„Menntaskólinn í Reykjavík“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Tiltekt |
|||
Lína 1:
{{Upplýsingar_Menntaskóli
|nafn = Menntaskólinn í Reykjavík
|mynd = [[Mynd:Menntaskólinn í Reykjavík (main building, 2004).jpg|300px]]
|skólastjóri = [[ Elísabet Siemsen ]]
|stofnaður = Árið [[1846]] ([[1056]])
|
|staðsetning = Lækjargötu 7, 101 Reykjavík
|sími = 545 1900
Lína 13:
|heimasíða= [http://www.mr.is/ www.mr.is]
}}
'''Menntaskólinn í Reykjavík'''
▲'''Menntaskólinn í Reykjavík''' ([[latína]]: ''Schola Reykjavicensis'' eða ''Schola Reykjavicana''<ref>'''Edda Snorra Sturlusonar''' pagina XVI<br>"[[Sveinbjörn Egilsson|Sveinbjörnum Egilsson]], Dr. Theol., nunc '''scholæ Reykjavicanæ''' in Islandia rectorem, transmissus est, qui operam latinæ..."<br>''"Sveinbjörn Egilsson, doktor í guðfræði, hefur nú verið settur rektor Menntaskólans í Reykjavík á Íslandi, sem latnesk verk ..."''</ref>) er [[framhaldsskóli]] í miðbæ [[Reykjavík]]ur. Áður fyrr kallaður '''Reykjavíkurskóli''', '''Lærði skólinn''' eða '''Latínuskólinn'''. Hann á sér langa sögu og hafa margir þekktir Íslendingar haft þar viðkomu í gegnum tíðina. Skólinn er bóknámsskóli með bekkjakerfi og býður upp á þriggja ára nám til [[stúdentspróf]]s. Við hann eru tvær meginbrautir, náttúrufræðibraut og málabraut, sem greinast í samtals átta deildir.
==Saga==
Menntaskólinn í Reykjavík
===
[[Ísleifur Gissurarson]] var fyrsti [[Listi yfir Skálholtsbiskupa|Skálholtsbiskup]] á Íslandi í kjölfar [[Kristnitakan|kristnitökunnar]]. Hann var vígður 1056 og sendu höfðingjar landsins syni sína til hans í Skálholts svo þeir gætu lært til prests. Hefð skapaðist við að miða upphaf [[Skálholtsskóli|Skálholtsskóla]] við það ár sem Ísleifur var vígður, en nákvæmt ártal er ekki vitað.
▲'''Skálholtsskóli''' var, ásamt [[Hólaskóli (1106-1802)|Hólaskóla]] og [[klausturskóli|klausturskólum]] helsta menntastofnun landsins til [[siðaskiptin|siðaskipta]], en með konungsboði [[1552]] var biskupsstólunum íslensku gert skylt að reka skóla, fyrst og fremst í því skyni að mennta lúthersk prestsefni.
Í [[Suðurlandskjálfti|Suðurlandsskjálftanum]] um sumarið [[1784]] hrundu öll hús í [[Skálholt]]i nema dómkirkjan. Á sama tíma voru [[móðuharðindin]] og búfé staðarins var þá næstum allt fallið úr hor og nærri má geta að landsetar af jörðum biskupsstólsins hafa ekki getað staðið í skilum með afgjöld af jörðum og leigubúfé. Biskupinn, [[Finnur Jónsson (biskup)|Finnur Jónsson]], hélt þó til í Skálholti um veturinn með þjónustufólki sínu, en skólahald féll niður. Með því var skólinn fluttur til [[Reykjavík]]ur.
