„Fræplöntur“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
ArniGael (spjall | framlög)
Ný síða: {{Taxobox | color = lightgreen | name = Fræplöntur | image = Плодови_и_шишарице_шумског_дрвећа.jpg | image_width...
 
ArniGael (spjall | framlög)
mEkkert breytingarágrip
Lína 20:
* [[Dulfrævingar]] (''[[Magnoliophyta]]'')
}}
'''Fræplöntur''' (eða '''fræjurtir''') eru stór flokkur háplantna sem innihalda blómplöntur og berfrævinga. Til fræplantna teljast fjölbreyttur plöntur sem eru með [[fræ]] — frjóvgað, ummyndað egg með þroskuðu [[kími]], sá hluti plantna sem verður að nýrri plöntu.
{{commonscat|Spermatophyta}}
{{Wikilífverur|Spermatophyta}}
 
'''Fræplöntur''' (eða fræjurtir) eru stór flokkur háplantna sem innihalda blómplöntur og berfrævinga. Til fræplantna teljast fjölbreyttur plöntur sem eru með [[fræ]] — frjóvgað, ummyndað egg með þroskuðu [[kími]], sá hluti plantna sem verður að nýrri plöntu.
 
Fræ berfrævinga hefur ekki utan um sig annan hjúp en [[frækápun]]a (fræskurnina) og sitja fræin ber á fræblöðum móðurplöntunnar. Fræ blómplantna eru hluti af aldini sem er ummyndað eggleg frævu sem geymir þroskuð fræ. Blómplantnafræ samanstendur af þremur hlutum: [[kími]], [[fræhvítu]] og [[fræskurni]].
 
Fræplöntum telur um 282.000 [[tegund]]ir og má skipta í fimm nútímar [[skiptingSkipting (flokkunarfræði)|skiptingar]]ar og eina útdauðra skipting sem eru í tvo flokka:
* [[Berfrævingar]] (öðru nafni barrtré), mynda ber og óvarin fræ á milli hreisturkenndra blaða í könglum. Í þeim eru fræin nakin eða „ber“ á milli hreisturskenndra blaða í svo kölluðum könglum.
* [[Blómplöntur]] (öðru nafni dulfrævingar), mynda blóm og þroska sumar aldin. Í þeim eru fræin umlukt fræblöðum í blóminu og sjást því ekki, þau eru „dulin“ í frævunni.
{| class="wikitable"
 
{{Clear}}
{| class="wikitable" align="left" style="margin-left:1em"
|+
|-
! style="background:lightgreen" align="center" |
! style="background:lightgreen" align="center" | [[Skipting (flokkunarfræði)|Skipting]]
! style="background:lightgreen" align="center" | Íslenskt heiti
! style="background:lightgreen" align="center" | Fjöldi tegunda
Lína 43 ⟶ 38:
|†[[Pteridospermatophyta]]
| align="left" | [[Fræburknar]]
| align="right" | 160<ref name="HiltonBateman2006">{{citation |author1=Hilton, J. |author2=Bateman, R. M. |lastauthoramp=yes |year=2006 |title=Pteridosperms are the backbone of seed-plant phylogeny |journal=Journal of the Torrey Botanical Society |volume=33 |pages=119–168 |doi=10.3159/1095-5674(2006)133[119:PATBOS]2.0.CO;2}}</ref>
|-
| [[Cycadophyta]]
Lína 64 ⟶ 59:
| [[Magnoliophyta]]
| align="left" | [[Dulfrævingar]]
| align="right" | 281 821<ref name="IUCN-2010">https://web.archive.org/web/20110721034312/http://www.iucnredlist.org/documents/summarystatistics/2010_1RL_Stats_Table_1.pdf lnternational Union for Conservation of Nature and Natural Resources, 2010.1. IUCN Red List of Threatened Species:Summary Statistics]</ref>
|}
{{Clear}}
 
Á Íslandi eru nú skráðar um 452 tegundir villtra fræplantna. Þá eru byrkningar ekki meðtaldir (þeir eru ekki fræplöntur), og ekki ræktaðar plöntur. Slæðingar sem berast hingað öðru hverju en hafa ekki náð að nema land varanlega, eru heldur ekki taldir með.
 
{{commonscat|Spermatophyta}}
{{Wikilífverur|Spermatophyta}}
 
== Tengt efni ==