„Hvítbláinn“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Merki: 2017 source edit
mEkkert breytingarágrip
Lína 1:
[[Mynd:Hvítbláinn.svg|thumb|Hvítbláinn]]
'''Hvítbláinn''' var [[fáni]] Íslendinga áður en [[Íslenskiíslenski fáninn]] var tekinn upp. Hugmyndina að Hvítbláni átti [[Einar Benediktsson]]. Sama ár og tillagan var borin fram, árið [[1897]], blakti hann við hún á [[Þjóðminningin|Þjóðminningunni]] í [[Reykjavík]]. Núna er hvítbláinn fáni [[UMFÍ]] (''Ungmennafélags Íslands'') og skólafáni [[Menntaskólinn að Laugarvatni|Menntaskólans að Laugarvatni]] (ML) og er silkifáni sem var lagður á kistu Einars Benediktssonar við útför hans, notaður enn þann dag í dag á formlegum viðburðum í skólanum.<ref>[https://www.ml.is/skolinn/skolabragur-og-felagslif/hefdir-og-takn/#fani Fáni skólans]</ref>
 
Þann [[13. mars]], árið [[1897]], skrifaði Einar Benediktsson grein í blaðið [[Dagskrá]], sem hann nefndi „Íslenski fáninn“ og var um fána- og skjaldarmerkismálið.<ref>[http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=2224690 Íslenski fáninn]</ref> Gerði hann þar glögga greinarmun á fána og [[skjaldarmerki]], og gerir það síðan að tillögu, að fáni Íslands verði „hvítur kross í bláum feldi“. Bendir hann þar á að [[fálkafáninn]] sé ósamræmanlegur við flögg annarra kristinna þjóða. Krossinn sé hið algengasta og hentugasta flaggmerki. Grein þessi markaði tímamót í fánamálum Íslendinga, því að Hvítbláinn ávann sér geysilegar vinsældir meðal þjóðarinnar.
 
Það voru svo kvenfélagskonur í Reykjavík, sem hófu þennan fána fyrst á loft. Var það á Þjóðminningunni (þjóðhátíðinni) í Reykjavík sumarið 1897. Það var þó ekki fyrr en árið [[1905]] og næstu ár þar á eftir, að fáni þessi fór að breiðast út um landið. Ýmsar fleiri tillögur voru þó á kreiki. Má nefna tillögu um einlitan fána, bláan eða rauðan, með hinni heiðnu fimmgeisluðu stjörnu eða hamarsmarki Þórs, hina gömlu tillögu um hvítan fálka í bláum feldi, sem hafa átt sér nokkra fylgismenn, og tillögu um mynd af Fjallkonunni í hvítum feldi.
 
Ekki voru þó allir alls kostar ánægðir með þennan fána. Ýmsir töldu hann of líkan fánum annarra þjóða, aðallega Svía og Grikkja. [[Kristján 10.|Kristjáni konungi tíunda]] þótti t.d. Hvítbláinn líkjast um of gríska fánanum. Margir töldu einnig að örðugt gæti reynst að greina gríska og íslenska hvítbláinn í sundur á sjó úti.
 
[[Helgi Pjetursson]], jarðfræðingur skrifaði í [[Morgunblaðið]] [[1914]], þegar Íslenski fáninn, eins og hann er nú, kom fyrst fram:
:''Og þó að Hvítbláinn, sem nú hefir tíðkast um hríð, sé fagurblaka mikil, þá er þó fáninn bragðmeiri við loft að sjá, sé rauði liturinn með, og mun eg ekki þurfa að útlista, hversu vel mér finst það eiga við, að litirnir í fánanum íslenzka séu hinir sömu og fánalitir Norðmanna''. <ref>[http://www.timarit.is/titlebrowse.jsp?issueID=405887&pageSelected=7&lang=0 Morgunblaðið 1914]</ref>
 
Fáni [[Hjaltland]]s hefur sama útlit og Hvítbláinn .<ref>[http://en.wikipedia.org/wiki/Flag_of_Shetland | Fáni Hjaltlands á ensku Wikipedia]</ref>.
 
== Tengt efni ==
Lína 20:
 
== Tilvísanir ==
{{Reflist}}
<div class="references-small"><references/></div>
 
[[Flokkur:Fánar Íslands]]