„Kattalemúr“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Fanney Ósk (spjall | framlög) m Fanney Ósk færði Notandi:Hring-hala lemúr á Hring-hala lemúr: vantar titil |
Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 1:
{{hreingera|Það þyrfti að yfirfara stafsetningu}}
{{Taxobox
| name =
| status = en
| image = Ring-tailed lemur with twins.jpg
| image_caption =
| image_width = 350px
| regnum = [[Dýraríki]] (''Animalia'')
Lína 16:
| binomial_authority = [[Carl Linnaeus|Linnaeus]], [[10th edition of Systema Naturae|1758]]
| range_map = Lemur catta range map.svg
| range_map_caption = Útbreiðla
'''
== Fæða ==
== Útlit og einkenni ==
[[File:Ring-tailed lemurs (2822093474).jpg|Ring-tailed lemurs (2822093474)|vinstri|300x300px|thumb|
Karlkyns og kvenkyns lemúrarnir eru svipað stórir. Mældir 43.5 cm frá haus til rass og vega milli 2207 –
Karlkyns
Hring-hala lemúrar hafa einstakar tennur. Þeir hafa sér hæfðar tennur á neðrikjálka til að hjálpa við þrif og virka þær eins og greiða. Tennurnar eru langar og mjóar og fara næstum því beint áfram frá kjálkanum.<ref>[http://pin.primate.wisc.edu/factsheets/entry/ring-tailed_lemur].skoðað 30. november 2018.</ref>▼
▲
== Búsvæði ==
▲Hring-hala lemúra er aðeins hægt að finna vilta á Madagaskar. Madagaskar liggur í suðaustur strendur við Afríku og er hún fjórða stærsa eyja í heimi. Það er aðeins hægt að finna hring-hala lemúra á suður og suðvestur hluta af Madagaskar. Hring- hala lemúrar hafa verið að fækka á miklum hraða, stofnin hefur fallið til 2000- 2400 lemúrar. Þessar tölur segja að það eru færri viltir hring-hala lemúrar en eru í dýragörðum í kringum heimin.<ref>[https://blogs.scientificamerican.com/extinction-countdown/ring-tailed-lemur-crashe/].skoðað 30. november 2018.</ref> Mikið af búsvæði þeirra hefur verið breytt vegna mannaáhrifa með því að hreinsa fyrir landbúnað, brenna fyrir framleiðslu kols og hreinsa fyrir manna þorp. Hring- hala lemúrar þurfa skóg til að lifa af og eru þeir ekki mjög hrifnir að síðvexti.
[[File:Ring-Tailed Lemurs (20867998378).jpg|Ring-tailed lemurs (2822093474)|vinstri|300x300px|thumb|Foringin í hópnum að þvo ömmu.]]
== Hegðun ==
Þegar
▲Hring-hala lemúrar eru mest jarðneskar af öllum lemúr tegundum. Þeir eiða meiri tíma á jörðinni en þeir gera upp í trjám. Þeir lifa í stórum hópum allt að 30 lemúrar í hóp. Kvenkynið er ríkjandi yfir körlunum og eru það konurnar sem stjórna hópnum. Kvenkyns hring-hala lemúrar er í samahópnum alla sína ævi en karlarnir eru meira að flakka á milli hópa. Þegar ungir karlkyns hring-hala lemúrar fara frá fæðingahópnum sínum fara þeir í littlum hópum þriggja til fimm ára gamlir. Það getur tekið þá nokkra mánuði að komast inn í nýan hóp, þar sem er alltaf að vera að áskora þá. Þegar ungir karlar komast inn í nýan hóp þá er hann látt settur. Ungir hring-hala lemúrar skifta um hóp 1.4 hvert ár en eldri lemúrar sem eru í blóma sínum setjast niður og skifta um hóp 3.5 hvert ár.
▲Þegar hring-hala lemúrar ferðast innan heima svæði þeirra þá hafa þeir hala beint upp í loft til að halda hópnum saman. Þeir nota líka myndun hljóð stil að halda hópin samna og eru þeir með 28 mismunandi köll til að vara hópin við hættu.
Karlkyns hring-hala lemúrarnir hafa lyktar kirtla á úlnliðunum sem þeir nota til að merkja sér svæði og í fýlu bardaga. Þegar tveri karlar koma samna þá byrjar fýlubardagin með því að þeri nudda lykta kirtlunum á halan sinn og veifa svo halanum yfir sig í áttina að keppinautanum. Þeir gera þetta aftur og aftur þannga til annar þeirra gefst upp og hleipur í burtu frá lyktinni.<ref>[https://lemur.duke.edu/discover/meet-the-lemurs/ring-tailed-lemur/].skoðað 30. november 2018.</ref> <ref>[http://pin.primate.wisc.edu/factsheets/entry/ring-tailed_lemur].skoðað 30. november 2018.</ref>▼
▲Karlkyns
</ref><ref name="lang"/>[[File:Ring-tailed Lemur Baby (3939259764).jpg|Ring-tailed lemurs (2822093474)|hægri|300x300px|thumb|Ungi að kanna heimin á meðan mamma fylgist með]]▼
▲[[File:Ring-tailed Lemur Baby (3939259764).jpg|Ring-tailed lemurs (2822093474)|hægri|300x300px|thumb|Ungi að kanna heimin á meðan mamma fylgist með]]
== Fjölgun og þróun ==
Eftir 4,5 mánuði af meðgaungu eru ungarnir að fæðast, það getur gerst að það komi tvíburar. Ungin er í kringum 10 sm og vegur 78g. Fyrstu vikuna hanga ungarnir á bróstu móðurinnar og eftri aðra vikuna færa þeir sig á bakið og eru byrjaðir að teygja sig í greinar. Þegar þeir verða eins mánaða þá byrja þeir að kanna heimin sjálfstætt. Hring- hala lemúrar verða fullvaxnir í kringum 1 – 1,5 árs. <ref>[http://www.torontozoo.com/ExploretheZoo/AnimalDetails.asp?pg=795].skoðað 30. november 2018.</ref>▼
▲Eftir 4,5 mánuði af meðgaungu eru ungarnir að fæðast, það getur gerst að það komi tvíburar. Ungin er í kringum 10 sm og vegur 78g. Fyrstu vikuna hanga ungarnir á bróstu móðurinnar og eftri aðra vikuna færa þeir sig á bakið og eru byrjaðir að teygja sig í greinar. Þegar þeir verða eins mánaða þá byrja þeir að kanna heimin sjálfstætt.
== Tilvísanir ==
<references/>
|