„Margrét Guðnadóttir“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Svartibjörn (spjall | framlög)
m Flokkur
m Smá fiff
Lína 1:
'''Margrét Guðmunda Guðnadóttir''' (f. 7. júlí 1929, d. 2. janúar 2018) var læknir og [[veirufræði]]ngur <ref name="timarit">{{vefheimild|url=http://timarit.is/view_page_init.jsp?gegnirId=000574508|titill= Vísindakona – prófessor. 19. Júní, 20(1), 2-3|höfundur=Sólveig Pálmadóttir|ár=1970 }}</ref> og fyrst kvenna til að gegna embætti [[prófessor]]s við [[Háskóli Íslands|Háskóla Íslands]]. <ref> Kvennasögusafn Íslands. (2019). Brautryðjendur og frumkvöðlar. Sótt af: http://timarit.is/view_page_init.jsp?gegnirId=000574508</ref>
[[File:12mb KRI0848.jpg|thumb|Margrét Guðnadóttir]]
== Ferill ==
Margrét lauk stúdentsprófi frá stærðfræðideild Menntaskólans í Reykjavík vorið 1949. Um haustið hóf hún nám í læknisfræði við Háskóla Íslands og útskrifaðist þaðan vorið 1956. Sumrin 1954 og 1955 vann hún á [[Tilraunastöð HÍ í meinafræði að Keldum|Tilraunastöðinni á Keldum]] við lungnabólgurannsóknir og að athugunum í sambandi við útbreiðslu á inflúensufaraldri.<ref name="timarit" /> Eftir útskrift úr læknadeildinni vorið 1956 vann hún eitt ár á Keldum. Fyrsta verkefnið hennar var að kortleggja útbreiðslu mænusóttarfaraldurs sem skall á haustið 1955 á Íslandi. Þetta var liður í því að undirbúa bólusetningu gegn mænusótt sumarið 1957.<ref name="Læknablaðið">{{vefheimild|url=https://www.laeknabladid.is/2009/03/nr/3452|titill= Veirufræðingur af lífi og sál. Viðtal við Margréti Guðnadóttur|höfundur=Læknablaðið|ár=2009}}</ref>
 
Sumarið 1957 fór Margrét á vegum Keldna til Bretlands og Bandaríkjanna í sex mánaða sérfræðinám<ref name=" Læknablaðið" /> í veirufræði.<ref name="timarit" /> Í Bretlandi var hún í námi við Central Public Health Laboratory í London, London School of Hygiene og í Bandaríkjunum við Communicable Disease Center í Montgomery í Alabama. Í kjölfarið fór hún í tveggja ára (1958-1960) framhaldsnám í veirufræði við Yale háskóla í New Haven í Connecticut. <ref> Erla Hulda Halldórsdóttir og Guðrún Dís Jónatansdóttir. (1998). Ártöl og áfangar í sögu íslenskra kvenna. Sótt af: https://baekur.is/bok/000021526/Artol_og_afangar_i_sogu?fbclid=IwAR2W-O-blU-va8x4h_X05g5NerrSazuBa8BIXHKeNTcv0hbPi_CMC_7qgc4</ref> Þar lagði hún stund á rannsóknir á mænusótt og greiningu á veirusóttum í fólki. Á árunum 1960-1969 starfaði Margrét sem sérfræðingur í veirufræði við Tilraunastöðuna á Keldum þar sem hún rannsakaði visnu og mæðiveiki og ýmsa sjúkdóma í fólki. Árið 1969 tók hún við prófessorsembætti í sýklafræði við Læknadeild Háskóla Íslands<ref name="timarit" /> og varð þar með fyrsta konan til að gegna prófessorsembætti við skólann. <ref> Kvennasögusafn Íslands. (2019). Ártöl og áfangar. Sótt af: https://kvennasogusafn.is/index.php?page=artoel-og-afangar</ref> Á þessum tíma voru konur hvorki dósentar né lektorar en um níu konur voru stundakennarar/aukakennarar.<ref> Menntamálaráðuneytið. (2002). Konur í vísindum á Íslandi. Reykjavík: Höfundur </ref> Margrét gegndi stöðu prófessors í 30 ár, til ársins 1999 er hún lét af störfum vegna aldurs. Árið 1974 setti Margrét á laggirnar Rannsóknastofu Háskólans í veirufræði við Landsítalann og var forstöðumaður hennar til ársins 1994.<ref name=" Læknablaðið" />
 
Þann 10. nóvember 2011, á aldarafmæli Háskóla Íslands, var Margrét sæmd heiðursdoktorsnafnbót við Læknadeild skólans<ref> Háskóli Íslands. (2019). Heiðursdoktorar, sótt af: https://www.hi.is/haskolinn/heidursdoktorar</ref> fyrir framlag sitt til veirufræðinnar og greiningu veirusýkinga.
 
Margrét rannsakaði m.a. hæggenga veirusjúkdóma í sauðfé, eðli visnu-mæðiveikisýkingar og bóluefni við henni og skrifaði fjölda greina í innlend<ref>Margrét Guðnadóttir. (1980). Rauðir hundar. Í Valborg Bentsdóttir, Guðrún Gísladóttir og Svanlaug Baldursdóttir (ristj.), Konur skrifa til heiðurs Önnu Sigurðardóttur (bls. 135-141)</ref><ref>Margrét Guðnadóttir. (1961). Studies of the fate of type 1 polioviruses in flies. Reykjavik</ref><ref> Margrét Guðnadóttir. (1966). Um inflúenzufaraldra árin 1960-1965. Læknablaðið, 52(4), 176-181</ref><ref> Margrét Guðnadóttir. (1988). Hæggengar veirusýkingar: Riða, visna, mæðiveiki og eyðni. Heilbrigðismál, 36(3), 26-29</ref> og erlend rit .<ref>Margrét Guðnadóttir. (1974). Visna-maedi in sheep. Basel</ref><ref>Margrét Guðnadóttir. (1964). Virus isolated from the brain of a patient with multiple sclerosis</ref><ref> Margrét Guðnadóttir. (1964). Response of adults in Iceland to live attenuated measles vaccine. Geneva: World Health Organization </ref><ref> Margrét Guðnadóttir and P. A. Pálsson. (1968). Studies on natural cases of Maedi in search for diagnostic laboratory methods. Oxford: Blackwell Science </ref>.
==Heimildir==
{{reflist}}