„Maximilien Robespierre“: Munur á milli breytinga

Maximilien Robespierre var elstur fimm barna og missti móður sína þegar hann var sex ára. Faðir hans yfirgaf son sinn í kjölfarið og skildi hann eftir í umsjá móðurafa síns. Eftir framúrskarandi námsárangur í háskólanum í Arras og Louis-le-Grand-háskólanum í [[París]] varð Robespierre löggildurlöggiltur lögfræðingur árið 1781 og gerðist meðlimur í héraðsráði Artois.

Robespierre var kjörinn fulltrúi Tiers á stéttaþinginu árið 1789 og varð brátt einna fremstur í flokki lýðræðissinna á stjórnlagaþinginu. Þar barðist hann gegn dauðarefsingu og þrælahaldi og fyrir almennum kosningarétt fyrirkosningarétti karla og jafnrétti óháð kynþætti. Óbilgirni hans leiddi brátt til þess að honum var gefið gælunafnið „hinn óspillanlegi“ („''l'incorruptible''“). Hann var frá upphafi meðlimur í [[Jakobínar|Jakobínaklúbbnum]] og varð einn áhrifamesti maðurinn í þeirra röðum. Eftir að klofningur varð meðal Jakobínanna tókst Robespierre að endurskipuleggja samtökin og halda stuðningi flestra samfélaga í héraði sínu.

Robespierre var á móti stríði Frakka við [[Austurríska keisaradæmið|Austurríki]] árið 1792 og óskaði eftir afnámi konungsveldisins. Hann var meðlimur í stjórninni sem mynduð var í París eftir fall [[Bastillan|Bastillunnar]] og var kjörinn á stjórnlagaþingið, þar sem hann sat sem hluti af „Fjallbúahópnum“ (''Montagnard'') í andstöðu við [[Gírondistar|Gírondína]]. Eftir að Gírondínum var rutt úr vegi í uppreisninni 31. maí - 2. júní 1793 gerðist Robespierre meðlimur í Velferðarnefndinni („''Comité de salut public''“) sem bandamaður hans [[Georges Danton]] hafðistofnaði. stofnað,Þar þar semtók hann tók þátt í stofnun byltingarstjórnar og í því að skipuleggja [[Ógnarstjórnin|Ógnarstjórnina]]. Ógnarstjórnin var réttlætt með þeim hætti að stríðsástand stæðiríkti gegngagnvart konungssinnum og gegn andófsmönnum meðal byltingarsinna.

Vorið 1794 létu Robespierre og félagar hans í Velferðarnefndinni handtaka og hálshöggva fjölmarga pólitíska andstæðinga sína. Þar á meðal var Danton hálshöggvinn vegna ásakana um spillingu og tengsl við óvini Frakklands. Robespierre stóð að því að hægt var á „afkristnun“ Frakklands og atkvæði greittgreidd um að franska þjóðin viðurkenndi tilvist „æðri veru.“

RobespierreÓvinir varð brátt einangraður af óvinum sínumRobespierre, sér í lagi gömlumgamlir fylgismönnumfylgismenn Danton, náðu brátt að einangra hann á byltingarþinginu. Að lokum var hann handtekinn ásamt Augustin bróður sínum og fleiri fylgismönnum. Þann 28. júlí 1794 var Robespierre hálshöggvinn ámeð fallöxinnifallöxi ásamt tuttugu og einum samstarfsmanni sínum.

Robespierre er án efa umdeildasta persóna frönsku byltingarinnar og þá er þá sérstaklega deilt um það að hve mikilmiklu persónulegleyti ábyrgðhann hanshafi varverið persónulega ábyrgur fyrir ofstæki Ógnarstjórnarinnar. Gagnrýnendur hans leggja áherslu á hlutverk hans í Ógnarstjórninni og einræðistilburði Velferðarnefndarinnar. Aðrir telja að Robespierre hafi reynt að hafa hemil á Ógnarstjórninni og að hann hafi framar öllu verið málsvari friðar, beins lýðræðis, réttindiréttinda fátækra og heilinn á bak við fyrsta afnám þrælahalds í Frakklandi. Hinir síðarnefndu benda einnig á að eftir aftöku Robespierre hafi öllum aðgerðum til að berjast viðgegn fátækt í fyrsta franska lýðveldinu verið snarhætt.