„Guðrún Kvaran“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
m Hástafur
mEkkert breytingarágrip
Lína 43:
Á starfsárum sínum gegndi Guðrún margvíslegum trúnaðarstörfum innan Háskóla Íslands. Hún sat t.d. í háskólaráði 1990–1992 og átti á þeim árum setu í nefndum á vegum ráðsins. M.a. var hún skipuð í Vísindanefnd 1991 og sat í henni í sex ár. Í nokkur ár til viðbótar (1999–2004) sat hún í úthlutunarnefnd rannsóknastyrkja á vegum Rannsóknasjóðs háskólans. Hún sat í stjórn Vísindaráðs frá hausti 1992 sem fulltrúi rektors og háskólaráðs og þar til það var lagt niður í júní 1994. Hún var varamaður í stjórn Rannsóknarráðs Íslands í þrjú ár sem fulltrúi Vísindafélags Íslendinga. Hún var einnig formaður framgangsnefndar Háskóla Íslands á annan áratug.<ref name="starfsfólk" />
 
Guðrún hefur á starfsferli sínum sinnt margvíslegum störfum sem tengjast fræðasviði hennar og skrifað fjölda fræðigreina í innlend og erlend ráðstefnu- og tímarit auk þess sem hún hefur haldið um 200 fyrirlestra innanlands og erlendis.<ref name="starfsfólk" /> Viðfangsefni hennar hafa einkum beinst að þremur sviðum: sögu orðaforðans, tökuorðum í íslensku og nafnfræði. Af fyrsta sviðinu mætti m.a. nefna Enginn lifir orðalaust. Fáin atriði úr sögu íslensks orðaforða<ref>Guðrún Kvaran. (2009). Enginn lifir orðalaust. Fáein atriði úr sögu íslensks orðaforða. Orð og tunga 11:45–63.</ref> og Staðbundin orðaforði í orðabók Jóns úr Grunnavík.<ref>Guðrún Kvaran. (2009). Staðbundinn orðaforði í orðabók Jóns Ólafssonar úr Grunnavík. Íslenskt mál og almenn málfræði 31: 181–195.</ref> Af öðru áhugasviðinu eru t.d. Importord og afløsningsord i islandsk<ref>Guðrún Kvaran. (2007). Importord og afløsningsord i islandsk. Udenlandske eller hjemlige ord? En undersøgelse af sprogene i Norden. Red. Guðrún Kvaran. Bls. 19–46. Novus forlag, Oslo.</ref> og Valg af ord til en islandsk fremmedordbog.<ref>Guðrún Kvaran. (2010). Valg af ord til en islandsk fremmedordbog. Nordiska studier i lexikografi 10. Rapport frân Konferensen om lexikografi i Norden. Tammerfors 3--5 juni 2009. Harry Lönnroth och Kristina Nikula (red.). Skrifter utgivna av Nordiska föreningen för lexikografi. Skrift nr. 11. Bls. 263–273.</ref> Af þriðja sviðinu eru m.a. greinarnar Áhrif Biblíunnar á íslenskar nafngjafir<ref>Guðrún Kvaran. (2012). Áhrif Biblíunnar á íslenskar nafngjafir. Mótun menningar. Afmælisrit - Festschrift. Gunnlaugur A. Jónsson 28.4.2012. Reykjavík: Hið íslenska bókmenntafélag.</ref> og Das isländische Personennamensystem.<ref>Guðrún Kvaran. (2007). Das isländische Personennamensystem. Europäische Personennamensysteme. Ein Handbuch von Abasisch bis Zentralladinisch. Herausgegeben von Andrea Brendler und Silvio Brendler. Bls. 310—321.Hamburg 2007.</ref> Hún vann ein að annarri útgáfu bókarinnar Nöfn Íslendinga. Bókin er uppfærð árlega rafrænt, síðast 2018, og vistuð hjá [https://snara.is snara.is]. Guðrún hefur einnig skrifað nokkrar greinar um íslenskar biblíuþýðingar m.a. ''Breytingar Guðbrands biskups á Nýja testamenti Odds Gottskálkssonar. Hverjar voru fyrirmyndirnar?''<ref>Guðrún Kvaran. (2017). Breytingar Guðbrands biskups á Nýja testamenti Odds Gottskálkssonar. Hverjar voru fyrirmyndirnar? Áhrif Lúthers. Siðaskipt, samfélag og menning í 500 ár. Bls. 119–144. Hið íslenska bókmenntafélag. Reykjavík 2017.</ref> Úrval af greinum Guðrúnar birtist í afmælisritinu ''Glíman við orðin''.<ref>Guðrún Kvaran. (2013). Glíman við orðin. Ritgerðasafn. Reykjavík: Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum.</ref>
Hún flutti þætti um íslenskt mál á vegum Orðabókar Háskólans í Ríkisútvarpinu frá hausti 1978 til vors 2005, alls 202 þætti. Frá 2005–2009 var hún í samvinnu við þáttinn Vítt og breytt hjá RÚV um söfnun staðbundinna orða og orða úr mæltu máli.<ref name="starfsfólk" /> Guðrún hefur um árabil svarað spurningum um íslenskt mál fyrir Vísindavefinn.<ref>https://www.visindavefur.is/svar.php?id=71484, Þúsundasta svar Guðrúnar Kvaran fyrir Vísindavefinn</ref> Hún var forseti Vísindafélags Íslendinga 1990–1996.<ref>https://visindafelag.is/um-felagid/fyrri-stjornir/, Vísindafélag Íslendinga. Stofnað 1918 (e.d.). Fyrri stjórnir</ref>
 
