„Fyrra franska keisaraveldið“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
TKSnaevarr (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
Stonepstan (spjall | framlög) mEkkert breytingarágrip |
||
Lína 44:
'''Franska keisaraveldið''', síðar kallað '''fyrra keisaraveldið''' (''l'Empire français'' eða ''le Premier Empire''), var stjórnarfyrirkomulag [[Frakkland|Frakklands]] frá 18. maí 1804, þegar [[Napóleon Bónaparte]] var lýstur [[Frakkakeisari]], til 14. apríl 1814 þegar hann sagði af sér, og síðan aftur í [[Hundrað daga ríkið|tæpa hundrað daga]] árið 1815. Keisaraveldið tók við af konsúlaveldi [[Fyrsta franska lýðveldið|fyrsta franska lýðveldisins]] og á eftir því kom endurreisn [[Konungsríkið Frakkland|franska konungdæmisins]] undir stjórn [[Búrbónar|Búrbónanna]].
Fyrra keisaraveldið var óvenjulegt meðal annarra ríkja Frakklands að því leyti að keisari hafði aldrei ríkt í Frakklandi áður og vegna herskárrar utanríkisstefnu þess
Frakkar unnu marga stórsigra á meginlandinu (þ.á.m. í [[Orrustan við Austerlitz|Austerlitz]], [[Orrustan við Iéna|Iéna]], [[Orrustan við Auerstadt|Auerstadt]], [[Orrustan við Eylau|Eylau]], [[Orrustan við Friedland|Friedland]] og [[Orrustan við Wagram|Wagram]]), en þessir sigrar kostuðu fjölmörg mannslíf (um 800.000 menn af hálfu Frakka). Auk þess leiddi stríðsástandið til aukinnar hófsemi Frakka í nýlendumálum og til þess að Frakkar seldu [[Bandaríkin|Bandaríkjunum]] [[Louisiana]] árið 1803 eftir að þeir höfðu glatað [[Martinique]] til Breta og [[Haítí|Saint Domingue]] í [[Haítíska byltingin|haítísku byltingunni]]. Fjölmargar áætlanir Frakka um að gera innrás í Bretland voru kæfðar í fæðingu og sigrar Breta á sjó eins og í [[Orrustan við Trafalgar|orrustunni við Trafalgar]] gerðu þeim kleift að fjármagna hernaðarbandalög gegn Frökkum. Árið 1814 unnu bandalagsherirnir loks bug á Frökkum eftir herfilegan ósigur þeirra í [[Rússlandsherför Napóleons]], sem keisaraherinn náði aldrei að jafna sig á.
Þetta var annað tveggja franskra keisaravelda sem lutu stjórn keisara af [[Bonaparte-ætt|Bónaparte-ætt]]
== Heimild ==
|