===
Árið [[1785]] var ákveðið að leggja niður [[
Árið [[1805]] var það ráð tekið að flytja skólann að [[Bessastaðir|Bessastöðum]], í [[Bessastaðaskóli|Bessastaðastofu]], steinhús sem hafði verið reist til að hýsa [[amtmaður|amtmann]] og síðar [[stiftamtmaður|stiftamtmann]] um [[1760]]. Þáverandi stiftamtmaður, [[Ólafur Stephensen]], bjó ekki á Bessastöðum og nýr amtmaður, [[F.C. Trampe|F. C. Trampe]], gaf Bessastaði eftir til skólahalds. Skólinn starfaði til ársins [[1846]] en var þá fluttur aftur til Reykjavíkur, í nýtt hús, vígt haustið 1846.[[Mynd:MAÓ 110.jpg|thumb|1918-1919 Kennslustund í Latínuskólanum/Lærða skólanum síðar Menntaskólanum í Reykjavík við Lækjargötu, MR.|alt=|vinstri|300x300dp]]▼
=== Við Lækjargötu 7 í Reykjavík (1846–)===
Eftir að skólinn var fluttur frá Bessastöðum og fram til [[1904]] nefndist hann ''Reykjavíkur lærði skóli'' en var í daglegu tali kallaður ''Reykjavíkurskóli'', ''Lærði skólinn'', ''Gamli skólinn'', eða ''Latínuskólinn''.▼
Árið [[1904]] var áherslum í námsefni skólans breytt verulega. Latínukennsla var minnkuð til muna og grískukennslu hætt í því formi sem verið hafði. Í samræmi við það var nafni skólans breytt og nefndist hann þá ''Hinn almenni Menntaskóli í Reykjavík''. Frá [[1937]] hefur skólinn borið heitið ''Menntaskólinn í Reykjavík''.▼
▲=== [[Bessastaðaskóli]] ([[1805]]-[[1846]])===
▲Árið [[1805]] var það ráð tekið að flytja skólann að Bessastöðum, í Bessastaðastofu, steinhús sem hafði verið reist til að hýsa [[amtmaður|amtmann]] og síðar [[stiftamtmaður|stiftamtmann]] um [[1760]]. Þáverandi stiftamtmaður, [[Ólafur Stephensen]], bjó ekki á Bessastöðum og nýr amtmaður, [[F.C. Trampe]], gaf Bessastaði eftir til skólahalds. Skólinn starfaði til ársins [[1846]] en var þá fluttur aftur til Reykjavíkur, í nýtt hús, vígt haustið 1846.
▲Eftir að skólinn var fluttur frá Bessastöðum og fram til [[1904]] nefndist hann ''Reykjavíkur lærði skóli'' en var í daglegu tali kallaður ''Reykjavíkurskóli'', ''Lærði skólinn'', ''Gamli skólinn'' eða ''Latínuskólinn''.
▲Árið [[1904]] var áherslum í námsefni skólans breytt verulega. Latínukennsla var minnkuð til muna og grískukennslu hætt í því formi sem verið hafði. Í samræmi við það var nafni skólans breytt og nefndist hann þá ''Hinn almenni Menntaskóli í Reykjavík''. Frá [[1937]] hefur skólinn borið heitið Menntaskólinn í Reykjavík.
====Breytingar á skólanum====
Frá og með árinu [[1949]] var gagnfræðadeild skólans lögð niður, og eftir það skiptist skólinn aðeins í fjóra árganga í stað sex, eins og hafði verið frá [[1904]]. Þó hélst sú hefð að kalla síðasta bekk skólans
====Konur í skólanum====
Stúlkur höfðu ekki aðgang að skólanum fyrr en [[1904]] en máttu taka próf frá árinu [[1886]]. [[Ólafía Jóhannsdóttir]] lauk
==Námsframboð==
Menntaskólinn í Reykjavík er hefðbundinn bóknámsskóli sem býður þriggja ára nám til stúdentsprófs. Skólinn er
Námsbrautirnar eru:
*'''Málabraut''' sem skiptist niður í fornmáladeildir 1 & 2, og nýmáladeildir 1 & 2.
*'''Náttúrufræðibraut''' sem skiptist niður í eðlisfræðideildir 1 & 2, og náttúrufræðideildir 1 & 2.