Guðrún hefur setið í fjölmörgum nefndum og stjónum. Þar má telja stjórn Íslenskrar málnefndar frá 1987, formaður hennar frá 2002.<ref>https://www.arnastofnun.is/is/islensk-malnefnd, Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum. (e.d.). Íslensk málnefnd.</ref> Hún hefur einnig setið í stjórn Hins íslenska þjóðvinafélags frá 1987 og verið forseti félagsins frá 2014, fyrst kvenna.<ref>https://www.thjodvinafelag.is/um-felagid/forsetar/, Hið íslenzka þjóðvinafélag. (e.d.). Forsetar hins íslenska Þjóðvinafélags</ref>
Lína 49 ⟶ 50:
Guðrún var ritstjóri tímaritsins ''Orðs og tungu'', tímarits Orðabókar Háskólans, frá 1996–2011. Á þeim tíma komu út ellefu hefti (3.–13.). Sem fulltrúi Orðabókar Háskólans sat hún í nefnd um gerð orðstöðulykils að Biblíunni 1981 og var þar verkefnisstjóri.<ref>http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=3308786, Biblían í þungamiðju rannsóknarstarfsins. (1991, 23. febrúar). Morgunblaðið.</ref> Ritið kom út í árslok 1994.<ref name="starfsfólk" />
 
Guðrún sat í þýðingarnefnd Gamla testamentisins frá 1991–2007, fyrst sem varaformaður en síðan formaður nefndarinnar frá 1992. Nefndin sendi frá sér níu kynningarhefti með þeim bókum Gamla testamentisins sem lokið hafði verið við.<ref>https://www.mbl.is/greinasafn/grein/1169708/, Aldamótaþýðing Biblíunnar. (2007, 13. október). mbl.</ref><ref>https://www.mbl.is/greinasafn/grein/1129106/, Biblían – bók bókanna – ný þýðing! (2007, 11. febrúar). mbl.</ref>
Frá því í ársbyrjun 2002 til miðs árs 2007 var hún einnig í þýðingarnefnd Nýja testamentisins. Eitt kynningarhefti var gefið út með öllum texta Nýja testamentisins. Öll Biblían var síðan gefin út 2007, Gamla testamentið, apókrýfu bækurnar og Nýja testamentið. Guðrún fylgdi þýðingunni til loka og kynnti hana í fyrirlestrum.<ref>https://biblian.is/biblian/, Biblía 21. aldar – 2007.</ref>
 
Guðrún vann að samningu einnar af þremur handbókum um íslenskt mál sem styrktar voru af fé úr Lýðveldissjóði. Fjallar bókin um beygingar- og orðmyndunarfræði og orðaforðann. Hún kom út 2005.<ref>https://www.forlagid.is/vara/islensk-tunga-ord/, Forlagið. Íslensk tunga: Orð – II. Bindi – PDF skjal, Guðrún Kvaran.</ref>