaðir eru til lækninga. Amfetamín veldur þá vellíðan, eykur kynorku, heldur notandanum vakandi og eykur einbeitingu. Viðbrögð verða hraðari, tímaskyn breytist, viðkomandi hefur meira vöðvaþol- og styrk. Stærri skammtar af amfetamíni valda þó vöðvaniðurbroti, enn stærri skammtar valda [[Geðrof|geðrofi]] með ranghugmyndum og ofsóknaræði. Vellíðan sem fylgir mikilli notkun amfetamíns stuðlar m.a. að fíkniáhrifum efnisins. <ref name=":0" />
 
Efnafræðilega er bygging amfetamíns skyld efnunum [[MDMA|MDMA ''(alsælu)'']] og [[Metamfetamín|metamfetamíni]], sem bæði eru notuð sem fíkniefni, og þunglyndislyfinu [[Búprópíón|búprópíóni]]. Nafnið amfetamín er dregið af efnafræðilega heiti efnisins, '''a'''lfa-'''m'''etýl'''f'''en'''et'''ýl'''amín'''. Amfetamín eykur styrk (e. concentration) dópamíns og noradrenalíns á taugamótum taugafrumna heilans en flest lyf við [[Athyglisbrestur|athyglisbresti]] eiga það sammerkt.<ref name="Miller">{{cite journal|author=Miller GM|title=The emerging role of trace amine-associated receptor 1 in the functional regulation of monoamine transporters and dopaminergic activity|journal=J. Neurochem.|volume=116|issue=2|pages=164–176|date=January 2011|pmid=21073468|pmc=3005101|doi=10.1111/j.1471-4159.2010.07109.x}}</ref><ref name="cognition enhancers">{{cite journal|vauthors=Bidwell LC, McClernon FJ, Kollins SH|title=Cognitive enhancers for the treatment of ADHD|journal=Pharmacol. Biochem. Behav.|volume=99|issue=2|pages=262–274|date=August 2011|pmid=21596055|pmc=3353150|doi=10.1016/j.pbb.2011.05.002}}</ref>
 
== Tilvitnanir ==