==Félagslíf==
Við skólann starfa tvö nemendafélög, ''[[Framtíðin]]'' og ''Skólafélagið''. Félögin leggja áherslu á mælskulist, leiklist, skák, og fleira. Leikfélögin ''[[Herranótt]]'' og ''[[Frúardagur]]'' setja upp reglulegar sýningar.
==Byggingar==
[[Mynd:Menntaskólinn og Íþaka.jpg|thumb|alt=|310x310dp|Skólahúsið sést hér til vinstri, Íþaka hér til hægri.]]Kennsla og rekstur Menntaskólans fara fram í nokkrum húsum. Húsin eru þessi:
Íþaka hýsir bókasafn skólans. Enski kaupmaðurinn [[Charles Kelsall]] ánafnaði Latínuskólanum í Reykjavík þúsund sterlingspundum í erfðaskrá sinni árið [[1853]] vegna þess hve mjög hann hreifst af því að Íslendingar skyldu geta haldið uppi sjálfstæðu menningarlífi, þrátt fyrir að vera fámenn þjóð og fátæk. Peninginn skyldi nota til þess að reisa skólanum bókhlöðu. Danskur timburmeistari að nafni Klentz teiknaði húsið og danskir iðnaðarmenn byggðu það árin [[1866]]-[[1867]]. Húsið er nefnt eftir bænum [[Ithaca (New York)|Ithaca]] í [[New York-fylki]] í [[Bandaríkin|Bandaríkjunum]], en það var heimabær [[Willard Fiske|Willards Fiske]], [[prófessor]]s við [[Cornell-háskóli|Cornell-háskóla]]. Fiske, sem kom til Íslands árið [[1879]], hafði beitt sér fyrir stofnun nýs lestrarfélags nemenda og kennara. Lestrarfélagið Íþaka var síðar nefnt bókasafnið Íþaka. Á neðri hæð hússins er lestrarsalur nemenda en á þeirri efri er bókasafn skólans. Húsið er 259 fermetrar.▼
Var upprunalega fjós reist árið [[1850]]. Húsið er 123 fermetra timburhús. Byggt var við húsið [[1945]]. Nú á dögum hýsir Fjósið stofur K og M. Upphaflega þjónaði fjósið eldvarnatilgangi, en í því voru geymd tól til slökkvistarfs. Síðar voru kýr hýstar þar og hefur nafnið Fjósið því fest sig í sessi.▼
Íþróttahús skólans var byggt árið [[1898]]. Árin [[1901]] og [[1944]] var byggt við það. Íþróttahúsið er sagt vera vagga handboltans hér á landi. Þegar nýtt íþróttahús rís mun það gamla hýsa bókasafn. Í kjallara Íþróttahússins er kraftlyftingasalurinn ''Þrælakistan''. Íþróttahúsið er 123 fermetrar og Þrælakistan 41.▼
Byrjað var að byggja ''Casa Christi'' ([[latína]]: ''Hús/kofi Krists'') árið [[1906]] og var það vígt á skírdag [[1907]]. Upphaflega var það reist undir höfuðstöðvar [[KFUM]] og [[KFUK]] en þangað flutti félagið úr [[Melsteðshús]]i við [[Lækjartorg]]. Nú eru höfuðstöðvar þess við [[Holtavegur|Holtaveg]]. Menntaskólinn á núna allt húsið sem hýsir kennslustofur 1-10 auk kennarastofu. Húsið er 856 fermetrar.▼
Framkvæmdir hófust í ''Casa nova'' ([[latína]]: ''Nýja hús'') í júlí [[1963]] og var húsið tekið í notkun 1. október [[1964]]. Nú hýsir það kennslustofur C101-C253 og margmiðlunarver. Félagsaðstaða nemenda er í kjallaranum og kallast Cösukjallari, eða Casa í daglegu tali nemenda. Þar er veitingasalan ''Kakóland''.▼
