„Dwight D. Eisenhower“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
TKSnaevarr (spjall | framlög) |
TKSnaevarr (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 41:
Árið 1952 gaf Eisenhower kost á sér í forsetakosningum Bandaríkjanna fyrir [[Repúblikanaflokkurinn|Repúblikanaflokkinn]]. Hann bauð sig einkum fram til þess að koma í veg fyrir að öldungadeildarþingmaðurinn [[Robert A. Taft]] væri útnefndur frambjóðandi flokksins. Taft var einangrunarsinni sem var á móti Atlantshafsbandalaginu og vildi ekki að Bandaríkin hefðu afskipti af alþjóðamálum. Eisenhower vann útnefningu flokksins og vann síðan stórsigur í forsetakosningunum á móti [[Demókrataflokkurinn|demókratanum]] [[Adlai Stevenson II|Adlai Stevenson]]. Sigur Eisenhowers var fyrsti sigur Repúblikana í forsetakosningum frá því að [[Herbert Hoover]] vann árið 1928. Eisenhower vann endurkjör árið 1956, aftur á móti Stevenson.
[[Mynd:U.S. President Eisenhower visited TAIWAN 美國總統艾森豪於1960年6月訪問臺灣台北時與蔣中正總統-2.jpg|thumb|right|Eisenhower í heimsókn til [[Taívan]] árið 1960 akandi um götur [[Taípei]] ásamt [[Chiang Kai-shek]] forseta.]]
Helstu markmið Eisenhowers sem forseta voru að hafa hemil á útþenslu [[Sovétríkin|Sovétríkjanna]] og draga úr tekjuhalla í útgjöldum alríkisstjórnarinnar. Árið 1953 hótaði Eisenhower því að beita kjarnavopnum til þess að fá kommúnistastjórn [[Kína|Kínverja]] til þess að fallast á friðarskilmála í [[Kóreustríðið|Kóreustríðinu]]. Kínverjar féllust á að skrifa undir vopnahlé og er vopnahléð enn í gildi í dag. Eisenhower beitti sér þó almennt fyrir aðhaldi í kjarnorkunotkun og lagði áherslu á ódýr kjarnavopn og lægri útgjöld til dýrustu herdeilda Bandaríkjahers. Líkt og forveri sinn, Harry S. Truman, viðurkenndi Eisenhower stjórn [[Taívan|Lýðveldisins Kína á Taívan]] sem hina einu réttmætu stjórn Kína. Hann fékk árið 1955 samþykki Bandaríkjaþings fyrir yfirlýsingu þar sem Bandaríkjamenn hétu því að koma Taívan til varnar ef kommúnistastjórnin á meginlandinu gerði innrás.
Lína 51 ⟶ 52:
Eisenhower var hófsamur íhaldsmaður sem viðhélt stofnunum [[Ný gjöf|Nýju gjafarinnar]] og jók við útgjöld til velferðarmála. Hann beitti sér hljóðlega gegn ofríki [[Joseph McCarthy|Josephs McCarthy]] og stuðlaði að endalokum [[McCarthyismi|McCarthyismans]] með því að vísa til friðhelgi forsetans og neita McCarthy þannig um aðgang að ýmsum einkasamtölum embættismanna. Eisenhower skrifaði undir mannréttindalöggjöf árið 1957 og sendi hermenn til þess að láta framfylgja skipunum alríkisdómstóls um að aðskilnaði kynþátta í skólum í Little Rock í [[Arkansas]] yrði hætt. Á stjórnartíð Eisenhowers ríkti mikil efnahagsfarsæld í Bandaríkjunum að undanskyldri stuttri kreppu árið 1958.
Í kveðjuávarpi sínu til Bandaríkjamanna árið 1963 lýsti Eisenhower yfir áhyggjum af óhóflegum fjárframlögum Bandaríkjamanna til hernaðarmála og yfir því að stjórnvöld gerðu samninga við vopnaframleiðendur. Hann varaði við áhrifum [[Hergagnaiðnaðurinn|hergagnaiðnaðarins]] (e. ''the military–industrial complex'') á ákvarðanir stjórnvalda og brýndi fyrir landsmönnum að nauðsynlegt væri að fylgjast grannt með samsteypu hergagnaiðnaðar og vexti hennar.
Í könnunum Gallup mældist Eisenhower þrettán sinnum dáðasti maður Bandaríkjanna.<ref>{{Vefheimild|url=http://www.gallup.com/poll/1678/most-admired-man-woman.aspx|titill=Most Admired Man and Woman|útgefandi=Gallup, Inc.|mánuðurskoðað=17. janúar|árskoðað=2019}}</ref>
|