„Hiti (sjúkdómsástand)“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
m Þjarkur færði Hitasótt á Hiti (sjúkdómsástand): Hitasótt er mun oftar notað til að vísa til einkenna gulusóttar og skarlatssóttar, annars er það bara „að vera með hita“.
Þýtt af enwiki
Lína 1:
[[Mynd:Clinical thermometer 38.7.JPG|thumb|Hitamælir sýnir að viðkomandi er með hita upp á 38,7°C.]]
'''Hitasótt''' ('''sótthiti''', '''seyðingshiti''' eða '''ólgusótt''') ([[fræðiheiti]]: ''febris'') er ótilgreind [[veiki]] með háum hita (sjúkdómshita). Hitasótt kemur til vegna þess að líkaminn er sýktur og er að reyna vinna bug á [[sýking]]u. Líkamshiti telst vera hitasótt þegar líkamshitinn fer upp fyrir 38 gráður á Celsíus. Hitasótt var áður fyrr nefnd '''riðusótt'''.
[[Mynd:Michael Ancher 001.jpg|thumb|Stúlka liggur heima með hita.]]
'''Hiti''' (eða '''sótthiti''') kallast það þegar líkaminn hækkar sjálfur hitastig sitt yfir eðlileg mörk. Ekki eru nein ákveðin mörk sem allir miða við, sumir miða hita við að vera kominn yfir 37,5°C, aðrir að það kallist hiti þegar maður er kominn yfir 38,3°C,<ref name="Peds2011">{{cite journal|last1=Section on Clinical Pharmacology and|first1=Therapeutics|last2=Committee on|first2=Drugs|last3=Sullivan|first3=JE|last4=Farrar|first4=HC|date=March 2011|title=Fever and antipyretic use in children.|journal=Pediatrics|volume=127|issue=3|pages=580–7|doi=10.1542/peds.2010-3852|pmid=21357332}}</ref> en eðlilegur líkamshiti er rétt um 37°C.
 
Hiti getur komið fram vegna sýkinga af völdum [[veira]] (t.d. í [[Flensa|flensu]]), [[baktería]] (t.d. [[Streptókokkar|streptókokkasýking]]), og [[sníkjudýr]]a (t.d. í [[Malaría|malaríu]]). Hiti getur líka komið fram meðal annars vegna aukaverkana [[lyf]]ja, vegna [[krabbamein]]s, {{ill|Æðabólga|en|Vasculitis|lt=æðabólgu}}, og {{ill|djúpbláæðarstorka|en|Deep vein thrombosis|lt=djúpbláæðarstorku}}.<ref name="Gar2012p5">{{cite book|title=An introduction to clinical emergency medicine|date=2012|publisher=Cambridge University Press|isbn=9780521747769|veditors=Garmel GM, Mahadevan SV|edition=2nd|location=Cambridge|page=5}}</ref>
 
Það er vanalega ekki þörf á því að meðhöndla hita,<ref name="Peds2011"/><ref name="Ric2015">{{cite journal|last1=Richardson|first1=M|last2=Purssell|first2=E|date=September 2015|title=Who's afraid of fever?|journal=Archives of Disease in Childhood|volume=100|issue=9|pages=818–20|doi=10.1136/archdischild-2014-307483|pmid=25977564}}</ref> en það getur verið gott að draga úr bólgu og óþægindum fyrir viðkomandi og leyfa honum að hvílast.<ref name="Ric2015" /> Lyf á við [[íbúprófen]] og [[parasetamól]] geta dregið úr bólgu og lækkað hita.<ref name="Ric2015" /> Það hjálpar ekki til að setja kaldan klút á höfuð manns eða að fara í heitt bað.<ref name="Ric2015" />
 
Ef barn yngra en þriggja mánaða fær hita er nauðsynlegt að leita læknisaðstoðar, það sama á við um fólk sem er {{ill|Ónæmisbæling|en|Immunodeficiency|lt=ónæmisbælt}}.<ref>{{Cite web|url=https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003090.htm|title=Fever|date=30 August 2014|website=MedlinePlus|publisher=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090511181606/http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003090.htm|archivedate=11 May 2009|deadurl=no|accessdate=|df=dmy-all}}</ref>
 
Ein af þeim leiðum sem líkaminn notar til að auka hitastig sitt er að auka vöðvasamdrátt, en það veldur líka kuldatilfinningu þrátt fyrir að líkamshitinn sé í raun hár.<ref name="Peds2011" /> Hiti fer vanalega ekki yfir 41 eða 42°C.<ref name="Gar2012p375">{{cite book|title=An introduction to clinical emergency medicine|date=2012|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0521747769|veditors=Garmel GM, Mahadevan SV|edition=2nd|location=Cambridge|pages=375|chapter=Fever in adults|chapter-url=https://books.google.com/books?id=pyAlcOfBhjIC&lpg=PP1&dq=An%20Introduction%20to%20Clinical%20Emergency%20Medicine&pg=PA375}}</ref>
 
== Tilvísanir ==
{{reflist}}
 
{{stubbur|heilsa}}
[[Flokkur:Heilsa]]