|
| range_map_caption = Útbreiðsla
}}
[[Mynd:{{reflist}}halló hörður{{commonscat|Populus trichocarpa 05897.JPG|thumb|Alaskaösp]]}}
[[Mynd:Populus-trichocarpa.JPG|thumb|vinstri|Lauf]]
[[Mynd:Seeds and Fluff of Cottonwood.jpg|thumbnail|miðja|Reklar og fræ á karlkyns alaskaösp.]]
[[Mynd:Reykjavik Botanical Garden, arboretum.jpg|thumb|hægri|Aspir í Grasagarði Reykjavíkur.]]
'''Alaskaösp''' ([[fræðiheiti]]: ''Populus trichocarpa'') er [[lauftré]] af asparættkvísl (''Populus'') og [[víðisætt]] (''Salicaceae''). Heimkynni alaskaaspar er vesturströnd [[Norður-Ameríka|Norður-Ameríku]]; sunnan frá [[Kalifornía|Kaliforníu]] norður til [[Kenai skagi|Kenaiskaga]] og [[Kodiakeyja|Kodiakeyju]] í Alaska.
Alaskaöspin er með stórvöxnustu aspartegundum og nær venjulega um og yfir 30 m. Á stöðum eins og í [[Oregon]]- og [[Washington-fylki]] í Bandaríkjunum verður hún allt að 60 metra há. <ref>[http://www.visindavefur.is/svar.php?id=57108 Getið þið sagt mér allt sem þið vitið um aspir?] Vísindavefur. Skoðað 3. febrúar 2016.</ref> Ársvöxtur getur orðið allt að 1 metri á ári, og greinar vaxa 40-60 cm. ári. Tegundin kýs sér helst frjóan jarðveg með ferskan jarðarka. Alaskaöspin er ekki langlíf og er talið að hún verði yfirleitt ekki eldri en 100 ára. Alaskaöspin myndar einnig mikið af rótarskotum sem koma upp í nokkurra metra fjarlægð frá móðurplöntunni.
Laufblöðin eru egglaga. Börkur er ljósgrár eða gulgrár á ungum trjám en dökkgrár á eldri trjám. Af brumum alaskaaspar leggur sterkan balsamilm. Haustlitir alaskaaspar eru gulir. Öspin er afar fjölbreytileg að útliti og vaxtarlagi eftir kvæmum og klónum.
== Á Íslandi ==
Alaskaösp var fengin til Íslands frá [[Alaska]] árið 1943 eða 1944 og var fyrst reynd sem garðtré. Elstu eintökin má finna í [[Múlakot]]i í Fljótshlíð. Tegundin er meðal hæstu trjáa á Íslandi og hefur náð tæpum 26 metrum á hæð<ref>[http://www.skogur.is/um-skograekt-rikisins/frettir/nr/2912 Íslandsmeistari trjáa ver titil sinn] Skógrækt ríkisins. Skoðað 15 ágúst, 2016.</ref>. Fram undir 1999 var hún fyrst og fremst ræktuð sem garðtré en eftir það er farið að nota hana í stórum stíl í [[skógrækt]] og [[skjólbelti|skjólbeltagerð]]. Þó að ræktun alaskaasparinnar hafi gengið vel hér á landi virðast mjög vindasamir staðir við sjávarsíðuna og votar mýrar henta henni ákaflega illa. Hérlendis eru einkum notuð kvæmi frá [[Kenaiskagi|Kenai skaga]] og Prince Williams flóa í Alaska<ref>[http://www.skjolskogar.is/_private/Trjategundir/Alaskaosp.pdf Alaskaösp] Skjólskógar. Skoðað 15. ágúst 2016.</ref>
Árin 2013 og 2016 hefur alaskaösp verið valin [[tré ársins]] af [[Skógræktarfélag Íslands|Skógræktarfélagi Íslands]].
== Heimildir ==
{{reflist}}
{{commonscat|Populus trichocarpa}}
{{wikilífverur|Populus trichocarpa}}
{{stubbur|líffræði}}
| 