„Jón Espólín“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
:''„Espólín“ vísar hingað. Sjá [[Espólín (aðgreining)|aðgreiningarsíðuna]] fyrir aðrar merkingar.''
 
'''Jón (Jónsson) Espólín''' (22. október 1769 – 1. ágúst 1836) var [[sýslumaður]], [[fræðimaður]] og íslenskur [[annáll|annálaritari]] og er einna frægastur fyrir að hafa tekið saman ''[[Íslands Árbækur í söguformi]]''.
 
== Æviágrip ==
JónHann var fæddur á [[Espihóll|Espihóli]] í [[Eyjafjörður|Eyjafirði]] og kenndi sig við þann bæ. Foreldrar hans voru [[Jón Jakobsson]] sýslumaður og kona hans Sigríður Stefánsdóttir. Jón lærði í heimaskóla hjá Jóni presti Jónssyni í [[Núpufell]]i og fór síðan til náms við [[Kaupmannahafnarháskóli|Kaupmannahafnarháskóla]].Hann var skipaður sýslumaður í [[Snæfellsnessýsla|Snæfellsnessýslu]] frá 19. september 1792. Hann tók við sýslunni seint í nóvember sama ár. Árið 1797 hafði hann sýsluskipti við Finn Jónsson sýslumann í [[Borgarfjarðarsýsla|Borgarfjarðarsýslu]] og var þar í fimm ár en þá skipti hann um sýslu við Jónas Scheving og fékk [[Skagafjarðarsýsla|Skagafjarðarsýslu]], þar sem hann var síðan sýslumaður til dauðadags. Hann bjó fyrst á [[Flugumýri]] í [[Blönduhlíð]] 1803–1806, síðan í [[Viðvík]] í [[Viðvíkursveit]] til 1822 og síðast á [[Frostastaðir|Frostastöðum]] í Blönduhlíð. Kona Jóns var Rannveig Jónsdóttir (6. janúar 1773 – 8. ágúst 1846). Sonur þeirra, Hákon, gaf út þrjár bækur með efni eftir föður sinn að honum látnum.
 
Jón hafði mikinn áhuga á sagnfræði og ættfræði frá unglingsárum og skrifaði mikið um þau efni. Annállinn ''Íslands Árbækur í sögu-formi'', sem venjulega gengur undir nafninu ''[[Árbækur Espólíns]]'', kom út í 12 bindum á árunum 1821–1855. Árbækurnar eru yfirlit yfir sögu Íslands frá því um 1262 til samtíma höfundarins, og eru beint framhald af [[Sturlunga saga|Sturlungu]]. Þær höfðu mikil áhrif, enda um langt skeið eina prentaða yfirlitið um sögu Íslands eftir 1262.