''Villa nova'' ([[latína]]: ''Nýja setur'') var byggt árið [[1901]] og endurbætt árið [[1963]]. Þar er aðstaða húsvarðar og náms-og starfsráðgjafa. Hýsti skrifstofur nemendafélaganna þangað til haustið [[2004]]. Húsið er 170 fermetrar.▼
Húsið er byggt árið [[1968]]. Árið [[1996]] tilkynnti Davíð S. Jónsson, að hann hefði ákveðið að gefa skólanum húsið að Þingholtsstræti 18 til minningar um konu sína Elísabetu Sveinsdóttur. Var húsið tekið í notkun í ársbyrjun [[1999]]. [[Ragnheiður Torfadóttir]] fyrrverandi rektor Menntaskólans ákvað að húsið skyldi heita ''Minni Elísabetar'', en það nafn náði ekki fótfestu og er opinbert nafn þess nú ''Elísabetarhús''. Margir nemendur líta þó ekki á húsið sem sérstakt hús en það er tengt ''Casa Nova'' með tengibyggingu sem var byggð í tengslum við að húsið var tekið í notkun. Það hýsir verklegar kennslustofur, tölvuver nemenda og skrifstofur kennara. Húsið er 1.147 fermetrar.▼
*'''Skólahúsið''' ''(Gamli skóli)'' '''–''' Skólahúsið að Lækjargötu 7 er elsta hús skólans. Húsið er smíðað eftir teikningu [[J. H. Koch|J. H. Kochs]], ríkishúsameistara [[Danmörk|Danmerkur]]. Hátíðarsalur var innréttaður svo að [[Alþingi#Endurreisn Alþingis|nýendurreist Alþingi]] gæti þar haldið sinn fyrsta fund sumarið 1845. Smíði hússin lauk vorið 1846 og var vígslan haldin 1. október sama ár. Það var á þeim tíma stærsta hús landsins. Húsið hýsir nú skrifstofu skólans, hátíðarsal, kennarastofu, og kennslustofur. Húsið er 1.524 [[fermetri|fermetrar]].
▲* '''Íþaka''' hýsir bókasafn skólans. Enski kaupmaðurinn [[Charles Kelsall]] ánafnaði Latínuskólanum í Reykjavík þúsund
Amtmannsstígur 2 er timburhús byggt árið [[1906]]. Á efri hæðum eru skrifstofur kennara, en kjallarinn hýsir skrifstofur [[Skólafélag Menntaskólans í Reykjavík|Skólafélagsins]] og [[Framtíðin (nemendafélag)|Framtíðarinnar]]. Húsið er 434 fermetrar.▼
▲
▲* '''Íþróttahús''' skólans var byggt árið
▲
▲
▲* ''
▲* '''Elísabetarhús''' – Húsið er byggt árið [[1968]]. Árið [[1996]] tilkynnti Davíð S. Jónsson, að hann hefði ákveðið að gefa skólanum húsið að [[Þingholtsstræti]] 18 til minningar um konu sína Elísabetu Sveinsdóttur. Var húsið tekið í notkun í ársbyrjun [[1999]]. [[Ragnheiður Torfadóttir]] fyrrverandi rektor
▲* '''Amtmannsstígur 2''' er timburhús byggt árið [[1906]]. Á efri hæðum eru skrifstofur kennara, en kjallarinn hýsir skrifstofur [[Skólafélag Menntaskólans í Reykjavík|Skólafélagsins]] og [[Framtíðin (nemendafélag)|Framtíðarinnar]]. Húsið er 434 fermetrar.
==Þekktir nemendur==
:''Fyrir nákvæmari lista yfir þekkta nemendur skólans má sjá [[Þekktir nemendur Menntaskólans í Reykjavík|þekkta nemendur Menntaskólans í Reykjavík]]''
Tveir menn sem síðar hlutu [[Nóbelsverðlaun]] hafa gengið í Menntaskólann í Reykjavík, [[Halldór Laxness]] og [[Niels Ryberg Finsen]].
==Rektorar frá 1846==
|